فصل6: «آرشین ادیب مقدم»، استاد تمام «سیاست در غرب آسیا» در دانشکده مطالعات شرقی و آفریقایی در دانشگاه لندن است. وی همچنین رئیس مرکز مطالعات ایرانی مدرسه مطالعات شرقی و آفریقایی دانشگاه لندن است.
تاکنون از وی دو کتاب به نامهای «ایران در سیاست جهانی: پژوهشی درباره جمهوری اسلامی» و «سیاست بینالمللی خلیج فارس: تبارشناسی فرهنگی » به چاپ رسیده است.
وی در گفتوگویی با ایلنا نظرات خود را در خصوص تنشهای اخیر میان ایران و آمریکا بیان کرده است.
ادیب مقدم در ابتدا در مورد تنشها گفت: تنشها در خلیج فارس چیز جدیدی نیست. به دلیل عدم وجود یک معماری امنیتی، رقابت در این منطقه وجود خواهد داشت و به منافع مردم منطقه بویژه اقشار آسیبپذیر آسییب بیشتری وارد میکند که باعث تداوم جنگ و رکود اقتصادی میشود. تنها راه حل این تنشها، همانطور که در مطالعات خود در مورد این موضوع بیان کردم، نهادینه کردن فرهنگ دیپلماسی - انجمنهای منطقهای است که به اعتمادسازی، تبادل فرهنگی ، گفتوگوی اقتصادی و همدلی امنیتی منجر میشود. . «همدلی امنیتی» به درک ناامنی احساس شده توسط طرف دیگر اشاره دارد و سعی میکند این حس تهدید در طرف مقابل را با استفاده از گفتوگو بر اساس مناقع مشترک برطرف سازد.
ترامپ فردی قابل اعتماد برای مذاکره نیست
وی در ادامه در مورد ترامپ و مذاکره با ایران گفت: من بارها و بارها گفتهام که ترامپ رئیسجمهور آشفتهای خواهد بود. دلیل این امر این است که او استراتژی ندارد - او از نظر فکری ناتوان برای برنامهریزی بلندمدت است. خلق و خوی او، عدم تحصیلات و خود بزرگپنداری به تصمیمات کوتاهمدت و عاطفی حتی عصبی تبدیل میشود که به آنها نمیشود اعتماد کرد. طبق تجربیات تاریخی، روسایجمهور تجربه کسب میکنند و در صورت انتخاب مجدد، دیپلماتیکتر میشوند. با این حال، من شک دارم که تغییر قاطع در رفتار کسی مثل دونالد ترامپ ایجاد شود. من موافقم که در چنین شرایطی، ایران نباید به این دولت اعتماد کند.
سیاست حداکثر فشار کاملا فرسوده و نخ نما شده است
این استاد برجسته علوم سیاسی در ادامه در مورد سیاست حداکثر فشار بر ایران گفت: این سیاست را به راحتی میتوان تجزیه و تحلیل کرد. منظور ترامپ این است که ایران را در موقعیت ضعف مطلق قرار دهد. این یک تاکتیک تجاری کاملاً فرسوده و نخنما است که ترامپ باید از تجربه خود به عنوان صاحب کازینو یاد بگیرد، آن تجربه منجر به ورشکستگی شد. چگونه ممکن است سیاستی که در رابطه با مجموعه کازینوها در سراسر جهان کار نکرده است، در رابطه با کشوری مانند ایران کار کند. عدم توانایی در شناخت حریف و در این حالت جمهوری اسلامی ایران، یکی از بزرگترین نواقص در سیاست خارجی ایالات متحده است. بنابراین شکست در عراق، سوریه، ونزوئلا، کوبا، ایران و غیره از جمله این شکستها است. این یک نقص سیستماتیک در ایالات متحده است که ناشی از یک فرهنگ سیاسی یک بعدی و عدم دانش نهادی درباره جهان است.
اروپا در مورد ایران، خود را مستقل از آمریکا نشان داد
در صورت اجرای عملی وعدههای ماکرون، تلاشهای وی مفید خواهد بود
ادیبمقدم همچنین در مورد تلاشهای ماکرون برای میانجیگری میان ایران و آمریکا گفت: در مورد موضوع ایران، سرانجام اتحادیه اروپا موقعیت خود را مستقل از ایالات متحده قرار داد. این امر در نظم نوظهور غیرآمریکایی لازم است. در این حالت ما شاهد صحنه چندقطبی از بازیگران خواهیم بود که در آن ایالات متحده یکی از قدرتهای مهم در میان تعداد بیشماری از قدرتهای جهانی خواهد بود. اتحادیه اروپا از سابقه، فرهنگ دیپلماتیک، اعتبار دموکراتیک و حساسیت بین فرهنگی برخوردار است و میتواند شریک واقعی برای ایران باشد. زیرا کشورهای عضو وابسته به منابع هیدروکربنی روسیه هستند. من فکر میکنم که تلاش رئیسجمهور ماکرون در صورت اجرای عملی وعدههایش، مهم و مثمر ثمر است. در مقابل از سوی ایران نیز باید عمل متقابلی صورت بگیرد.
کاهش تعهدات برجامی ایران اجتناب ناپذیر بود
این استاد علوم سیاسی در مورد کاهش تعهدات برجامی ایران گفت: من فکر میکنم این امر اجتنابناپذیر است. ایران همچنان به برجام متعهد است، اما این کشور منفعتی از این توافق به دست نیاورد. این موضوع برای هیچ کشوری قابل قبول نیست. اگر همچنان منافع اقتصادی واقعی برای ایران به دست نیاید و فشار اقتصادی آمریکا تداوم یابد، ایران گام به گام زیرساختهای هستهای غیرنظامی خود را گسترش میدهد.
وی همچنین در مورد اختلافهای میان اروپا و ترامپ نیز گفت: خود اتحادیه اروپا درگیر اختلاف تجاری با ایالات متحده است. امروز در ایالات متحده آمریکا با دولتی روبرو هستیم که از واقعیت دور است. به همین دلیل این دولت اعتبار خود را در سراسر جهان از دست میدهد. آنها فقط به خود فکر میکنند و نسبت به کسی حس مسئولیت ندارند.
دیدار چند جانبه میان ترامپ و روحانی، اتفاق بدی نیست
ادیبمقدم هم چنین در مورد ابراز تمایل ترامپ برای دیدار با روحانی گفت: اگر او همچنان اصرار داشته باشد، من دلیلی نمیبینم که روحانی در یک دیدار چندجانبه مانند سازمان ملل با وی ملاقات نکند. در واقع ، من فکر میکنم این یک ایده پر زرق و برق است، آنچه من در مورد غیرقابل اطمینان بودن این دولت آمریکا گفتم مانع گفتوگو نیست. اما این یک واقعیت ساده است که هر آنچه در چنین گفتوگویی ارائه شود، قابل اعتماد نیست. اما گفتوگو برای هر دو طرف ارزش نمادین خواهد داشت. برای ترامپ این منفعت را دارد که تلاش خود را میکند تا به عنوان یک دولتمرد واقعی دیده شود و ایران میتواند از این فرصت استفاده کند. اما من به دلیل اینکه معتقدم که ترامپ تصور میکند که رئیسجمهوری موقت است و در تصمیمگیریهای خود غیر متعهد است، اورا قابل اعتماد نمیدانم.
گفتوگو با ایران باید بر اساس اعتماد و به صورت چندجانبه باشد
این استاد دانشگاه همچنین در مورد راه حل کاهش تنشها گفت: اگر گفتوگو بر اساس احترام باشد و در بستری چندجانبه صورت بگیرد ایران میتواند از این گفتوگو استقبال کند.
ترامپ فهمید بولتون بی کفایت است
بولتون مانعی برای دیپلماسی بود
وی در پایان در مورد اخراج بولتون توسط ترامپ هم خاطرنشان کرد: حتی شخصی مانند ترامپ فهمید که این مرد بیکفایت است، دقیقاً به این دلیل که او یک ایدئولوگ ناپشیمان است. من فکر میکنم که این یک تحول خوب برای روابط خارجی و نشانگر این است که دولت ترامپ در روابط خارجی خود کمتر تندرو خواهد بود. بولتون یک مانع برای دیپلماسی بود و بدون او ، دیپلماسی محتملتر است.