فصل6:دونالد ترامپ عصر یکشنبه در زمان بازگشت از زمین گلف نیوجرسی به واشنگتن ادعایی که در طول ۲ سال گذشته به طور مداوم تکرار کرده است را بار دیگر مطرح کرد.

او به خوبی می‌داند که جمهوری اسلامی ایران هرگز به سمت دستیابی به سلاح اتمی نرفته است و در دکترین دفاعی آن هم چنین سلاح‌های کشتار جمعی جایگاهی ندارند، آژانس بین المللی انرژی اتمی هم ۱۵ بار تأیید کرده است فعالیت‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران کاملاً ماهیت صلح آمیز دارد و حتی از مفاد برجام هم انحراف نداشته است.

اما بیانیه‌ها و موضع گیری های تندروهای کاخ سفید همچون مایک پمپئو وزیر خارجه و جان بولتون مشاور امنیت ملی ترامپ، پشت پرده این ادعا را نمایش می‌دهند که منظور از نداشتن سلاح اتمی این است که ایران در هیچ سطحی نباید غنی سازی اورانیوم و چرخه سوخت داشته باشد.

بر همین اساس، دولت ترامپ پس از خروج از توافق هسته‌ای ایران که مورد تأیید شورای امنیت سازمان ملل متحد هم قرار گرفته است، با فشار حداکثری سعی کرد تا این توافق را از دور خارج کرده و ایران را به مذاکرات جدید وادار سازد.

اما جمهوری اسلامی ایران با یکسال صبر راهبردی و پیگیری‌های مستمر برای جلوگیری از فروپاشی برجام، به دنبال ناتوانی اروپا در عمل به تعهدات برجامی خود، تصمیم‌های جدیدی اتخاذ کرد.

طبق توافق هسته‌ای که بین ایران و شش کشور آمریکا، انگلیس، فرانسه، آلمان، روسیه و چین در سال ۱۳۹۴ صورت گرفت، مقرر شد که ایران با رفع تحریم‌های بین المللی از مزایایی اقتصادی برجام برخوردار شود، اما آمریکا در سال ۱۳۹۷ با خروج از این توافق اعلام کرد که تحریم‌های خود را برگردانده و با اعمالفشارحداکثری تلاش می‌کند تا فروش نفت ایران را به صفر برساند.

در مقابل این اقدامات، ایران از کشورهای اروپایی خواست تا طبق توافق نسبت به مقابله با تحریم‌های آمریکا و انجام تعهدات اقدام کرده و راهکارهایی را برای برخورداری تهران از مزایای اقتصادی برجام پیش بینی کنند. اما با گذشت بیش از یکسال و صبر ایران، اروپا تاکنون این تعهد خود را انجام نداده است.

در پی این اقدام، شورای عالی امنیت ملی روز ۱۸ اردیبهشت ماه امسال (۱۳۹۸) در بیانیه‌ای از برنامه ایران برای کاهش تعهدات هسته‌ای در توافق یرجام خبر داد.

براساس بیانیه شورای عالی امنیت ملی در صورتی که شرکای اروپایی برجام طی این مدت گامی برای تأمین منافع ایران در توافق برجام برندارند ایران گام دوم کاهش تعهدات هسته‌ای خود را در پایان مهلت ۶۰ روزهبرمی دارد.

در همین راستا رئیس جمهوری چهارشنبه هفته گذشته و در جلسه هیأت دولت گفت که ایران دیگر متعهد به رعایت سقف ۳/۶۷ درصد نخواهد بود.

ایران در عین حال اعلام کرده است اقداماتش در کاهش تعهدات هسته‌ای برگشت پذیر است و هر گاه شرکای اروپایی اقدام به اجرای تعهدات خود در برجام کرده و منافع ایران در توافق هسته‌ای تأمین شود تهران هم سریعاً می‌تواند کاهش تعهدات خود را متوقف کند.

ایران دوماه قبل اعلام کرده بود که "به کشورهای باقی‌مانده در برجام شصت روز فرصت داده می‌شود تا تعهدات خود به ویژه در حوزه‌های بانکی و نفتی را تأمین کنند؛ چنانچه در این مهلت کشورهای مزبور قادر نباشند مطالبات ایران را تأمین کنند درمرحله بعدی جمهوری اسلامی ایران رعایت محدودیت‌های مربوط به سطح غنی سازی اورانیوم و اقدامات مربوط به مدرن‌سازی رآکتور آب سنگین اراک را نیز متوقف خواهد کرد."

رئیس جمهوری فرانسه شب گذشته در تماس تلفنی با رئیس جمهوری ایران، با قبول اینکه اقدام‌های اروپا برای جبران تحریم‌های آمریکا موفق و کارآمد نبوده، وعده داد که همه تلاش خود را برای جبران این موضوع بکار گیرند.