رئیس کنفدراسیون صادرات با بیان اینکه تراز تجاری با حدود 6 میلیارد دلار به نفع واردات مثبت بوده است، افزود: در واردات و صادرات کالا با افزایش قیمت مواجه بودهایم بطوریکه که واردات هر تن کالا به حدود 1400 دلار و صادرات هم به حدود 365 دلار در هر تن رسید.
* دلایل رشد واردات و نرسیدن به هدفگذاری صادراتی در سال ۹۶
وی با اشاره به تنوع بازاری تجارت ایران در سال 1396، گفت: بخشی از کالای وارداتی ما از جمله کالاهای سرمایهای و مواد اولیه از کشورهای صاحب نامی مانند آلمان و کره جنوبی به ایران وارد شد.
لاهوتی با بیان اینکه یکی از دلایل افزایش واردات، واردات از کشورهای صاحب نام بوده است، گفت: واردات کالاهای سرمایهای و مواد اولیه از کشورهایی که محصولات با کیفیتتری تولید میکنند میتواند منجر به تولید محصول نهایی با کیفیتتر شود و این مسیر میتواند در خدمت صادرات باشد.
رئیس کنفدراسیون صادرات ایران با بیان اینکه رشد واردات را برخلاف نظر برخی منفی نمیداند، گفت: افزایش واردات سهم ما را در افزایش تجارت در جهان محقق کرده است اما در بحث صادرات با مشکلاتی مواجه بودیم که نتوانسیم به هدفگذاری 52 میلیارد دلاری صادرات در سال 1396 دست یابیم.
وی با بیان اینکه رشد 5 درصد صادرات مرهون افزایش قیمت ارز در 3 ماه گذشته است، گفت: این رشد موقتی خواهد بود زیرا با ماندگاری قیمت ارز در همین حدود و تاثیر افزایش قیمت ارز در واردات کالا، تا 3 یا 4 ماه آینده مجددا شرایط صادرات به گذشته برمیگردد.
*امیدواریهای برجامی در سال ۹۶ هم محقق نشد
لاهوتی با مقایسه صادرات سال 1396 و 1395 گفت: سال 1395 اولین سال پس از توافق هستهای بود و امیدهای زیادی برای رونق تجارت ایجاد شد بطوری که شرکتهای مختلف سرمایهگذاری خارجی به ایران آمدند و روابط خارجی به صورت چشمگیری افزایش یافته بود.
وی با بیان اینکه شرکتهای خارجی به دنبال ایجاد ارتباطات با ایران بودند، اظهار داشت: بعد از برجام پیشبینی میشد که روابط بانکی کشورهای مختلف با ایران به شرایط قبل از تحریمها برگردد به همین دلیل هیئتهای مختلف تجاری برای بررسی وضعیت تجارت به ایران سفر کردند.
لاهوتی اظهار داشت: اگرچه در سال 1395 صادرات کماکان رشد منفی داشت اما پیشبینی این بود که با ایجاد سرمایهگذاری خارجی و مشارکت بین تولیدکنندگان داخلی و خارجی و رفع مشکلات بانکی سال 1396 به مراتب بهتر از سال 1395 شود اما اکنون با بررسی وضعیت تجارت 12 ماهه سال گذشته مشاهده میشود که روابط بانکی به شرایط عادی برنگشته و موضوع برداشتن تحریمها به دلیل شیطنتهای ناجوانمردانه خصوصا شیطنتهای کشور آمریکا بعد از انتخاب شدن ترامپ به عنوان رئیس جمهور این کشور شرایط دیگری پیدا کرده است.
وی با اشاره به مذاکرات پایان سال گذشته 1 + 5 با ایران در وین گفت: با این مذاکرات احتمال شکست برجام وجود دارد و بنابراین این شرایط تاثیر مستقیم خود را در اقتصاد نشان میدهد.
* مسائل بینالمللی باعث افزایش نرخ ارز شد
رئیس کنفدراسیون صادرات ایران با بیان اینکه دولت یازدهم تمام تلاش خود را در کاهش تورم و افزایش رضد اقتصاد و ثبات در بازار بکار برد، بیان داشت: اما بعد از روی کار آمدن دولت دوازدهم به دلیل مسائلی که در روابط بینالمللی بوجود آمد این موضوعات بر مسائل داخلی سایه انداخت و باعث شد نرخ ارز در مدت کوتاهی 30 درصد افزایش یابد.
وی افزود: صادرکنندگان همواره به دولت این انتقاد را داشتند که نرخ ارز را ثابت نگه ندارد و اجازه دهند براساس فرمول قیمت ارز تعیین شود.
* فنر فشرده شده نرخ ارز رها شد
لاهوتی گفت: انتقاد ما به این دلیل بود که پیشبینی میکردیم در شرایطی که دولت به هر دلیلی نتواند قیمت ارز را کنترل کند فنر پایین نگه داشته شده نرخ ارز رها میشود و افزایش شدید قیمت ارز را رقم میزند که متاسفانه این پیشبینی ما درست بود و فنر ارز رها شد.
وی با بیان اینکه افزایش قیمت ارز کل اقتصاد کشور را دچار دغدغه و نگرانی کرد بیان داشت: ارز به عنوان یک متغیر بر افزایش قیمت کالاهای مصرفی و واسطهای تاثیر میگذارد و افزایش قیمت این کالاها منجر به افزایش قیمت کالاهای تولیدی میشود و این روند افزایش قیمتها احتمالا در سال 1397 منجر به افزایش نرخ تورم میشود.
* مبادلات مالی تجار خارج از سیستم بانکی انجام میشود
عضو شورای گفتوگوی دولت و بخش خصوصی با اشاره به اینکه در سال 1396 مشکلات مبادلات بانکی حل نشد، گفت: صادرکنندگان و واردکنندگان مجبور بودند که مبادلات مالی خود را از روشی غیر از سیستم بانکی انجام دهند و به همین دلیل دولت برای کنترل واردات مجبور شد تا واردات را با ابزار ثبت سفارش محدود و کنترل کند.
وی افزود: دولت همچنین در سال 1396 ارز متقاضی را حذف و برای واردات برخی از کالاها شرایط سختتری تعیین کرد.
* ثبات اقتصادی در دولت دوازدهم کمتر شد
لاهوتی گفت: در مجموع این اقدامات باعث شده که ثبات اقتصادی که در 4 ساله دولت یازدهم داشتیم در شروع دولت دوازدهم کمتر شاهد باشیم و متاسفانه فاقد یک استراتژی مشخص برای سال 1397 باشیم.
رئیس کنفدراسیون صادرات ایران بیان داشت: البته در بودجه سال 1397 بالغ بر 1300 میلیارد تومان مشوق صادراتی پیشبینی شده است که این رقم از محل اخذ یک درصد از ارزش واردات تامین خواهد شد.
وی افزود: اگرچه ممکن است این امر بر قیمت تمام شده کالاهای وارداتی تاثیر گذار باشد اما با توجه به اینکه قرار است این بودجه مستقیما در اختیار وزارت صنعت، معدن و تجارت قرار بگیرد، ما امیدواریم که این بسته حمایت از صادرات محقق شود.
لاهوتی بیان داشت: محقق شدن بسته حمایت از صادرات منجر به رونق صادرات میشود.