فصل6: روزنامه شرق نوشت: یکی از شعارهای انقلاب اسلامی تحقق عدالت بود؛ بهنحوی که همواره در سخنان بزرگان انقلاب رفع فقر یکی از محورهای اصلی بوده است. این مهم در نگاه شهید بهشتی نیز بهشدت متجلی است، چنانکه او همواره و مشخصاً در یک سخنرانی در سال ۵۹ از اختلاف روزافزون «سیرها» و «گرسنهها» انتقاد میکرد. بررسی این موضوع از زبان آیتالله بهشتی به بهانه سالگرد شهادت او خالی از لطف نیست.
بخش هایی از سخنرانی شهید بهشتی درباره اسلام، انقلاب و عدالت اقتصادی را در ادامه بخوانید؛
*اسلام به نقش اقتصاد و عدالت اقتصادی در زندگی انسان اهمیت فراوان میدهد. دین زهد و پارسایی است اما نه زهد مرتاضانه و صوفیگرانه که زهد انقلابی. زهد انقلابی کدام است؟ زهد صوفیگرانه کدام است؟ زهد صوفیگرانه این است که درویش آدم قانعی است. یک لقمه نان از هر جا به او بدهند با همان شکمش را سیر میکند و به دنیا بیاعتنا است. این ضداسلام است. پس چه زهدی؟ زهد علی. چهکار میکند؟ کار اقتصادی میکند. قنات و چاه آب درست میکند و مزرعه به وجود میآورد و نخلستان میسازد و بعد این دستاورد اقتصادی را بهجای آنکه صرفاً در مصرف خود و خانواده قرار بدهد در خدمت محرومان قرار میدهد و این را عبادت میداند. اسلام به نقش اقتصاد اهمیت میدهد، اما اقتصادی که زیربنای شخصیت انسان نشود، خیلی متزلزل، نازل، فروافتاده و سقوطکرده است؛ انسانی که زیربنای شخصیتش روابط اقتصادی باشد.
*پوستکنده و صریح میگویم که انقلاب اسلامی ما با روند و مناسبات اقتصادی موجود در جامعه ما در معرض خطر و آسیب قطعی است، چرا؟ برای اینکه در این بعدش اسلامی نشده است. مردان و زنان و جوانان و نوجوانان انقلابی ما امروز با چشم خودشان میبینند که نزدیک به ۱۵ ماه از پیروزی انقلاب میگذرد، ولی هنوز در جامعه ما سیرها و خیلی سیرها با گرسنهها و خیلی گرسنهها با هم در جامعه دیده میشوند تا وقتی چنین است جامعه ما اسلامی نیست».
نباید در جامعه اسلامی کسی زیر طاقی بخوابد که آوار میشود
*عرض کردم این مطلب مهم است و نقطه جدیدی است، نقطه عطف تکاملی است در این انقلاب و باید دنبالش رفت و دنبال کرد. این را من مکرر در شورای انقلاب با همین عبارت برای دوستانم گفتهام که دوستان، برای ما قابل قبول نیست که اداره جامعه در دست ما باشد و باز هم در این مملکت کسی شب گرسنه بخوابد؛ کسی زیر طاقی بخوابد که نگران است بر سر او و عزیزانش خراب شود؛ از آب آلوده برای شرب استفاده کند؛ از بیدرمانی جان خود و عزیزانش در معرض خطر باشد، این قابل قبول نیست. این را چندینبار در شورای انقلاب گفتهام ولی اعتراف میکنم در برابر ملت عزیزمان که موفقیت ما در این زمینه بسیار ناچیز بوده و امروز میخواهم در این روز و در این شهر اعلام کنم که همه کسانی که دلشان در عشق این انقلاب مالامال شور و هیجان است و قلبشان در محبت این انقلاب میتپد، باید حرکت و اقدامی سریع و قاطع و مؤثر آغاز کنند و آغاز کنیم و هر چه زودتر به این فاصله جهنمی سطح زندگی در جامعه جمهوری اسلامی ایران پایان بدهیم. اعلام میکنم باید هر چه زودتر تلاش برای تقسیم عادلانه سرانه همه امکانات بهزیستی (زیست مناسب) در کشور در بین ۳۶ میلیون جمعیت (جمعیت آن روز ایران) به عمل بیاید وگرنه اسلاممان باز هم تکبعدی خواهد ماند و انقلاب اسلامیمان همهجانبه نخواهد شد».
عدالت را به چپگرایی یا راستگرایی منتسب نکنید
*از مقام عالی رهبری انقلاب، از مراجع عالیقدر تقلید از علمای ارزنده و متعهد اسلام و از مسئولان گوناگون جامعه جمهوری اسلامی استدعا میکنم در راه تنظیم برنامه جامع و شروع هر چه سریعتر این اقدام انقلابی و این مرحله جدید تکاملی در انقلاب اسلامیمان، سرعت به خرج دهند و کاری کنند که این اقدام مؤثر در اولین فرصت ممکن صورت گیرد و جامعه محروم و محرومان جامعه ما با چشم خودشان عدالت اقتصادی اسلام را تحققیافته ببینند و امیدوارم نه راستگرایان این پیشنهاد خالصانه و مخلصانه را فوری برچسب چپگرایی بهش بزنند و نه چپگرایان خودفروخته به این پیشنهاد ناشی از دلسوختگی برچسب فرصتطلبانه بزنند. این نه چپگرایی است نه فرصتطلبی است، این پاسخدادن صریح به احساس اسلام زندهای است که در بسیاری از ما وجود دارد و عاشقانه درپی آنیم که هر چه زودتر به آن لبیک گوییم. به امید هفتههای نزدیک موعد بسیار نزدیک برای تحققیافتن این آرمان اسلام محمد و علی و به امید شرکت خلاق و فعال هر چه بیشتر همه دلباختگان اسلام در این برنامه پیروزمند و پیروزیبخش اقتصادی اسلامی سال ۵۹».
فصل6: همواره در سخنان بزرگان انقلاب رفع فقر یکی از محورهای اصلی و مهم انقلاب اسلامی بوده است. این مهم در نگاه شهید محمد بهشتی نیز بهشدت متجلی است که مرور آن خالی از لطف نیست.