فصل6: در ادامه سلسه گفتوگوهای فصل6 با فعالان زن کشور، این بار به سراغ نیره اخوان بیطرف نمایندهی چهار دوره مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی (مدرس سابق دانشگاه با مدرک دکتری فقه و حقوق) رفتیم و در گفتوگویی کوتاه نظر وی را جویا شدیم.
چطور است که هر دوره اصفهان یک نمایندهی مجلس داشته است ؟
این سؤال را باید از مردمی بپرسید که در انتخابات شرکت میکنند.
بسیاری از مراکز استانها تابهحال نمایندهی زن نداشتهاند اما اصفهان 6 نمایندهی زن به خود دیده است. شما از منظر کسی که مورد انتخاب گرفتهاید، نظرتان چیست؟
احتمالا مردم بیشتر احساس میکنند که خانمها پیگیر امورشان هستند، همینطور تواناییها را میبینند، موضعگیریهای نمایندگان مجلس موردبررسی قرار میگیرد.
فکر میکنید روند حضور زنان در مجلس روندی افزایشی و صعودی خواهد بود؟
در دورهی اخیر یکی از علتهای حضور بیشتر زنان در مجلس، بحث نگاه مردم به فهرستها بوده و نمیتوان این مورد را به همهی دورههای تعمیم داد. باید هر دوره را مستقل بررسی کرد و باید مشاهده کرد چه کسانی در این دوره در انتخابات حضور پیدا خواهند کرد، سوای اینکه چه گروهی به شکل جناحی آنها را معرفی خواهد کرد.
آیا یک لیست واحد زنان را فارغ از جناحبندیهای سیاسی را میتوانید متصور شوید؟
نه. به نظر من ممکن نیست. ما که نمیخواهیم عنوان زن بودن را به مردم عرضه کنیم. کسانی که زن هستند ولی ویژگیهایی دارند فارغ از مشکلات خانه، فرزندان برای آمدن به میدان و اجتماع مشکلی ندارند. اما اینکه چون زن هستند وارد کار شوند و بخواهند لیستی را صرفا به علت زن بودن شکل دهند، کشور ما هنوز اینگونه تبعیتها را به خود نپذیرفته است و بیشتر یک فاکتور پیشرفت غربی است.
پس از منظر شما بیشتر شدن تعداد زنان در مجلس نشاندهندهی پیشرفت یا اینگونه فاکتورها نیست؟
نه.
بهطور مثال کشورهای پیرامون ما مانند افغانستان 27 درصد از نمایندگانشان را زنان تشکیل میدهد. پس نمیتوان این عدد را بهگونهای تحلیل کرد.
اینها در پی اثبات کردن هستند. اگر مساله ای به حالت ثبوت رسیده باشد نیاز به اثبات ندارد. این جاافتادگی و کارایی یک زن را نشان نمیدهد. بحث جنسیت او نیست. مثلا برای مراجعهکنندگان به نمایندگان فرقی نمیکند که نماینده زن باشد یا مرد باشد. بالاخره کشورهای غربی اگر بخواهند علمی را به پا کنند، تا احساس کمبود نکنند. ممکن است این شعارها برای آنها جا بیافتد. ما منکر فعالیت خانمها نیستیم ولی اینکه زن بخواهد حتما این کار را انجام بدهد، نه به این مساله اعتقاد نداریم.
شما چهار دوره در مجلس حضور داشتهاید. نگاه شما در مجلس فارغ از بحثهای جنسیتی بوده یا به شما نگاهی جنسیتی میشود؟
نه. اینطور نبوده. البته من به همراه همسرم چهار دوره را در مجلس حضور داشتهام. تنها نبودم. ما باهم راحتتر کار میکردیم. با خصوصیات هم آشناتر هستیم. ما فرزند نداریم و دغدغهی دستوپا زدن برای فرزندانمان را نداشتیم. ساده زیستی که ما داشتیم و اینها همهی ویژگیهایی بود که مردم به آن عنایت داشتهاند.
این همراهی شما با همسرتان در مجلس چطور ارزیابی میکنید؟ آیا اختلافنظر عمیقی در این چهار دوره با همسرتان داشتید؟
در این چهار دوره مستقل رفتار کردهام و تابهحال اختلاف عمیقی در مورد موضوعی نداشتیم. البته ایشان توصیههایی داشتهاند یا به نتایجی رسیده بودند و سعی میکردند با سایر نمایندهها به اشتراک بگذارند که به اطلاع بنده هم میرساندند. اما اینکه حتمی و براثر اجبار باشد اینطور نبوده است.
در این مدت که نماینده نیستید در سمت خاصی مشغول فعالیت هستید؟
تا چند وقت پیش در دانشگاه تدریس میکردم و الان بنا بر مشغلههایی که دارم از فضای تدریس کمی فاصله گرفتهام.
گفت و گو: محمد حسن زاده