فصل6: به نقل از شبکه ان.بی.سی، محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان در گفت‌وگو با این شبکه درباره حادثه مورد هدف قرار گرفتن غیرعمد هواپیمای اوکراینی در ایران گفت: من ظهر جمعه چند ساعت پیش از این که [علت سقوط از جانب ایران]اعلام شود، مطلع شدم. پیش از آن به من اطلاع داده شده بود که یک ایراد فنی بوده است. فرماندهی نظامی ما احتمالا زمانی مابین صبح چهارشنبه چند ساعت پس از ساقط شدن آن و غروب پنج‌شنبه به این موضوع پی برد و سپس ارزیابی‌هایی درباره این که کی، چگونه و چرا سقوط کرده و چه مشکلی پیش آمده است انجام داد. آن‌ها می‌بایست تحقیق می‌کردند. این تحقیق ادامه دارد. ما همه پاسخ‌ها را نمی‌دانیم؛ هنوز نمی‌دانیم که چرا فردی که پشت سامانه دفاع هوایی بود، فکر کرده است که یک هواپیما نزدیک می‌شود. او قویا این فکر را می‌کرده است، چرا که اکنون در بازداشت بوده و بازجویی می‎شود و این چیزی است که می‌گوید. چیزهای نامعلوم زیادی وجود دارد و به همین خاطر است که ما بیشتر از هر کسی دیگر خواهان این هستیم که محتوای جعبه سیاه را بدانیم.

ظریف در این باره تایید کرد که ایران قادر به بارگذاری اطلاعات جعبه‌های سیاه هواپیمای اوکراینی نیست و با [این وجود]، تهران جعبه سیاه را به دولت‌های خارجی تحویل نخواهد داد و ضمن دفاع از این تصمیم ایران، این حادثه را یک مصیبت خواند و اشاره کرد که بسیاری از ۱۷۶ نفر جان باختگان این حادثه، پاسپورت‌های ایرانی و خانواده و بستگانی در ایران داشتند.

وزیر امور خارجه کشورمان اظهار کرد که طبق قانون هوانوردی بین‌المللی، ایران حق این را داشت که هدایت تحقیق درباره ساقط شدن هواپیما را بر عهده بگیرد، اما ایران به نرم‌افزارها و تجهیزات به خصوصی از آمریکا یا دیگر کشورهای غربی احتیاج دارد تا بتواند اطلاعات درون جعبه سیاه را رمز گشایی کند.

رئیس دستگاه دیپلماسی ایران گفت: ما درخواست کمک کردیم، چرا آمریکا به ما کمک نکرده است؟ این یک مسئله بشر دوستانه است. چرا به ما نرم‌افزار ندادند؟ چرا تجهیزات لازم را به ما ندادند؟

او در پاسخ به این سوال که آیا هم‌اکنون کسی در حال تلاش برای رمزگشایی آن نیست، گفت: نه. ما بدون حضور تمامی طرف‌های درگیر در این مسئله، به جعبه‌های سیاه دست نخواهیم زد.

ظریف در بخش دیگری از این گفت‌وگو که به افزایش تنش میان آمریکا و ایران پس از اقدام دولت آمریکا در به شهادت رساندن سردار قاسم سلیمانی اختصاص داشت، گفت که روابط از ماه ژانویه پر تنش مانده است و دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا را مقصر در پیش گرفتن سیاستی نابخردانه در برابر ایران دانست.

او در این باره تشریح کرد: جای تاسف دارد که آمریکا، بر اساس اطلاعات غلط، نادانی و تکبر، روندی را در پیش گرفت که منطقه را بسیار به آخرین حد[تنش‌ها] نزدیک کرده است. ما بسیار به جنگ نزدیک بودیم.

وزیر امور خارجه کشورمان درباره خطر جنگی ناخواسته، توضیح داد: آمریکا در محلی اشتباه و در زمانی اشتباه ضربه وارد کرد و این‌ها عواقبش هستند؛ نه ما و نه آمریکا نمی‌توانیم عواقب را کنترل کنیم. منظورم این است که افراد مسئول عواقب تصمیم‌هایشان هستند و من فکر می‌کنم کسانی که دست به این کار زدند، باید عقب بکشند.

او درباره حمله انتقام‌جویانه سپاه پاسداران ایران که پس از شهادت سردار سلیمانی انجام شد و طی آن پایگاه نظامی آمریکا در عین‌الاسد عراق موشک‌باران شد، اظهار کرد که این حمله دربرگیرنده یک پیام بود.

رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان در این باره توضیح داد: ما می‌خواستیم به آمریکا نشان بدهیم که نمی‌توانند در برابر ایران قلدری کنند. کنش‌ها در مقابل ایران، واکنشی خواهند داشت اما قصد[این حمله] کشتن کسی نبود. هدف مخابره یک پیام بود، پیامی بسیار صریح برhی آمریکا که اگر ایرانی‌ها را بکشند، ما هم تلافی خواهیم کرد.

ظریف این ادعای دولت‌های غربی و عربی را که ایران بر شبه نظامیان شیعه در عراق یا شبه‌نظامیان حزب‌الله در لبنان کنترل دارد، رد کرد و گفت که سردار شهید سلیمانی پیش از شهادتش سعی داشت تنش‌ها را کاهش داده و شبه‌نظامیان در عراق را متقاعد کند که اقدامی نظامی انجام ندهند.

او افزود: سلیمانی مانع از مشارکت افراد در عملیات‌های نظامی واقuی علیه هر کسی می‌شد. این کار او بود. چیزی که سعی داشت انجامش دهد، کنترل این وضعیت بود.

وزیر امور خارجه کشورمان در بخش دیگری از این گفت‌وگو با اشاره به نامه مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا به ایران که پس از شهادت سردار سلیمانی نوشته شده بود، گفت که نامه‌ای «به شدت نامناسب به ایران» بود که در اوج بحران ماه ژانویه نوشته شده بود و دولت ایران نیز پاسخی صریح به آن داد.

ظریف مطرح کرد که نامه پمپئو حاوی«تهدیدهایی» بود اما گفت که تکرار نمی‌کند چه چیزی در آن نوشته شده بود و «بگذارید خود پمپئو هر چه در آن نامه نوشت را بگوید».

وزیر امور خارجه کشورمان گفت که پاسخ ایران به این نامه «به اندازه نامه او[پمپئو] بی‌ادبانه نبود».

او با اشاره به این که لحن تعامل میان آمریکا و ایران بدتر شده است، گفت: من این گونه نبودم. هنوز همان وزیر امور خارجه‌ای هستنم که به شیوه‌ محترمانه‌ای با جان‌ کری تعامل کرد.

رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان آمریکا را مقصر برانگیختن بحران دانست و بیان کرد که ممانعت از این وضعیت، به ترامپ بستگی دارد.