اختصاصی فصل6: اینجاست که این سؤال مطرح میشود دستگاههای نظارتی در این میان چه نقشی را ایفا میکنند؟ و اساساً دستگاه متولی نظارت بر نمایندگان کجاست؟
دایره امتیازگیری نمایندگان تنها به زد و بندهای مالی و اقتصادی منحصر نمیشود، بهطوریکه گفته میشود گرفتن امتیازاتی از جنس فرصتهای شغلی از دیگر روابط رانتی است که نمایندگان برای نزدیکان خود از آن بهره میگیرند.
پیرامون همین مسئله، تعدادی از چهرههای سیاسی ازجمله مجلسیهای فعلی و سابق به اظهارنظر پرداختند و از دوبندهای برخی همکاران خود روایت کردند. اظهاراتی که هر یک حکایتگر آن است که روابط رانتی و پنهانی زیر سقف مجلس نهتنها موضوع غریبی نیست که حتی اگر سریعتر چارهای برای آن اندیشیده نشود دایره این باجخواهیها گستردهتر هم خواهد شد.
محمدرضا خباز نماینده چهار دوره مجلس و معاون امور تقنینی سابق دولت از درخواستهای نمایندگان از وزرا میگوید: وزیر آموزشوپرورش را میخواستند استیضاح کنند که من با یکی از نمایندگان صحبت میکردم و به او گفتم من فرهنگی و معلم هستم و میدانم این موضوعهایی که شما در استیضاح به آنها اشاره کردید صحت ندارد و اگر ممکن است شما امضایتان را پس بگیرید. او در جواب گفت: من به یک شرط حاضرم امضایم را پس بگیرم همسرم که مدرک لیسانس دارد و در آموزشوپرورش تدریس میکند اگر وزیر دستور بدهد همسرم عضو هیئتعلمی دانشگاه فرهنگیان شود، حاضرم امضای خود را پس بگیرم.
علی ربیعی وزیر پیشین وزارت کار، رفاه و تأمین اجتماعی دولت یازدهم نیز در روز استیضاح خود در مجلس، محمدرضا پور ابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی را متهم کرد که «در اتاق من در جلوی چشم من بدون اینکه ترسی از من داشته باشند در چشم من نگاه میکنند و میگویند سالی ۴۰۰ – ۵۰۰ میلیون تومان بهحساب فرد موردنظر واریز کن و به هرکسی که من میگویم بده»
محمود صادقی نماینده مردم تهران در مجلس هم در تیرماه ۹۷ از «گرفتن رشوه» توسط برخی از نمایندگان در جریان بررسی طرح تحقیق و تفحص از شهرداری تهران خبر داده بود.
همچنین آیتالله محمد یزدی عضو فقهای شورای نگهبان معتقد است عدهای از نمایندگان مجلس در گونهای از روابط فاسد، امتیاز قراردادهای خاص را از وزرا مطالبه و تهدید میکنند که اگر با خواستشان موافقت نشود، برای پاسخ به سؤال یا استیضاح، آنان را به مجلس فرامیخوانند.
بهزاد نبوی نایبرئیس مجلس ششم نیز روایت میکند:: نمایندهای دریکی از مجالس قبلی، دهها بار وزیر صنایع و معادن را با سؤال به مجلس کشاند و عمده سؤالاتش هم راجع به شرکت ایرانخودرو بود. از مدیرعامل شرکت ایرانخودرو که همراه وزیر به مجلس آمده بود، پرسیدم «فلان نماینده با تو چه مشکلی دارد که روزی یک سؤال از وزیر در مورد ایرانخودرو میپرسد؟»؛ گفت: «خدا شاهد است که تابهحال بیش از ۱۶۴ نفر را برای استخدام به من معرفی کرده و من نمیتوانم این تعداد را استخدام کنم، مشکلش این است!»
در همین مجلس دهم یکی از نمایندگان مجلس، سرپرست تأمین اجتماعی و وزیر کار را بهشدت تحتفشار گذاشته تا با ریاست همسر این نماینده مجلس بر یکی از مراکز درمانی تحت پوشش سازمان تأمین اجتماعی موافقت شود! این نماینده مجلس پس از مخالفت سرپرست تأمین اجتماعی و محمد شریعتمداری با درخواست وی، در ادامه جهت نیل به خواسته خود، ضمن طرح سؤالی از وزیر در کمیسیون، وی را تهدید به طرح سؤال در صحن و استیضاح کرده است. البته باجخواهی این نماینده مجلس از وزرای کار، مسبوق به سابقه است. این نماینده مجلس در جریان استیضاح علی ربیعی وزیر کار سابق، او را مجبور ساخته بود تا درازای پس گرفتن امضای استیضاح، همسر این نماینده از دانشگاه به تأمین اجتماعی که دارای حقوق و مزایای بسیار بالاتری نسبت به دانشگاه است منتقل شود.
در قضیهی باجخواهی عدهای از نمایندگان مجلس شورای اسلامی، گروهی شورای نگهبان را متولی این امر میدانند و گروهی دیگر نگاهشان به سمت هیئت نظارت بر رفتار نمایندگان است تا چارهای برای ماجرای باج دادنها و باج گرفتنها در بهارستان بیندیشند. اما مهم این است که اخلاق، وجدان و شرافت انسانی و صدالبته توجه به حقالناس و امانتداری بیتالمال در نزد کسانی که در چهارچوب نظام جمهوری اسلامی با اعتماد مردم به خانهی ملت راه پیدا میکنند کجا قرار دارد؟