یکی از تکنولوژی های جدید مورد استفاده در برخی از کشورهای دنیا که کاملا منطبق با شرایط ایران است تکنولوژی فاینکس (FINEX) می باشد. این روش فولادسازی اولین بار توسط شرکت POSCO در کره جنوبی طراحی و به مرحله اجرا رسید. این روش که به جای کک و گندله مستقیما از سنگ آهن هماتیتی کم عیار و پر عیار و زغالسنگ حرارتی استفاده می کند نظر بسیاری از فولادسازان دنیا را به خود جلب کرده است. یکی از بزرگترین مزایای این روش، حذف کارخانه گندله سازی و کک سازی است. این امر موجب کاهش هزینه حمل نیز شده که تاثیر بسزایی در کاهش قیمت تمام شده فولاد دارد. با محاسبات انجام شده می توان گفت صرفه جویی در سرمایه گذاری اولیه یا CAPEX روش فاینکس نسبت به روش های کوره قوس و کوره بلند حدود 30 درصد و در هزینه های جاری یا OPEX بین 10 درصد تا 15 درصد است.
از طرف دیگر، نکته ای که سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی (ایمیدرو) و همچنین وزارت صنعت، معدن و تجارت باید مد نظر قرار دهند این است که بهتر است با تعیین تکلیف مجوزهای کاغذی متقاضیان به استقبال از طرح هایی که اولا در کنار آب هستند و ثانیا از تکنولوژی های روز دنیا در تولید فولاد از قبیل فاینکس بهره می برند، بروند. باید این حقیقت را پذیرفت که واحدهای فولادی با ظرفیت 200 الی 300 هزارتنی هیچ توجیهی چه از بعد فنی و چه از بعد اقتصادی در صنعت فولاد ایران ندارد. فقط با ادغام این واحدها می توان جلوی زیاندهی و یا تعطیلی آنها را گرفت.
در مجموع، پیشنهاد میشود با جذب سرمایه داخلی و خارجی برای راه اندازی 5 واحد 2 میلیون تنی جمعا به ظرفیت 10 میلیون تن با تکنولوژی نوین (ترجیحا فاینکس) در چابهار و یا سواحل مکران برنامه ریزی شود تا هم از احداث واحد های غیر اقتصادی و کوچک 200 الی 300 هزار تنی جلوگیری به عمل آید و هم قطب صادراتی فولاد کشور از مرکز به جنوب که به دریاهای آزاد متصل است، منتقل شود. در عوض واحدی که خواسته یا ناخواسته در مرکز کشور قرار گرفته است به جای پرداختن هزینه های گزاف حمل و نقل جهت صادرات در درجه اول به تامین نیاز داخل بپردازد.
مهرداد خمسه