مازندمجلس: گروه بین الملل نامه نیوز: عراق دوران پساداعش را می گذراند. این کشور با گذراندن فراز و نشیب های داخلی و خارجی همچون اخراج داعش، بحران رفراندوم کردی اکنون موضوع انتخابات پارلمانی و بازسازی شهرها را در پیش دارد. کنفرانس بازسازی عراق در کشور کویت باعث شد بازیگران منطقه ای و بین المللی برای حمایت از روند بازسازی عراق دور هم جمع شوند تا در این روند شرکت کنند. کشورهای عربی همچون عربستان نیز در این کنفرانس شرکت کرده بود و به دنبال نقش جدید در این کشور است. اما در مقابل آن ایران هم میتواند به عنوانی کشور دوست عراق و پیشگام مبارزه با داعش در روند این بازسازی نقش مهم و بیشتری بازی کند؟ ایران می تواند همچنان که در مسایل امنیتی پیشگام بوده و در همکاری اقتصادی با عراق هم پیشگام باشد؟در این باره با علی ساجد کارشناس مسایل عراق گفت و گو کرده ایم که از نظر می گذرانید.
ارزیابی شما از  کنفرانس بازسازی عراق در کشور کویت چگونه است؟ این کنفرانس به ابتکار عراق بوده یا کشورهای عربی منطقه مانند عربستان و کویت؟
کنفرانس بازسازی عراق با شعار (در عراق سرمایه‌گذاری کن) با ابتکار کویت و هماهنگی و استقبال دولت عراق با مشارکت بیش از 2000 نفر از سرمایه‌گذاران و مقامات حدود 50 کشور بویژه همسایگان آن در کویت برگزار شد. عراق همانند سوریه بیشترین آسیب را از تروریسم متحمل شده است که البته باید تخریب زیرساختها ناشی از اشغالگری آمریکا و خشونت‌های ناشی از این اشغالگری و عدم اهتمام رژیم بعث به مناطق شیعه و کرد به آن افزوده شود. نیاز روز افزون جامعه عراق به کالا و خدمات در شرایطی که تولید در این کشور در وضعقت نامطلوبی قرار دارد فرصت مناسبی برای سرمایه‌گذاران خارجی بوجود آورده است تا تا در دوره پسا داعش و در سایه امنیت بدست آمده، به فعالیت بپردازند. پیش از این حیدر العبادی نخست وزیر عراق میزان خسارتهای این کشور را در جنگ با تروریسم بالغ بر 100 میلیارد دلار اعلام کرده و امیدوار است در این کنفرانس بتواند آن را تامین کند.
نقش عربستان و کشورهای هم پیمان آن در عراق پساداعش چگونه ارزیابی می شود؟ عربستان به دنبال نقش بیشتر یا دخالت در انتخابات پیش رو و همچنین سپهر سیاسی عراق است؟
هر چند با سقوط صدام، عراق از صف هم پیمانی عربستان خارج شده و به رقیب منطقه‌ای آن یعنی جمهوری اسلامی ایران نزدیک شده است و شیعیان که در طول تاریخ این سرزمین نقشی در هرم توزیع قدرت سیاسی نداشتند زمام امور و پستهای کلیدی را در اختیار گرفته اند اما با این وجود ریاض نمی‌تواند نسبت به نفوذ رو به رشد سیاسی و اجتماعی تهران و به حاشیه رانده شدن طیف سنتی وابسته به خود در جامعه عراق بی تفاوت باشد. گزینه حمایت از جریانات و اشخاصی همچون ایاد علاوی و گروههای اهل سنت که به ائتلاف در انتخابات دست خواهند زد، در دستور کار سعودی ها قرار خواهد داشت. حمایت ریاض از طیف هایی مانند جریان صدر که معمولا در نقش اپوزیسیون در برابر حکومت مرکزی ظاهر شده است دور از ذهن نیست. در اینجا باید سفر چند ماه قبل مقتدی صدر به ریاض و تعریف و تمجید طرفین از یکدیگر را بادآور شد. ذکر این نکته نیز ضروری است که ریاض در نقش آفرینی و نفوذ در عراق در ابعاد سیاسی و اجتماعی نتوانسته است هم پای ایران پیش برود لذا در صدد بر خواهد آمد که در بعد اقتصادی و سرمایه‌گذاری در زیرساخت های این کشور، آن را جبران کند.
نقش ایران چطور؟ ایران با اینکه در مسائل امنیتی عراق حضور داشته و دارد و در مبارزه با داعش پیشگام بود در روند بازسازی و توسعه اقتصادی آن هم می تواند تاثیر گذار باشد؟متاسفانه حضور اقتصادی شرکت‌های ایرانی در عراق در مقایسه با هزینه‌هایی که کرده‌ایم بسیار ناچیز است. رشد و توسعه اقتصادی و سرمایه‌گذاری در سایه امنیت امکان پذیر است، جمهوری اسلامی ایران به اعتراف مسئولان عراقی و حتی اقلیم کردستان نخستین کشوری بود که بلافاصله پس از اشعال 40 در صد از خاک عراق به کمک لجستیکی و مستشاری عراق شتافت بطوریکه نقش ایران در حفظ تمامیت ارضی عراق و عدم سقوط بغداد بدست تکفیریون بر کسی پوشیده نیست. اگر بخواهیم با دیدی منطقی بنگریم فعالان اقتصادی ایران در مقایسه با سایر کشورها باید نخستین افرادی باشند که از فرصت طلایی پساداعش منتفع شوند. اما موانعی که بیشتر متوجه خود ماست اعم از عدم تمایل طرفهای ایرانی به دلیل ریسک بالای سرمایه‌گذاری در این کشور و عدم همراهی دولت در تقبل بخشی از این ریسک در جهت حمایت بنگاههای ایرانی، فرایند سنگین بروکراسی جهت حضور در عراق، و از سویی دیگر رقبای باانگیزه ای مثل ترکها و چینی ها، مجالی برای حضور پررنگ فعالان اقتصادی ایران در عراق نگذاشته است. سفرای ایران در دوره های مختلف تلاش فراوانی برای جلب نظر دولت ایران و فعالان اقتصادی جهت حضور فعالانه در عراق انجام داده اند اما هنوز با وضع مطلوب فاصله زیادی داریم.