اختصاصی فصل6: یکی از مسائل مهمی که کشور ما به خصوص در دوسه دهه اخیر با آن دست به گریبان است، مساله بحران مدیریت می باشد. عموما بحران مدیریت در ایران، حاصل رویکردها یا تصمیماتی خلق الساعه و بدون پشتوانه کارشناسی از سوی برخی مدیران ضعیف، بی دانش، فاقد استقلال تصمیم گیری و کم تجربه بوده که چالش های زیادی (بی آبی، سیل، زلزله، پلاسکو، گرانی، تورم و...) را در سال‌های اخیر موجب شده است.
ضعف مدیریت ها در سال های اخیر را از آنجا می توان متوجه شد که به رغم سرمایه گذاری های هنگفت و اجرای هزاران طرح بزرگ و کوچک، اثرات اقتصادی آنها در کشور، متناسب با حجم سرمایه گذاری ها و اقدامات انجام شده نیست یا بارندگی ها و خشکسالی ها عمیقا مردم را با مشکلات جدی روبرو می کند. به گونه ای که اسحاق جهانگیری (معاون اول رئیس جمهور) در جلسه ستاد مدیریت بحران کشور اذعان کرد: «سیل شمال خسارت های زیادی به کشاورزان وارد کرده است. ما که (بودجه) نداریم حالا چندهزار میلیارد هم بیشتر نداشته باشیم. مردم را باید دریابیم».
بنابراین یکی از جنبه های مهم بحران مدیریت، مربوط به مدیریت بودجه می شود. وقتی بودجه کشوری به درستی و با توجه به ضرورت های بخش های مختلف آن کشور مدیریت نشود، خود به خود کمیت بخش هایی که از آن ها غفلت شده لنگ می زند. مشکل بزرگی که کشور ما از آن رنج می برد.
متاسفانه در دهه های اخیر، از نظر ساختاری نه تنها ساختار قبلی مدیریت بحران تقویت نشد بلکه تضعیف هم شد. بودجه لازم در اختیار مدیریت بحران و سایر نهاد های مربوطه قرار نگرفته است که آن نیز ناشی از عدم مدیریت بوجه کشور بوده است. همین سیل گلستان و مازندران قابل پیش بینی بود یا وقوع سیلاب در اثر مهندسی اشتباه و اقدامات ناکارشناسانه در شیراز و کرمانشاه و ... می توانست با کمی دقت و احساس مسئولیت به وقوع نپیوندد و اگر در زمینه بودجه به صورت اساسی کارها صورت می گرفت شاید حجم خسارت‌ها تا این اندازه نبود و نوروز مردم این منطقه تبدیل به عزا نمی شد.
بحران مدیریت بودجه ی کشور به قدری حاد و مساله ساز است که علی لاریجانی رئیس مجلس¬ در بهمن 97¬(حدودا دو ماه قبل) در بدو ورود به اراک در جمع خبرنگاران از تاکید ورود شخص رهبری به موضوع اصلاح بودجه به سران قوا خبر داد و گفت: «مقرر شد در ساختار بودجه ریزی کشور تعییراتی به وجود آید که کوچک شدن حجم دولت بر اساس سیاست های کلی نظام، افزایش بهره وری در فعالیت ها، بودجه ریزی بر اساس عملکرد و انجام فعالیت های عمرانی با استفاده از مشارکت پذیری مردم مردم از جمله این تغییرات است. در زمان کوتاه امکان این تغییرات در بودجه سال 98 وجود نداشت و مقرر شد در چهارماه اول سال اصلاح ساختار بودجه متناسب با شرایط کشور و نقش دادن بیشتر مردم در اقتصاد و ساماندهی بودجه به نحوی که بودجه عمرانی یک وضعیت بهتری پیدا کند، در دستور کار قرار گیرد».
با توجه به آنچه بیان شد می بینیم که¬ بحران از مدیریت بودجه تا مدیریت سیل به هم مرتبط و قابل مقایسه با برخی نهاد های دیگر چون حوزه علمیه نیست. (جدول زیر را مشاهده کنید).
بنابراین جهت پیشگیری از تکرار چنین حوادثی و لزوم درنظر گرفتن شرایط و مسائل کشور از نمایندگان مجلس و کمیسیون عمران و دستگاه های نظارتی می خواهیم که به صورت جدی این مساله را مورد بررسی قرار دهند. از آن مهمتر مجلس در بودجه سال ۹۸ تجدید نظر کند و با نظارت جدی تر مانع خرج بودجه مدیریت بحران در جاها و مسائل دیگر (عموما غیر عمرانی) شوند تا دیگر چنین موضوعات تلخ را بارها تجریه نکنیم.