فصل6: حجت‌الاسلام حسن روحانی رئیس‌جمهور پیش از ظهر امروز در جلسه هیئت دولت طی سخنانی گفت: مردم ایران در این ایام روزهای سختی را پشت سر گذاشته‌اند و از خداوند می‌خواهیم هفته پایانی دی ماه، پایان غم و اندوه این مردم باشد که این ملت با حوادث مختلفی روبرو شده اند، گرچه این حوادث برای ما تلخ بود اما درس‌های عبرتی هم برای ما بود و لازم است از این مقطع تاریخی برای درس‌های عبرت خودمان را آماده کنیم.
وی افزود: در شرایط سخت امکان به وجود آمدن فرصت‌های بزرگ هم وجود دارد و باید در این حوادث تلاش کنیم از این غم و اندوه و مشکلاتی که مواجهش هستیم فرصتی را به نفع کشور و منافع ملی بیافرینیم. سردار عزیز ما از دست ما رفت و ما امروز بعد از سوگواریِ به‌حقی که برای او داشتیم باید از این به بعد به فکر میراث سردار سلیمانی باشیم. سردار سلیمانی مرزبان ایران بود اما هیچ‌وقت نمی‌خواست بین ایرانیان مرزی به وجود بیاورد. ما همه صاحبان یک سرزمین و یک نظام هستیم و منافع ما مشترک است.
رئیس‌جمهور گفت: می‌دانیم در کشوری زندگی می‌کنیم که در کشورمان سبک‌های رنگی مختلف و سلایق مختلف حاکم است و ایران دارای یک رنگ، یک نام و یک سلیقه نیست و باید به سلایق مردم و اندیشه‌ها و راه‌های مردم احترام بگذاریم. همه ایرانی هستند و ایران از آنِ همه است و این سرزمین به سلیقه و جناح خاصی مرتبط نیست و به همه ارتباط دارد. ما در این شرایط احساس می‌کنیم که جان هر فرد ایرانی جان همه ماست و همانطور که قران کریم به ما آموخته که از دست رفتن یک نفر بی‌گناه به منزله از دست رفتن انسانیت است. علت اینکه این حوادث دل مردم ما را خیلی به درد آورد این است که این عروج‌ها بسیار مظلومانه بود، هم شهادت شهید سلیمانی مظلومانه بود و هم از دست رفتن جان عزیزان در کرمان مظلومانه و هم از دست رفتن عزیزان ما در این پرواز بسیار مظلومانه بود و این مظلومیت دل همه را آتش زده و مردم را بی‌قرار کرده و تقریبا هر سه حادثه هم برای جامعه ما غیر منتظره بود.
روحانی تصریح کرد: نه فکر می‌کردیم که آمریکا با اینکه می‌دانستیم که جنایتکار است، میهمان یک کشور را در یکی از کشورها که از سرداران مبارزه با تروریسم بوده را با موشک مورد حمله قرار بدهند و او مظلومانه به شهادت رسید، البته شهید سلیمانی همیشه نماد شهامت و شجاعت و شهادت بود و معلوم بود مسیرش مسیری است که راه شهادت را انتخاب کرده و شهادت او نیز از این مسیر عبور کرد. از دست رفتن عزیزان ما در کرمان نیز غیر منتظره بود و کسی فکر نمی‌کرد در تشییع پیکر یک یار و عزیز، عزیزانی که در غم او آمده‌اند به این زودی به او ملحق شوند و به‌جای اینکه دفن او را شاهد باشند خود او را در آسمان ببیند و زیارت کنند. اینکه یک هواپیما که مردم عزیز از ملیت‌های مختلف خصوصا ایرانیان عزیز هدف یک موشک به اشتباه قرار بگیرد این هم برای ما غیر منتظره بود و فکر نمی‌کردیم این اشتباه رخ دهد، البته کسانی که اشتباه کردند کسانی هستند که همیشه برای امنیت کشور تلاش کردند. همچنین البته سیل سیستان هم به این حوادث اضافه شده و ملت ما ایستاده که جبران کند.
وی ادامه داد: شهادت سردار سلیمانی جبران دارد و در بخش نظامی‌اش این جبران انجام گرفت یعنی نیروهای مسلح ما و سپاه پاسداران با موشک‌هایی که به عین‌الاسد زد نشان داد که ما در برابر آمریکا کوتاه نمی‌آییم و اگر جنایتی کردند پاسخه می‌گیرند ولی ما جبران بزرگ هم مدنظرمان است که ملت‌های منطقه تلاش کنند آمریکا از این منطقه برود، همانطور که پارلمان عراق تلاش کرد و ملت‌های دیگر هم تلاش می‌کنند.
رئیس‌جمهور خاطر نشان کرد: در موضوع از دست رفتن جان عزیزان ما در کرمان باید موضوع را دنبال کنیم و باید موضوع روشن شود، البته درست است که جمعیت فوق العاده بوده ولی باید در آن شرایط مراقبت می‌کردیم و کسانی که مسئول آن اجتماع بودند باید پاسخگوباشند.
روحانی گفت: در داستان هواپیما که داغ بزرگی برای ما، دولت، ملت و نیروهای مسلح بود و همه عزادار شدیم و ما هم ولیّ دم آنها هستیم، گرچه خانواده‌های آنها هم ولیّ دم هستند؛ ما نباید مسئله را رها کرده بلکه باید جبران کنیم. جبران اول این است که مسائل صادقانه به مردم گفته شود و درد و رنج مردم با پذیرش مسئولیت و صداقت حل می‌شود. اینکه به زبان تسلیت بگویم خوب است ولی غم مردم وقتی رفع می‌شود که بدانند ما احساس مسئولیت می‌کنیم و آنچه صورت گرفته را باید صداقت به مردم بگوییم، این مردم را آرام می‌کند. اولین جبرانی که برای موضوع هواپیما باید صورت بگیرد، غیر از تشییع و دفن با احترام، این است که باید با پیگیری درست و صحیح قضایی که قوه قضائیه و نیروهای مسلح و دولت باید مشارکت کنند و اقدام قضایی انجام دهند که این اقدام، برای افکار عمومی و دنیا اقناع کننده باشد. این قدم اول کار است اما قدم نهایی آن است که این حادثه دیگر قابل تکرار نباشد و نه که تکرار نشود بلکه آنقدر باید مقررات ما بازبینی و با دقت عمل و نحوه چینش سامانه‌های پدافندی که البته کارها و تلاش‌های بسیاری بعد از دفاع مقدس انجام گرفته ولی این خطای غیرقابل قبول و بسیار غم‌بار، جبرانش این است که کاری شود که مردم و دنیا مطمئن شوند که این حادثه در ایران قابل تکرار نیست. نیروهای مسلح ما قدم او را خوب برداشتند و بعد از تحقیق و بررسی اعلام کردند و قدم‌های بعدی را هم باید بردارند و قدم‌های بعدی منجر به نظارت و هماهنگی بیشتر شود. قدم بعدی تضعیف نیروهای مسلح نیست، از کسانی که در این موضوع متاثر هستند و حق هم دارند، انتظار این نیست که به عکس، عمل کنیم، و ما به نیروهای مسلح، سپاه، ارتش، بسیج و انتظامی نیاز داریم و ممکن است اشتباهی رخ دهد و البته این اشتباه بزرگ بوده ولی قدم جبرانی این نیست که نیروی مسلح که به آن نیاز داریم تضعیف شود، راه این است که با هماهنگی بیشتر خود نیروهای مسلح به گونه‌ای به مردم و جهان اطمینان دهند که این حادثه قابل تکرار نخواهد بود.
وی اضافه کرد: در ماجرای شهادت شهید سلیمانی خشم مردم به اوج رسید و در داستان هواپیما نیز داغ و حسرت مردم به اوج رسید و این همه جوان و دانشجو و نخبه از دست رفتند. در همه این حوادث چیزی که باید در نهایت به دست بیاید وحدت و هماهنگی و انسجام ملی است و نتیجه نباید شکاف ملی باشد و نباید مسائل را جناحی کنیم. نه موضوع شهادت سلیمانی به جناح خاص ارتباط داشته و نه از دست رفتن این عزیزان به جناح خاصی ارتباط دارد و بلکه اینها داغی بوده بر دل ملت ما و همه متاثر هستیم و ضمن اینکه همه با هم هستیم. البته مردم می‌خواهند مطمئن شوند که مسئولین با آنها با خلوص و صداقت و امانت سخن می‌گویند.
رئیس‌جمهور خاطر نشان کرد: اگر در بیان مسائل با در میان گذاشتن مسائل با مردم تأخیر داریم و یا اگر لحن ما مناسب نیست باید جبران کنیم و از ستاد کل نیروهای مسلح و نیروهای مسلح می‌خواهیم که برای مردم توضیح دهند که از وقوع تا اعلام چه اتفاقاتی افتاده و مردم بدانند که نمی‌خواستند چیزی از آنها پنهان کنند. کسی نمی‌تواند باور کند که یک هواپیمای مسافربری مورد اصابت قرار بگیرد و خود من 6 سال مسئول پدافند بودم و چنین اشتباهی در زمان جنگ و نه غیر آن رخ نداد و این موضوع باور کسی نمی‌شود، تصور این سخت است. اگر تاخیر شده باید برای تاخیر هم عذرخواهی کنند؛ ما در عذرخواهی کردن در برابر ملت بزرگ باید روان و شفاف و رُک برابر مردم حرف بزنیم و آنها «ولی نعمت» ما هستند و ما نوکر آنها هستیم و نوکر در برابر آقا باید خاضعانه و دقیق حرف بزند.
روحانی خطاب به آمریکایی‌ها تصریح کرد: عده‌ای از افرادی که در خارج هر روز به مردم ما ظلم کردند و در این حوادث هم اوضاع و منطقه را بهم ریختند، ملت ما اجازه نمی‌دهد آنها بخواهند زبان دلسوزی برای ما داشته باشند. کسی که قاتل صدها هزار بیماری است و شما جلوی دارو را گرفتید و کسی که مسئول کشتار جوانان ما در دفاع مقدس است و یادمان نمی‌رود که آمریکایی‌ها پروازهای هواپیمای ما را در دفاع مقدس به عراق گزارش می‌دادند و شما قاتل صدها هزار نفری هستید که برای کشورشان دفاع کردند و این‌همه جانباز داریم و شما برای مردم ما دلسوزی می‌کنید؟!
وی خطاب به مردم دنیا تصریح کرد: ناامنی منطقه به نفع کسی نیست و ناامنی این منطقه مهم به ضرر دنیاست و من این را به مسئولین مختلف جهانی گفته‌ام که ناامنی این منطقه به ضرر همه دنیاست.
رئیس‌جمهور خطاب به مقامات آمریکایی تصریح کرد: چرا منطقه را ناامن کرده و ملت ما را تحریم می‌کنید؟ چرا نفت سوریه را غارت می‌کنید و تمام منطقه را ناامن کردید؟. در فضای ناامنی هر حادثه‌ای پیش می‌آید. چرا جامعه ما را ناامن کردید؟ راه جبران این حوادث انسجام و ایستادگی ملت‌های منطقه در برابر جنایتکاران واقعی است.
روحانی با بیان اینکه مردم عزیز در برابر فشار حداکثری نیاز به انسجام و برادری و دوستی حداکثری داریم، اظهار داشت: کسانی که در این انتخابات نقش دارید از شما می‌خواهم آنجایی که روشن است که صلاحیت فردی رد شود، رد کنید و جایی که نامشخص است و یا احتمالات ضعیف است، مردم را ناراحت نکنید، به مردم نگوییم که در برابر یک کرسی مجلس چندین نفر و یا چندین ده و یا چند صد نفر قرار دارند، این تعدادِ در برابر کرسی‌ها از چه جناهی است؟ نباید فقط از یک جناح باشد، مثل اینکه بگوییم در یک فروشگاه از یک جنس به میزان زیادی قرار داده شود، ما باید همه را جذب کنیم و حتی نباید یک نفر مخالف داشته باشیم، چه برسد به اینکه یک جناح مخالف دیده شود.
وی ادامه داد: شهید سلیمانی جزبی نبود و من 40 سال با او رفیق بودم و او را می‌شناسم، او جناحی نبود و پیش همه می‌رفت و با همه مشورت می‌کرد و بیاییم سبک و فکر سلیمانی را در این مملکت اجرا کنیم و با هم یکی شویم.
رئیس‌جمهور تصریح کرد: به آمریکا و اروپا می‌گویم در مشکلات منطقه ندمید، اروپایی‌ها می‌گویند ایران در موضوع هسته‌ای گام‌هایی برداشته و ما هم باید گام برداریم، گامی که شما باید بردارید بازگشت به تعهدات است. به دو نفر از سران اروپا گفته‌ام آنچه ما انجام دادیم قابل بازگشت است و هر کاری در هسته‌ای انجام می‌دهیم با نظارت آژانس است و اینکه گفته شود ایران دنبال سلاح هسته‌ای است، سخن باطل است. نمایندگان آژانس حضور دارند و دوربین‌هایشان هم در مراکز غنی‌سازی ماست و این چه حرفی است؟. اگر قدم اشتباه بردارید ضرر می‌کنید و راه درست این است که به برجام برگردید. نمی‌دانم نخست‌وزیر لندن چگونه فکر می‌کند و می‌گوید برجام را کنار گذاشته و طرح ترامپی را اجرا کنیم، ترامپ جز نقض قانون و پا نهادن روی عهد کاری کرده؟ شما در آب و هوا و یونسکو که ترامپ از آن بیرون رفت چه کردید؟ شما سه کشور اروپایی کجا توانستید کاری در برابر آمریکا کنید که ما دلمان گرم شود که بگوییم برای برجام هم می‌توانید کاری کنید. شما از مردم ایران به خاطر ترس و ناتوانی‌تان در برابر آمریکا عذرخواهی کنید. شما را باز هم به برجام دعوت می‌کنیم.
روحانی گفت: آمریکا برای چه پای مذاکره آمد و چرا سال‌های 90 و 91 نیامد و سال 92 به مذاکره آمد؟ سال 91 فکر کرد که تحریم‌ها اثر گذاشته و در سال 92 انتخابات این سال کاری کرد که امید بزرگ به مردم داده شد و آنها دیدند همه چیز به‌عکس شد و هنوز در برجام نشده بود که کاهش یافت. اوباما فکر کرد که همه چیز به نفع ایران است و آنها فکر کردند و جلوی ملت ما سر فرود آوردند و ایستادگی ملت ما بود که آنها تسلیم شده و برجام را پذیرفتند. وقتی برجام اجرا شد ایران به اوج پرواز رفت و یکی از رهبران منطقه به ما می‌گفت ما به شما حسودی می‌کنیم که می‌بینیم همه شرکت‌ها در برابر ایران صف کشیده‌اند. سال 95 رشد اقتصادی ما در دنیا اول شد و تحرک بزرگی در کشور اتقاق افتاد. آمریکا در منطقه شکست خورد و داعش که ابزار آمریکا بود دچار شکست شد و آنها دیدند ایران رشد کرده و آمریکا هم که شکست خورده و از دید آنها منطقه دست ایران است.اسرائیل و عربستان خودشان هم این را اعلام کرده‌اند که ما امریکا را وادار کردیم که از برجام خارج شود و گفتند خارج شو که ما کار نهایی را انجام داده و حکومت را ساقط کنیم. آنها در برجام، شهادت سردار سلیمانی، تحریم‌ها،عراق و یمن اشتباه کردند و آنها اگر برگردند و راهی را انتخاب کنند به نفع ثبات و امنیت منطقه باشد.
وی گفت: سرباز آمریکایی امروز در منطقه در ناامنی است و ممکن است فردا سرباز اروپایی در ناامنی باشد و ما می‌خواهیم شما از این منطقه بروید البته نه با جنگ.
رئیس‌جمهور گفت: این مشکلات یک هفته - ده روز اخیر و این غم بزرگ را مقدمه‌ای برای یک تصمیم بزرگ قرار دهیم و آن تصمیم بزرگ، آشتی ملی باشد. بیاییم همه با هم آشتی کرده و کینه‌ها را از دل برداریم. روزهای آینده، قدم اوّل این آشتی باشد، 22 بهمن قدم اوّل این آشتی باشد و انتخابات، قدم اول این آشتی باشد. امروز در جایگاهی در تاریخ ایستاده‌ایم که نمی‌توانیم از هم فاصله داشته باشیم، ما یا متحدیم پس پیروز می‌شویم و یا جدا هستیم و از هم فاصله داریم، پس شکست می‌خوریم، این انتخاب با ماست. ملت ما اگر وحدت را انتخاب کرد، در برابر آمریکا پیروز می‌شود و اگر خدای ناکرده از هم جدا باشیم شکست می‌خوریم، هم در داخل هم منطقه و هم در صحنه جهانی. خدا توفیق تعاون و برادری و هماهنگی را به همه ما عنایت فرماید.