فصل6: علی مطهری، نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی عصر شنبه در مراسم بزرگداشت چهلمین سالگرد شهادت آیت الله مرتضی مطهری در پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات با تبیین نقش روحانیت در حرکت های اجتماعی و نقش حکومت ها از نگاه شهید مطهری بیان کرد: در جریان انقلاب اسلامی که دنیا را غافلگیر کرد، همه کارشناسان فکر می کردند در ایران دو نیروی سیاسی و اقتصادی بیشتر نیست و روی سوم که روحانیت بود را حساب نمی کردند و آن را دکور فرض می کردند.

وی خاطرنشان کرد: آنها فکر می کردند روحانیت اسلام و شیعه مثل روحانیت مسیحیت است که حداکثر دخالت در امور سیاسی ندارد در حالی که نقش روحانیت در انقلاب مشروطیت، انقلاب عراق و جنگ با انگلیسی ها، نهضت تنباکو بر همه روشن است.

مطهری تاکید کرد: در حکومت 250 ساله قاجار نقش روحانیت برجسته است و آنها روی پادشاهان نفوذ داشتند به طور مثال میرزای قمی، فتعحلی شاه قاجار را در جاهایی به حساب نمی آورد و او را تحقیر می کرد. او می خواست بی ارزشی حکام را به روحانیت نشان دهد.

وی اظهار داشت: در نهضت ملی شدن صنعت نفت آیت الله خوانساری، کاشانی و فدائیان اسلام نقش اساسی داشتند و یا در نهضت اسلامی در سال 1342 روحانیت تصمیم گرفت ریشه فساد استبداد و استعمار را بکند که این مبارزات بهمن 57 به نتیجه رسید.

نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: شهید مطهری در آستانه پیروزی انقلاب یا پس از آن می گوید این انقلاب در آینده نیاز به روحانیت دارد به شرط آن که روحانیت وظایف خودش را در آینده انقلاب خوب درک کند.

وی تصریح کرد: شهید مطهری تصمیم گرفت از سال 55 در حوزه علمیه قم مستقر شود و هفته ای دو سه روز به آن شهر می رفت و درس می داد. حتی پس از انقلاب مایل بودند در قم مستقر شوند و درخواست کردند از شورای انقلاب بیرون بروند تا این که قضیه شهادت وی پیش آمد.

نایب رییس مجلس شورای اسلامی گفت: شهید مطهری اعتقاد داشت باید روحانیت بجبند تا کانون های حزبی و رادیو تلویزیون جای مساجد و روحانیت را نگیرد. یا اعتقاد داشت روحانیت مانند درخت آفت زده است که باید با آفت ها مبارزه کرد.

مطهری خاطرنشان کرد: شهید مطهری در مقابل تز اسلام منهای روحانیت که فرقان کار می کرد، ایستاد و معتقد بود ریشه روحانیت باید حفظ ، و با آفت هایش مبارزه شود.

وی افزود: به اعتقاد شهید مطهری روحانیت شعیه یک مزیت و کاستی دارد؛ مزیتش استقلال از دولت هاست و به همین جهت قدرت ایجاد حرکت های اجتماعی را دارد اما نقصان آن عوام زدگی است چون نمی تواند با نقاط ضعف مردم مبارزه کند و ریشه آن نحوه ارتزاق روحانیت است.

این استاد دانشگاه تاکید کرد: شهید مطهری معتقد بود حرکت های اصلاحی میان علما و اجتماعات شیعه بیشتر از علمای سنی رخ داده است. با این که سخن اسلام میان اهل سنت بیشتر است اما حرکت ها و نهضت های اسلامی میان شیعیان بیشتر است. علت قدرت روحانیت شیعه در به حرکت درآوردن مردم است که ریشه آن فرهنگ شیعه است که از روش امیرالمومنین پیروی می کنند و عاشورا، صحیفه سجادیه و دوران غیبت و عصمت دارند.

وی تصریح کرد: روحانیت شیعه از ابتدا اساسش در تضاد با قدرت های حاکمه بوده است. حامد الگار در کتاب نقش روحانیت پیشرو در نهضت های معاصر می نویسد اساس روحانیت در انکار حقانیت پادشاهان است. مطهری می گوید روحانیت شیعه از نظر معنوی متکی به خدا و از نظر روابط اجتماعی وابسته به مردم بوده است.

نایب رییس مجلس شورای اسلامی اضافه کرد: روحانیت شیعه جزو دولت نبوده است اما روحانیت اهل سنت وابستگی به حکومت دارد به طور مثال مفتی اعظم سنی ها از طرف حاکم منصوب می شود.

مطهری اظهار داشت: علت این که سید جمال الدین اسد آبادی در کشورهای سنی مخاطبش توده مردم، و در کشورهای شیعه علماست، به این دلیل است که علمای شیعه می توانند نهضت های اسلامی را به وجود آوردند اما علمای سنی این تاثیر گذاری را ندارند.

وی خاطرنشان کرد: شهید مطهری پس از انقلاب بارها تاکید داشت روحانیون پست اجرایی دولتی نداشته باشند مگر اضطرارا (موقعی که نیروی صالح غیرروحانی وجود نداشته باشد).البته مشاغلی چون قضاوت و تعلیم و تربیت از شغل های ذاتی روحانیت است. اما روحانیت حتی در جمهوری اسلامی هم باید در کنار مردم و مقابل دولت باشد تا بر روی دولت نظارت داشته و نفوذ کلامش محفوظ بماند.

مطهری گفت: امام راحل ابتدا همین نظر را داشتند اما به دلیل تحولاتی ( اضطرارا) روحانیت پست های اجرایی را بر عهده گرفتند.

وی افزود: شهید مطهری معتقد بود دایره امر به معروف و نهی از منکر باید زیرنظر روحانیت باشد نه دولت تا بتواند کار بزرگ فرهنگی در کل کشور انجام دهد که این تز دنبال نشد و به ستاد امر به معروفی تبدیل شد که دولتی است در حالی که مقصود این شهید ستاد ماهیت تربیتی آن بود.

نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی اضافه کرد: شهید مطهری بر اصلاح عزاداری ها پس از انقلاب تاکید داشتند و باور داشتند که با خرافات باید مبارزه شود درباره اهمیت مسجدها می گفت مساجد، روضه ها و ذکر مصیبت ها باید محفوظ بماند اما باید اصلاح شود.

وی یادآورشد: از دید شهید مطهری پرچم اصلاحات باید در دست روحانیت باقی بماند و نباید گروه های دیگر مانند افراد غرب زده این پرچم را از دست روحانیت بگیرند.کسی که بداند جامعه آبستن چه حوادثی است و درآینده چه حوادثی رخ خواهد داد غافلگیر نمی شود و بر جامعه مسلط است.روحانیت این ویژگی را باید داشته باشد و پرچم دار اصلاحات اجتماعی باشد.

نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی خاطر نشان کرد: شهید مطهری در سال 1341 و پس از انجمن های ایالتی و ولایتی که به قیام 15 خرداد منجر شد راجع به حوادث و عبرت های آن زمان، به علما یادداشت فرستاند. به گفته وی نباید پرچم اصلاحات اجتماعی را به دست غیرروحانیون بدهیم و این موضوع را برای نیمی از مردم قابل هضم نمی دانست و می پرسید در اسلام چنین اصلی هست یا فقط مصلحت اندیشی علماست؟

مطهری یادآورشد: یکی از آفاتی که شهید مطهری بر آن تاکید داشت بحث مدرک گرایی روحانیون است که در بحث وحدت حوزه و دانشگاه بیشتر حوزه به سمت دانشگاه رفته و روحانیت اعتبار خودش را از دانشگاه کسب کند. وقتی می گویند آیت الله دکتر مطهری می گویم ( پدرم) دکتر نبود وی دکترساز بود.روحانیت نیازی به القاب دانشگاهی نداشته باشد و نباید در بند عناوین باشد.

 

منبع: ایرنا