فصل6: علی شکوری راد در پنجمین کنگره حزب اتحاد ملت که صبح امروز در اردوگاه شهید باهنر برگزار شد، اظهار کرد: حضور اعضای حزب در کنگره موجب دلگرمی ما برای پیمودن راهی سخت و دشوار در مسیر سیاست در ایران و بخصوص سیاست ورزی حزبی، آن‌هم از نوع اصلاح‌طلبانه است. شما همگی سختی این راه را دانسته و با آگاهی و ایثار در آن قدم گذاشته‌اید. قدم‌های‌تان را گرامی می‌داریم.
وی افزود: گفته‌شده است ثبت بی‌طرفانه هر واقعه‌ای در تاریخ، نیاز به گذشت ده‌ها سال از وقوع آن دارد. معنای این سخن آن است که داوری امروز در مورد حوادث جاری، بهترین داوری و پایان سخن نیست. آن‌چه حیرت‌انگیز است؛ نه‌فقط تحلیل‌های متنافر از رخدادها بلکه روایت‌های متضاد از یک واقعه توسط کسانی است که قاعدتاً در جستجوی کشف حقیقت هستند. این تنافر و تضاد از آن‌جا پدید می‌آید که حب و بغض‌ها و سوگیری‌ها حجاب دیده و بصیرت افراد و جریانات می‌شود.
وی ادامه داد: بیش از ۴۰ سال از انقلاب اسلامی می‌گذرد؛ حادثه‌ای بزرگ که در آن، ملت یکپارچه قیام کردند تا رژیم ظالم و فاسد شاهنشاهی را سرنگون کنند و نظامی بر سرکار بیاورند که ضامن آزادی و عدالت بوده و استقلال آن‌ها را تأمین کند. همچنین بر اساس پیشنهاد رهبر انقلاب، اسلام را که دارای چنین تضمینی بود، به‌عنوان ایدئولوژی پشتیبان نظام پذیرفتند. نظام جمهوری اسلامی بر اساس این آرمان‌ها و باورها شکل گرفت.
دبیرکل حزب اتحاد ملت با اشاره به تاریخ تهیه ساختار قانون اساسی بر اساس محوریت ولایت‌فقیه در بخشی از سخنان خود خاطرنشان کرد: موضوع ولایت‌فقیه جزئی از قانون اساسی به‌عنوان میثاق ملی است و اصل آن محل بحث و مناقشه نیست، آن‌چه محل مناقشه است، این است که جناحی در کشور به این موضوع رنگ و بوی عمیق عقیدتی داده‌اند و بر همین اساس جایگاه آن را فراتر از قانون اساسی قرار داده و به دیگران نیز تحمیل می‌کنند که چنین چیزی را قبول کنند و در نتیجه این موضوع را معیار سنجش وفاداری شهروندان نه‌تنها به نظام جمهوری‌اسلامی، بلکه به اسلام قرار داده‌اند.
وی معتقد است: مسئله به همین‌جا نیز ختم نمی‌شود؛ گاهی اگر کسی ابراز التزام کند، گفته می‌شود اعتقاد ندارد و اگر ابراز اعتقاد کند، بهانه می‌آورند که التزام ندارد و این موضوع تبدیل شده است به مستمسکی برای تقسیم‌بندی افراد جامعه به خودی و غیرخودی و در نتیجه تمایز شهروند درجه یک و شهروند درجه دو و در نهایت بهانه‌ای برای نقض برابرحقوقی افراد جامعه و به‌تبع آن تخصیص امتیازات غیرموجه و غیرقانونی به شهروندان درجه‌یک و خودی و سلب امتیاز از شهروندان درجه دو و غیرخودی. فسادی که امروز چهره نظام جمهوری‌اسلامی را مخدوش و متأسفانه تیره‌وتار کرده است، از همین تمایزگذاری‌ها منشأ گرفته است.
وی «قانون‌گرایی، عدالت، شفافیت، مشارکت، کارآمدی و اثربخشی، وفاق عمومی، مسئولیت‌پذیری و پاسخگویی» را اجزای حکمرانی خوب دانست و تاکید کرد که کمرنگ شدن‌این‌ها اعتماد، به‌منزله رکن اصلی سرمایه اجتماعی را به حداقل می‌رساند.
شکوری‌راد برگزاری چهار نوع انتخابات و انجام همه‌پرسی در امور مهم در قانون اساسی را از ویژگی‌های ممتاز نظام جمهوری اسلامی دانست که به گفته وی راه اصلاح را همچنان باز نگه می‌دارد.
وی ادامه داد: این راه ازآن‌رو هنوز مسدود نشده است که رهبری نظام همچنان افزایش مشارکت در انتخابات را مهم‌ترین ضامن بقا و امنیت نظام می‌داند و چنین است که رأی مردم همچنان می تواند ارزشمند و اثرگذار باشد. بااین‌حال بخشی از حاکمیت که بدون تکیه مستقیم به آراء دوره‌ای مردم شکل می‌گیرد روز به روز فربه‌تر و قدرتمندتر و بخشی که مستقیماً بر اساس رأی توده‌های مردم شکل می‌گیرد روز به روز نحیف‌تر و ضعیف‌تر شده است، تا جایی که اکنون دولت موازی از دولت رسمی و منتخب مردم بزرگ‌تر و تعیین‌کننده‌تر است. به‌عبارت‌دیگر هرچند هنوز رأی مردم در انتخاب برخی از کارگزاران و نمایندگان مؤثر است اما دامنه این انتخاب بر اساس اعمال نظارت استصوابی تنگ‌تر و منتخبین مردم متعاقباً بی‌اختیارتر و کم اثرتر شده‌اند.
وی از انتخابات سال ۸۸ و حوادث پس‌از آن به عنوان تجربه‌ای تلخ یاد کرد که خسارت آن عظیم بود و افزود: فرایند پرهزینه سال ۸۸ با رویکرد مشارکت‌پذیری حاکمیت از یک‌سو و حسن تدبیر رهبری اصلاحات از سوی دیگر به فرآیند برد-برد در سال ۹۲ تبدیل شد. رأی مردم و لو با محدودیت در محل اثر خود نشست و حاکمیت نیز از فرآیند انتخابات حیثیت خود را تقویت نمود. این اتفاق منشاء امید برای بخش بزرگی از مردم، جامعه و کشور شد.
دبیر کل حزب اتحاد ملت ابراز عقیده کرد: متأسفانه مواهب این رویکرد و رخ داد که می‌توانست ضامن بقا و اقتدار نظام از طریق پیمودن فرآیند اصلاحات و جلب اعتماد عمومی مردم باشد، چندان شامل حال مردم و کشور نشد و همان فرآیند گذشته که کشور را در بحران سال ۸۸ غوطه‌ور ساخت ادامه یافت. تغییر رویکرد انتخاباتی این فرصت را به مردم داد که در انتخابات ۹۴ و ۹۶ نیز پیروزی‌های انتخاباتی بزرگی کسب کنند. بااین‌حال تنگ‌نظری‌ها پس از انتخابات همچنان ادامه یافت و اجازه نداد که مردم از نتیجه انتخاب محدود خود آن‌طور که باید و شاید بهره ببرند. منتخبین مردم می‌بایست با دست و پای بسته و با مانع‌تراشی‌ها و بحران‌سازی‌های پی‌درپی وظایف خود را به انجام برسانند و وقتی در چنین حالتی نتوانند کار را پیش ببرند متهم به ناکارآمدی شده و عملاً موجبات سرخوردگی مردم از انتخابشان فراهم می‌شود. نتیجه این چرخه معیوب، ناامیدی و خشم شدید در جامعه و در میان مردم است.
وی روند منتهی به انتخاب احمدی‌نژاد و مقطع شکل‌گیری فسادهای عظیم اقتصادی عواملی که بنیان اعتبار نظام اسلامی را در معرض تهدید جدی قرار می‌دهد را یادآور شد و با تاکید بر ضرورت پرهیز از تقسیم‌بندی جامعه به خودی و غیرخودی خاطرنشان کرد: وقتی خودی بودن، حتی در بهترین حالت بر اساس معیار، موجب امتیاز در برخورداری از قدرت، منزلت و ثروت باشد، فرد اگر ابوذر و سلمان باشد نیز در معرض لغزش و خطا قرار می‌گیرد، چه رسد به آنان که از ابتدا به طمع امتیازات، خود را پایبند به معیارها و وفادار به نظام معرفی و در میان خودی‌ها جا زده باشند.
وی همچنین با تاکید بر ضرورت ریشه‌یابی فساد و مبارزه با آن در عین حال ابراز عقیده کرد: مبارزه با فاسد مبارزه با معلول است و به‌جایی نمی‌رسد و چه‌بسا بسیاری از آلودگان به فساد خود قربانیان فاسد بودن سیستم و چرخه کار ناصواب هستند. کسانی که وقتی گرفتار می‌شوند، تازه به خود می‌آیند که چرا چنین پست و آلوده شده‌اند و یا اطرافیان‌شان حیرت می‌کنند که چرا افرادی که زمانی موجه بوده‌اند این اندازه آلوده به فساد و سوءاستفاده از بیت‌المال و اموال مردم شده‌اند.
دبیر کل حزب اتحاد ملت در ادامه تاکید کرد: رئیس دستگاه قضا که اکنون علم مبارزه با فساد را برداشته است باید بداند که اگر می‌خواهد با فساد مبارزه کند، اول از همه باید موضوع و عارضه اصلی را درست فهمیده باشد و نیز طبق الزامات متن قانون اساسی نشان بدهد که مستقل است و بیش از هر چیز رعایت قانون، نظارت بر حسن اجرای قوانین و نیز احیای حقوق عامه و گسترش عدل و آزادی را وظیفه خود می‌داند و پشتیبانی از حقوق فردی و اجتماعی مردم و تحقق بخشیدن به عدالت وجهه همت او است. آنگاه باید توجه داشته باشد که با دستمال کثیف نمی‌توان شیشه را تمیز کرد. این بدان معناست که در انتخاب همکاران و گماردن افراد به قضاوت بخصوص در دادگاه‌های رسیدگی به مفاسد اقتصادی دقت نظر داشته باشد تا آنان که در نزد مردم خود متهم به نادیده گرفتن قانون و حقوق عامه و یا آلودگی به فساد هستند در مسندهای قضایی مهم پیش چشم مردم قرار نگیرند.
شکوری راد درباره وقایع آبان ماه 98 نیز گفت: حوادث خونین و خسارت‌بار اخیر که به دنبال افزایش قیمت بنزین رخ داد تأثیر عمیقی بر باور باورمندان به نظام جمهوری اسلامی ایران گذاشته است به‌طوری‌که اثربخشی رویکردهای اصلاحی را به‌شدت زیر سؤال برده است. سیاست‌ورزان و کنشگران مدنی هیچ‌گاه تا این اندازه دچار بی‌انگیزگی و تردید نسبت به فایده‌مندی و اثربخشی فعالیت‌های خود نبوده‌اند. این رخداد تکرار حوادث دی‌ماه ۹۶ در ابعاد بسیار بزرگ‌تر بود. برای مردم فرقی نمی‌کند که چه کسی در رأس دولت و نظام است. آن‌ها مجموعه مسئولان را عامل و موجب بدبختی، بی‌نوایی، بیکاری و بی فردایی خود می‌دانند؛ مسئولانی که دانسته یا ندانسته با اتهام زنی و تخریب یکدیگر موجب اجماع مرکب شده‌اند.
وی در بخش دیگری از سخنان خودبا تفسیر شرایط موجود جامعه اصلاح‌طلبی را کاری دشوار دانست و اظهار کرد: ما اصلاح‌طلبی را ازآن‌رو برگزیده‌ایم که تجربه بزرگ‌ترین و اصیل‌ترین انقلاب را در تاریخ معاصر از سر گذرانده‌ایم و می‌دانیم با انقلابی دیگر رؤیای فردای بهتر تحقق نخواهد یافت. ما باید باشیم و بمانیم، زخم‌های از پیش و پشت را تحمل کنیم و به هر کورسوی امیدی دل ببندیم تا بالاخره راهی به‌سوی فردای بهتر بگشاییم. در آن روز صابران سرافراز خواهند بود.
این فعال سیاسی اصلاح‌طلب اضافه کرد: در انتخابات پیش رو کورسوی امیدی وجود دارد که اگر رهبری نظام همچون گذشته بر افزایش مشارکت مردم در انتخابات که بیش از هر سلاح و قدرتی ضامن امنیت و اقتدار ملی است، تأکید داشته باشند، ناگزیر اسباب آن باید فراهم شود و اسباب مشارکت بالا چیزی جز آنکه واقعاً مفهوم انتخابات شکل بگیرد نیست. مفهوم انتخابات نیز یعنی امکان رقابت بین همه علاقه‌مندان خدمت به کشور و مردم، با تضمین آزادی و سلامت آنکه حاصل نمی‌شود جز با حفظ بی‌طرفی عوامل اجرایی و نظارتی.
وی با بیان این‌که «حزب اتحاد ملت در این زمینه پیش‌قدم شد و با ترغیب اعضاء خود به ثبت‌نام حسن نیت و انگیزه مشارکت‌جویی خود را آشکار ساخت» در عین حال نسبت به آن‌چه واکنش دبیر و سخنگوی شورای نگهبان و فرمانده سابق سپاه نسبت به این اقدام دانست، انتقاد کرد و گفت: اگر قرار بود ما از این حرف‌ها بترسیم و از میدان بدر شویم و صحنه را خالی بگذاریم دیگر حزب اتحاد ملت نبودیم. ما آمده‌ایم که بمانیم. با توکل بر خدا و تکیه بر حمایت مردمی که عهد کرده‌ایم جز برای تقلیل مرارت و بهروزی و رفاه آن‌ها نکوشیم.
اما امروز مردم در رنج هستند و بسیاری از نان‌آوران خانواده‌ها گرفتار معیشت عیال و فرزند. آنان که در این کشور مسئولیتی دارند چگونه سر بر بالین می‌گذارند و به خواب می‌روند درحالی‌که این نان‌آوران با خجالت از خانواده، به‌سختی به خواب می‌روند و ساعت‌ها پیش از برخاستن با نگرانی از فردا بیدار می‌شوند و بی‌خوابی می‌کشند.
شکوری راد با اشاره به حوادث پس از اصلاح قیمت بنزین و برخوردهایی که با برخی معترضین صورت گرفت خاطرنشان کرد: اکنون بر دردهای آن‌ها مصیبت از دست دادن عزیزانشان و زخم آسیب دیدگان و رنج و نگرانی بازداشت‌شدگان افزوده‌شده است. رسیدگی به این دردها نیاز به توجه بیشتر و سریع‌تر ازآنچه در جریان است، دارد. باید مردم را بیش از پیش دریافت و دید.
وی یادآور شد: امیدوارم بر اساس شنیده‌ها با تدبیر نظام و تلاش دولت موانع بین‌المللی برای گشایش اقتصادی مرتفع و با ایجاد شرایط گفت‌وگو و آشتی ملی اضطراب عمومی و نقار موجود در جامعه اندکی فروکش کند و مجالی فراهم شود تا توان‌های موجود در جامعه هم‌راستا شده و نتیجه خیر آن نصیب مردم و کشور شود.
وی در این راستا رفع حصر میرحسین موسوی، مهدی‌کروبی و زهرا رهنورد و رفع ممنوع التصویری سیدمحمدخاتمی و همچنین آزادی برخی زندانیان و بازداشتی‌های اخیر را خواستار شد.