فصل6: عباسعلی کدخدایی سخنگوی شورای نگهبان در برنامه جهان آرا اظهار داشت: سیاست‌های کلی انتخابات با این ایده شکل گرفت که قوانین انتخابات ما مصوب مجلس باشد اما با توجه به اینکه در انتخابات، مجلس نیز ذی نفع است لذا شاید نتواند قانونی در این زمینه تصویب کند که تاثیرگذاری لازم را داشته باشد.

بر سر تعریف رجل سیاسی به نتیجه مشخصی نرسیدیم

وی افزود: البته بخشی از این قوانین باید در شکل قانون عادی به مجلس برود تا الزام آور باشد. بخش ارائه شاخص‌های رجل سیاسی مذهبی و مدیر و مدبر بودن، مستقیما بر عهده شورا است، به همین منظور دستورالعملی را در این جهت، شورای نگهبان به تصویب رساند که از نظر ما نهایی شده است اما بخشی از آن نیاز به قانون عادی در مجلس دارد.

وی در ادامه با تشریح معیار رجل سیاسی بودن، عنوان کرد: معیارهای مختلفی برای رجل سیاسی مطرح شده است، اما اگر بخواهیم رجل سیاسی یا مذهبی را تعریف کنیم، تعریف مشخصی ندارد و در این رابطه نشد به نتیجه برسیم اما شاخصهایی برای آن اعلام شد. مثلا اینکه اگر کسی بخواهد در انتخابات ریاست جمهوری ثبت نام کند، کابینه احتمالی خود را معرفی کند، نهایتا در این حد قبول شد که مشاورین او انتخاب و اعلام شوند.

کدخدایی همچنین عنوان کرد: ما در بررسی صلاحیت‌ها دو صلاحیت عمومی و رجل سیاسی و مدیر و مدبر بودن داریم، در این رابطه گاهی ما مانعی داریم که نمی‌توانیم فرد را معرفی کنیم و گاهی شرایط موجود نیست اما نهایتا ملاک رای گیری اعضای شورای نگهبان است.

وی بر همین اساس اضافه کرد: هر کاندیدا باید 7 رای مثبت از اعضای شورا داشته باشد در غیر اینصورت معرفی نمی‌شود.

صرفا وزیر بودن برای تایید صلاحیت کاندیداها کافی نیست

سخنگوی شورای نگهبان در ادامه سخنانش اظهار داشت: در انتخابات ریاست جمهوری برخی وزرا تایید و برخی تایید نشدند، این نشان می‌دهد صرفا پست وزارت ملاک نبوده و کارآمدی هم دیده شده است.

وی با بیان اینکه هم سوابق و هم رای اعضای شورای نگهبان در تایید صلاحیت‌های کاندیداهای ریاست جمهوری مطرح است، تصریح کرد: به هیچ وجه اینگونه نیست که در بررسی صلاحیت‌ها افرادی را از جناح خاصی تایید یا رد کنیم.

ماجرای فساد اخلاقی یک نماینده مجلس

وی اضافه کرد: ممکن است ما سندی داشته باشیم که منجر به این شود که نظر ما عدم تایید باشد، حال ممکن است فرد سند محکم تری در دوره بعد ارائه کند که تایید صلاحیت شود. به عنوان مثال یکی از نمایندگان اسبق مورد اخلاقی داشت که امروز مدرکی را برای من فرستاد که سند ازدواج او بود که با آن خانم ازدواج کرده، این می‌تواند این مسئله را بپوشاند و بحث عدم صلاحیت او را رد کند.

وی در همین راستا خاطرنشان کرد: اگر کسی مواضع نظام و قانون اساسی را قبول نکند و صراحتا اعلام کند، این ملاک ما بر رد صلاحیت او است، اما اگر کسی نظر و بحثی درباره موضوعی داشته و یا اختلاف نظری دارد اینها هیچکدام ملاک نمی‌شود.

سخنگوی شورای نگهبان یادآور شد: اگر موضع فرد و کاندیداهای انتخاباتی، خلاف سیاست‌های نظام جمهوری اسلامی باشد طبیعتا فرد را در بررسی صلاحیت‌ها با مشکل مواجه خواهد کرد.  با چنین افرادی صحبت می‌کنیم و نظرات او را می‌شنویم و نهایتا تصمیمات لازم اتخاذ خواهد شد.

وی خاطرنشان کرد: در قانون فعلی هیچ کجا از شایسته سنجی افراد سخن نگفته است لذا شورای نگهبان ارزیابی نمی‌کند که این فرد شایستگی ورود به مجلس را دارد یا خیر.

کدخدایی ادامه داد: برخی نمایندگان گفتند نظارت استصوابی منجر شده افراد شایسته به مجلس راه پیدا نکنند،  این حرف خوبی برای نمایندگان نیست و به خودشان برمی‌گردد، با چنین فرضی، اصلا چرا در چنین جایگاهی قرار گرفتند؟  ما که این حرف را قبول نداریم اما اگر نظر آنها این است باید آن را در جای دیگری پیگیری کنند.

قانون در خصوص هزینه های انتخاباتی ساکت است

وی با انتقاد از اینکه یکی از ضعفهای قانون در خصوص هزینه های انتخاباتی ساکت است، عنوان کرد: متاسفانه هزینه های انتخاباتی بسیار بالا رفته است. در شهرهای کوچک هزینه های انتخاباتی بسیار زیادی می‌شود، مگر این پستی که قرار است شما بگیرید چقدر ارزش دارد؟ اصلا شما این پول‌ها را از کجا آوردید؟

سخنگوی شورای نگهبان در بخش دیگری از سخنانش تصریح کرد: ما در شورای نگهبان ابزارهای کمی در بحث هزینه های انتخاباتی داریم. رصد کردن این موارد بسیار سخت است اما قطعا تا جایی که بشود بررسی می‌کنیم. برخی افراد به خاطر هزینه های غیر متعارف در انتخابات رد صلاحیت شده اند.

برخی کاندیداها بین مردم غذا توزیع می کنند

کدخدایی همچنین اظهار داشت: گاهی دیده می‌شود کاندیداهای انتخاباتی مواد غذایی توزیع می‌کنند و یا در بین دانشجویان و دانش آموزان مواردی توزیع می‌شود. در صورت احراز غیرصحیح بودن این هزینه ها و گزارش آن، ما قطعا بررسی می‌کنیم و در بررسی صلاحیت افراد تاثیرگذار خواهد بود.

وی اضافه کرد: برخی کاندیداها حتی رقم را به ما می‌گویند که مبلغ مشخصی را برای هزینه های انتخاباتی کنار گذاشتیم که ما به آنها می‌گوییم برای کمک به صندوق‌های دانشجویی و یا ازدواج جوانان بگذارید و ثواب هم دارد. در این دوره نسبت به موضوع هزینه های بالای انتخاباتی خیلی حساس تر شده ایم.

سخنگوی شورای نگهبان همچنین اعلام کرد که اگر اسناد و مدارکی در خصوص فساد اقتصادی کاندیداهای انتخاباتی به دست بیاید قطعا در بررسی صلاحیت افراد در انتخابات آینده ملاک قرار خواهد گرفت.

تحریم انتخابات بحث خنده آوری است

وی با بیان اینکه بحث تحریم در کشور ما امر خنده آوری شده است، گفت: اصلا مردم توجهی به این مسائل ندارند چون زندگی‌شان را با نگاه ترامپ و آمریکا تنظیم نمی‌کنند. تحریم در این حوزه واژه بی خاصیتی است. در انتخابات هم موضوع تحریم همینطور است مردم اصلا توجهی به این مسائل ندارند.

وی تصریح کرد: آمار انتخابات نشان می‌دهد مشارکت در انتخابات های متعهد، عموما بالای 50 درصد بوده است.

کدخدایی خاطرنشان کرد: در انتخابات مجلس اصولا به دلیل پراکندگی نامزدها و انتخابات، تحریم جایگاهی ندارد البته شورای نگهبان هم وظیفه قانونی خود را دارد. ما اعلام کردیم قانون را مانند گذشته اجرا خواهیم کرد.

وی با تاکید بر اینکه قطعا مردم به مسائل تحریم انتخاباتی توجهی نخواهند داشت، گفت: قطعا مشارکت مردم در انتخابات پیش رو بسیار گسترده خواهد بود و این مسائل در حد رسانه و روزنامه ها باقی خواهد ماند.

جزئیات دیدار شورای نگهبان با اصلاح طلبان

وی در پاسخ به سوال مجری برنامه مبنی بر دیدار اخیر کدخدایی با برخی اصلاح طلبان عنوان‌ کرد: این دیدار در حد حرف با افراد بوده است. چرا که ما همیشه اعلام می‌کنیم درب شورای نگهبان به روی همه باز است.

وی در پاسخ به این سوال که پیام تهدید آمیزی هم در این دیدار به شما شد یا خیر تصریح کرد: آنها در ملاقات‌ها پیام تهدید آمیز نداشتند و این موضوع تهدید فقط در رسانه ها منتشر شد. تهدید فقط در حد تحلیل بود که بنده هم گفتم انتخابات بسیار با مشارکت بالا خواهد بود و جای نگرانی نیست.

حضور جوانان در شورای نگهبان قطعا تاثیرگذار است

وی درباره ترکیب جدید شورای نگهبان گفت: در این زمینه حرفهایی می‌زنند که عموما اینگونه موارد  برای شورا اهمیتی ندارد چرا که هر اتفاقی افتاده باشد از درون همین مجلس است.

کدخدایی بیان کرد: یک نفر از این حقوقدانان متولد بعد انقلاب است و این اتفاق جالبی است.  گاهی ما را محکوم می‌کردند که اعضا متولد قبل انقلاب هستند لذا اکنون انتخاب این افراد باعث می شود از نظرات جوانان بیشتر استفاده کرده و بررسی ها سرعت بیشتری پیدا کند.

سخنگوی شورای نگهبان در خاتمه سخنانش مطرح کرد: حضور جوانان در شورای نگهبان قطعا تاثیرگذار خواهد بود.