اختصاصی مازندمجلس: پایگاه خبری مازندمجلس به عنوان رسانه تخصصی مجلس شورای اسلامی در سال منتهی به چهلمین سال پیروزی انقلاب اسلامی گفت‌و‌گویی با فعالان سیاسی، مجامع و احزاب استان ترتیب داده است. متن مصاحبه با دکتر فرشته احمدی عضو مجمع زنان اصلاح‌طلب استان در ادامه می‌آید:
کیفیت فعالیت نمایندگان را باید در سطح پيشرفت و رفاه مردم جستجو کرد
احمدی در آغاز صحبت با اشاره به کارکرد چهل سال گذشته مجلس بیان داشت: مجلس خانه ملت و به واقع عالی‌ترين ظرفيت براي تحقق خواست و اراده ملت در نحوه اداره امور است كه وكلای منتخب از طريق وضع قانون در همه زمينه‌ها و نظارت بر اجرای آن به اين مهم می‌پردازند.
وی ادامه داد: اين موضوع كه مجلس در اين چهل سال تا چه حد توانسته نقش خود در خصوص اعمال نظرات قاطبه مردم محقق كند مسئله بسيار مهمی است. اگرچه در همه ادوار مجلس نمايندگان مردم، در راستای ايفاء وظايف خود تلاش كردند اما آیا اين تلاش كافی بوده يا نه بايد ديد سطح پيشرفت و رفاه و آسايش احاد مردم قابل قبول است يا خير.
با توجه به شرایط فعلی مجلس نتوانسته در انجام وظایف پیروزمندانه عمل کند
این فعال سیاسی با تاکید بر موضوع قانونگذاری و نظارت گفت: شايد بر اين نظر خرده بگيريد كه اين اهداف وظيفه اصلي دستگاه اجرایی است نه قوه مقننه و مجلس! اما بنده فكر می‌كنم اگر مجلس كارآمد و موثر به انجام وظيفه خود در هردو حوزه يعنی تقنين و نظارت (از طريق تحقيق و تفحص در تمام امور كشور مطابق اصل ٧٦قانون اساسی) و همينطور ظرفيت‌های قانونی نظير سوال و استيضاح و... عمل می‌كرد اكنون اوضاع كشور به يقين بهتر بود. پس به لحاظ شرايط فعلی به نظر می‌آيد مجلس آن چنان كه می‌بايست و شايسته بود نتوانست در انجام وظايف پيروز‌مندانه عمل كند.
انتخابات آزاد رکن و اساس نظام‌مردم سالار است
احمدی با اشاره به بحث انتخابات آزاد ادامه داد: انتخابات آزاد يك ركن غير قابل انكار و اساس يك نظام مردم‌سالاراست و هرچه مردم در انتخاب نمايندگان خود آزادتر و در ميدان وسيع‌تری به مشاركت بپردازند امكان چرخش قدرت در بين نخبگان و معتمدين مردم بيشتر فراهم می‌شود. آسيب‌های انتخابات مجلس در مراحل گوناگون انتخابات اگر چه به ظاهر از هم جدا هستند اما برهم اثر گذارند. متاسفانه نظارت بسيار سختگيرانه شورای نگهبان در قالب نظارت استصوابی، حلقه انتخاب شونده را تنگ و قدر مسلم بر امكان بروز و بيان نظر و سليقه انتخاب‌كنندگان هم موثر است.
وی افزود: وقتی مردم به دليل اعمال فيلتراسيون سختگيرانه، صاحبان افكار و رفتار مشابه سليقه و بينش خود را در بين كانديداها حاضر نبينند چه بسا تمايلی هم به شركت در انتخابات نداشته باشند و درصد مشاركت افت محسوسی داشته باشد. گاهی همين موضوع باعث شده به جای آنكه مردم با اعمال حق مسلم خود در دادن راي ايجابی، ناگزير شوند با رای سلبی مانع ورود فردی شوند كه روش و منش او را به مراتب دورتر از نظر خود می‌دانند. در حالی كه اساسا انتخابات بايد انتخاب شايسته ترين بين شايستگان و نخبگان باشد تا مردم از مشاركت احساس نيكويی داشته باشند و اين حس به ارتقاء سرمايه اجتماعی و پيوستگی لايه‌های اجتماع كمك كند. بحث تبليغات نيز متاثر از همين فضاست.
احزاب نتوانسته‌اند جریان‌ساز باشند
عضو مجمع زنان اصلاح‌طلب استان درخصوص نقش احزاب در شکل‌گیری مجالس بعد از انقلاب عنوان کرد: احزاب به معنی واقعی با كاركردی كه از آن در سپهر سياسی كشور انتظار می‌رود، چندان مصداق بارز و شايانی در كشور ما ندارد. اساسا توجه به احزاب و گفتمان آن‌ها و نوع مواجهه آن‌ها با پديده‌های سياسی بيشتر در كلان شهرها و يا شهرهايی كه به دلايلی مسائل سياسی پر رنگ بوده، نمود داشته كه البته اكنون اوضاع اعتماد به احزاب يا جريان‌ها و جبهه‌های همسو دستخوش مسائل متعددی شده كه نمونه آن سرخوردگی مردم تهران از ليست اميد می‌باشد كه خوب آن هم آسيب‌شناسی خاص خود را می‌طلبد كه در اين مجال نمی‌گنجد و اميدواريم در فرصت يكسال و اندی باقی مانده از عمر مجلس دهم تاحدی اين آسيب جبران شود.
احمدی گفت: در كشور ما اگر چه از نظر كميت احزاب متعددی وجود دارند اما واقعيت اين است كه از نظر كيفی و نقش آقرينی جز در برخی مواقع چندان جريان ساز نبودند و بيشتر طيفی از احزاب توانستند با همسويی با مطالبات مردم به انتخابات جهت بدهند كه البته بعد از مدتی به دلايل گوناگون (عوامل تشتت درون حزبی و عوامل بيرونی) عملا حركت و نتيجه‌گيری در راستای اهداف جريان و مطالبات مردم چندان موفق نبودند. فقدان احزاب قدرتمند با ساختار و شاكله درست حزبی و اعضايی كه بعضا به رغم حزبی بودن رفتاری در خلاف جهت اهداف حزب بروز می‌دهند عملا مردم را نسبت به احزاب و اعتماد به آن‌ها تا حدود زيادی نااميد كرده و متاسفانه ديگر حتی به كاركرد شور آفرينی هم و به قولی ايجاد موج از سوی احزاب هم اميدی نمي‌رود. به هرحال احزاب مي‌توانند همانند آن چه در كشورهاي توسعه يافته وجود دارد، بستر مناسبی برای انتخاب اصلح و اطمينان از پيگيری مطالبات و پاسخگو بودن منتخبين، در هنگامه انتخابات فراهم كنند كه خوب مستحضريد چنين امری در كشور چندان مصداق نداشته است.
اگر نمایندگان شایسته‌تری انتخاب می‌کردیم وضع استان اینطور نبود
این فعال سیاسی اصلاح طلب درخصوص کیفیت رای‌دهندگان و نحوه انتخاب نماینده بیان داشت: کيفيت آرای رای دهندگان يعنی تحقق مطالبات حداكثری با انتخاب شايستگان و نخبگان، و اين موضوع متاثر از همه مولفه‌هايی است كه پيش تر اشاره شد. از كاركرد احزاب، دايره وسيع انتخاب شوندگان و عدم رد صلاحيت های گسترده، آگاهی بخشی رسانه‌ها و تبليغات مفيد و موثر در شناخت و ... كه همه اين عوامل منجر به رشد و توسعه يافتگی مردم در انتخاب بهترين‌ها می‌شود. از نظر من دست كم در استان ما مردم از انتخاب‌های خود چندان خرسند نبودند و دليل برخی مشكلات موجود در توسعه نيافتگی استان بخصوص با اين همه ظرفيت‌های موجود می‌دانم.
احمدی اظهار کرد: اگر ما نمايندگان قويتر و كاربلدتری انتخاب می‌كرديم شايد وضع استان ما اكنون اين گونه نبود. البته باز هم تاکيد مي‌كنم همه تقصير ناشی از عدم انتخاب آگاهانه مردم نيست اما خوب برخی مواقع هم می‌شد در همين فضا گزينه‌های بهتری را روانه خانه ملت كرد اما نبود همان زير ساخت‌های توسعه سياسی و وجود تعلقات منطقه‌ای، بومی، قومی، خويشاوندی و ... حتی حداقل‌ها را هم گاهی محقق نكرده است.
برخی از نمايندگان بعد انتخابات‌شان خود را اجل از پاسخگويی به مردمی می‌دانند
احمدی تصریح کرد: جايگاه قانونی مجلس كه در قانون اساسی در فصل ششم در اصول متعدد، تعريف شده جايگاه رفيعي است، نمايندگان طبق اصل ٨٦ قانون اساسی درمقام ايفای وظايف نمايندگی كاملا آزادند و از مصونيت قضايی برخوردارند. اما چرا در عمل مجلس نتوانسته آن طور كه بايد و شايد از اين ظرفيت قانونی برای بهبود اوضاع آن‌ها استفاده كند؟ بايد گفت قدر مسلم توان منتخبين مجلس يا همان وكلا و نمايندگان مردم در ايفای نقش خود تاثير بسزايی دارد.
به هرحال در اوايل دوره های مجلس نسبت به سطح دانش و صلاحيت‌های علمی كانديداها چندان سخت‌گيری نشد. بعدها هم سطح علمی و تخصصی آن طور كه لازم بود مورد توجه قرار نگرفت، از طرفی مردم نيز بعد انتخابات مطالبه محور نبوده و تحقق وعده‌های كانديدای منتخب رو هدفمند و مستمر پيگيري نمی‌كنند، مردم هر حوزه كمتر از نوع مواجهه نمايندگان خود پيرامون موضوعات مطروحه در مجلس آگاه می‌شوند. وی افزود: عدم امكان شفافيت در راي دهی به مصوبات نيز مزيد بر علت است. برخی از نمايندگان بعد انتخابات‌شان خود را اجل از پاسخگويی به مردمی می‌دانند كه موقعيت خود را وامدار رای آن‌ها هستند و بعضا به جای ايفای نقش تقنينی، در عزل و نصب مديران دستگاه‌های حوزه انتخابيه خود دخالت و تمام توان خود را معطوف رای‌آوری مجدد و تداوم كسوت نمايندگی خود می‌نمايند كه بديهی است اين موضوع مانع انجام بهينه وظيفه نمايندگی و تنزل جايگاه رفيع مجلس خواهد بود چنانكه تا كنون هم بوده است.
ارتقاء سطح نقش‌آفرينی احزاب و آگاه‌سازی مردم در انتخاب شايستگان بسيار مهم است
احمدی، عضو مجمع زنان اصلاح‌طلب استان در پایان اظهار داشت: در درجه اول پيشنهاد مي‌كنم نمايندگان سازوكاری برای استفاده از همه ظرفيت‌های قانونی مصرح در قانون اساسی بويژه اصل ٧٦ و اصل ٥٩ استفاده كنند. اين اصل اخير مي‌توانست در بزنگاه‌های خاص احساس مشاركت در تصميم‌گيری بطور مستقيم را در مردم تقويت و موجب ارتقاء سرمايه اجتماعی و تقويت وجه جمهوريت نظام و بيوستگی بين حاكميت و مردم باشد.
شفافيت در هزينه كرد تبليغات انتخابات، شفافيت در رای دهی به لوايح و طرح‌ها، پاسخگو بودن نماينده در برابر اقدامات و تصميمات خود به مردم حوزه انتخابيه و برگزاری جلسات عمومی ارائه گزارش عملكردی و استفاده از ظرفيت رسانه‌ها در آگاهی مردم حوزه انتخابيه در خصوص تصميمات متخذه، عدم دخالت نمايندگان در عزل و نصب مدیران دستگاه‌های اجرایی و رعايت اصل تفكيك قوا و مصروف كردن تمام انرژی كاری خود در حوزه تقنين و نظارت نيز مي‌تواند در ارتقاء سطح كاركردی مجلس موثر باشد. از سويی ارتقاء سطح نقش‌آفرينی احزاب و آگاه‌سازی مردم در امر انتخاب شايستگان و نخبگان نيز بسيار مهم است. قدر مسلم اصلاح قانون انتخابات و رفع موانع در امكان حضور طيف گسترده‌تری از نخبگان، بستر لازم برای ارتقاء سطح نمايندگان را فراهم می‌كند تا شايستگان متهور‌تری وارد مجلس شوند و مجلس قدرتمندتری شكل بگيرد.