مازندمجلس: کلیات لایحه بودجه سال ۹۷ در اقدامی بی سابقه از سوی نمایندگان مجلس رد شد تا طبق اظهارات رئیس مجلس، این لایحه برای بررسی بیشتر و رفع ایرادات مطرح به کمیسیون تلفیق ارجاع داده شود. این کمیسیون نیز ۷۲ ساعت زمان دارد که اصلاحات را انجام دهد و لایحه را مجدد به صحن علنی ارائه کند.
به گزارش خراسان و خبرگزاری ها پس از نواخته شدن زنگ جلسه علنی با دستور رسیدگی به دخل و خرج سال آینده کشور توسط علی لاریجانی نمایندگان موافق و مخالف هریک نظر خود را درباره کلیت بودجه ۹۷ در دو شیفت صبح و عصر صحن ارائه کردند اما در نهایت کلیات این لایحه با ۸۳ رای موافق، ۱۲۰ رای مخالف و ۹ رای ممتنع از مجموع ۲۱۶ نماینده حاضر مورد موافقت مجلس قرار نگرفت تا بودجه ای که از ابتدای ارائه به مجلس خبرساز شده بود وارد مرحله جدیدی شود.
استدلال موافقان و مخالفان
موافقان در بیان دلایل موافقت خود به مواردی از قبیل متناسب بودن پیش بینی های بودجه با واقعیات، حرکت به سمت هدفمندتر شدن یارانه ها و افزایش شفافیت، توجه به عدالت مالیاتی، توجه به طرح تحول سلامت به شکل مدیریت شده، هدایت یارانه ها به سمت اقشار ضعیف، حذف برداشت های بی رویه از صندوق توسعه ملی، توجه به فقرزدایی، همسان سازی حقوق بازنشستگان، توجه به انضباط مالی و بودجه ریزی عملیاتی اشاره کردند.
جعفر پور یکی از موافقان لایحه در بخشی از سخنان خود گفت: از مخالفان بودجه می‌پرسم که اگر بخواهند بودجه‌ای بنویسند چقدر با لایحه بودجه دولت متفاوت خواهد بود و اگر کلیات لایحه امروز رد شود و لایحه به کمیسیون باز گردد در بررسی مجدد، مصوبات این کمیسیون چقدر متفاوت از لایحه کنونی خواهد بود؟
اما در مقابل، مخالفان با اشاره به تراز عملیاتی منفی بودجه و کسری بودجه دولت در لایحه، معتقد بودند که میزان استقراض دولت با استفاده از ابزارهایی مانند اوراق مشارکت زیاد است، نحوه شناسایی دقیق و صحیح خانوارهای مستحق یارانه مشخص نیست، هزینه های جاری در لایحه افزایش پیدا کرده است، نحوه تصویب بودجه شرکت های دولتی شفاف نیست، خروجی برخی سازمان های بهره مند از بودجه مشخص نیست، و همچنین دولت برنامه مشخصی برای اشتغال زایی که منابع آن از صندوق توسعه ملی دیده شده ، ارائه نکرده است.
در این زمینه، سلیمی یکی از نمایندگان مخالف کلیات بودجه با بیان این که بودجه جاری دولت در سال ۹۷ مبلغ ۱۰ درصد افزایش یافته، افزود: براساس احکامی که در بودجه آمده است ما باید برای سال‌های آینده ثروت بفروشیم وحقوق پرداخت کنیم.
نظرات کارشناسان و نمایندگان درباره چرایی رای منفی به کلیات لایحه بودجه
در این حال، رد کلیات بودجه ۹۷، واکنش برخی کارشناسان و نمایندگان مجلس را در خصوص چرایی این رای در پی داشت. غلامرضا تاجگردون رئیس کمیسیون تلفیق، ابهام نمایندگان درباره هدفمندی و نوع مصرف و روش برداشت از صندوق توسعه ملی را در رد کلیات لایحه بودجه سال ۹۷ موثر دانست. نعمتی عضو هیئت رئیسه مجلس در تشریح علل رای منفی مجلسی ها، با بیان این که رد کلیات لایحه بودجه ۹۷ سیاسی نبود، به مشخص نبودن اقدام دولت در حوزه هایی از قبیل هدفمندی یارانه ها، وجود دغدغه هایی در زمینه شفافیت وچگونگی حمایت از تولید در لایحه اشاره و اظهار کرد: مواردی این چنین می بایست در کمیسیون تلفیق تحت بررسی قرار گیرد.
قوامی عضو کمیسیون برنامه و مجلس اما به تبصره ۱۸ لایحه بودجه اشاره کرد و گفت: دولت پیشنهاد داده بود که ۱۷ هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان از محل اصلاح حامل‌های انرژی برای اشتغال و تولید در نظر بگیرد که منابع آن در کمیسیون تلفیق بودجه تغییر کرد، با وجود این اما موضوع اصلاح قیمت حامل‌ها در لایحه مسکوت بوده است و شفاف نیست. همچنین ساز و کارها در خصوص واگذاری طرح های نیمه تمام عمرانی مشخص نبود. همچنین نمایندگان نسبت به دو نرخی بودن ارز محاسباتی نگرانی داشتند.
وی توضیح داد: دولت نرخ ارز محاسباتی را ۳۵۰۰ تومان تعیین کرده و در جایی با فرض کردن ۱۰ هزار میلیارد تومان درآمد از ردیف‌های متفرقه عملاً ۳۸۵۰ تومان نرخ ارز محاسبه می‌شود.
اما لاهوتی دیگر نماینده مجلس، به ابعاد دیگری از چرایی مخالفت نمایندگان اشاره کرد. به عقیده وی، یکی از دلایل اصلی این موضوع، به بازخورد منفی دولت درباره گزارش تفریغ بودجه ۹۵ باز می گشت. وی افزود: به هر حال دیوان محاسبات به وظیفه قانونی خود عمل کرده بود و موضع دولت درباره گزارش تفریغ باعث واکنش منفی نمایدگان و در نهایت رد کلیات لایحه بودجه شد.
رنجبر زاده نماینده اسدآباد هم افزوده شدن مطالبات منطقه ای در کمیسیون تلفیق به لایحه دولت را از دلایل مخالفت برخی نمایندگان دانست .در عین حال برخی از کارشناسان نیز معتقدند با توجه به اعتراضات اخیر بسیاری از نمایندگان ترجیح داده اند با بودجه دولت که بخش هایی از آن به ویژه حذف ۳۳ میلیون یارانه بگیر و تعدیل قیمت حامل های انرژی به نوعی جراحی اقتصادی در این برهه به شمار می رود همراهی نکنند ضمن این که بعداز حذف تبصره افزایش قیمت بنزین به نظر می رسد محل جایگزینی این اعتبار از بودجه های عمرانی باشد و این خوشایند بسیاری از نمایندگان نیست زیرا این مسئله در حوزه های انتخابیه آن ها تاثیر می گذارد .
واکنش نوبخت به رد کلیات لایحه بودجه
اما نوبخت رئیس سازمان برنامه و بودجه به رد کلیات لایحه بودجه واکنش نشان داد و گفت: عدم رای به کلیات بودجه باعث اتلاف ۷۲ ساعته وقت می‌شود. وی در جلسه دیروز نیز در دفاع از لایحه بودجه گفته بود، لایحه بودجه توقعات را برطرف می کند، بنابراین باید ظرفیت آن را بشناسیم اما این بودجه قرار نیست به همه مشکلات کشور در یک سال پاسخ دهد.
چه خواهد شد؟
پس از رد کلیات لایحه بودجه سال ۹۷ کل کشور از سوی نمایندگان مجلس علی لاریجانی رئیس مجلس با اعلام فرصت ۷۲ ساعته کمیسیون تلفیق برای اصلاحات لایحه و ارائه مجدد آن به صحن گفت: روز شنبه بررسی لایحه در صحن علنی آغاز می شود. رنجبرزاده عضو هیئت رئیسه مجلس نیز اظهار کرد: چنان چه لایحه بودجه مجدد در صحن علنی بررسی و از سوی نمایندگان رد شود به کمیسیون یا دولت ارجاع نخواهد شد و اصلاحات مد نظر در صحن علنی مجلس اعمال می‌شود.