مازندمجلس: عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی افزود: تاریخ سیاسی ایران گسست هایی دارد، اما تاریخ فرهنگی ایران پیوسته است. بدون اغراق ما چیزی در حدود ده هزارسال تاریخ داریم که بخشی از آثار آن مکتوب است و بخشی، آثار به جا مانده از آن سال ها است. من کشوری را نمی شناسم که تاریخ و فرهنگش بیش از ایران باشد. البته چین، بین النهرین و هند به لحاظ عمق فرهنگ در تاریخ، قابل مقایسه با ایران هستند. اما درباره تاریخ سیاسی، این پیوستگی وجود نداشته است و گسست هایی در سراسر تاریخ ایران دیده می شود.
رئیس هیات امنای دانشگاه آزاد اسلامی در ادامه با تشریح اهمیت این موضوع افزود: این مطلب مهمی است و باید آن را تبیین کرد که اگر دوره صفویه از تاریخ ایران برداشته بشود، ما بعد از اسلام چیزی به نام ایران و تاریخ سیاسی ایران نخواهیم داشت؛ البته تاریخ فرهنگی ایران برجای خواهد ماند. بعد از تشرف ایرانیان به دین اسلام، حکومت های اموی و بعد، عباسی بر ایران مسلط شدند. این ها مدعی خلافت پیامبر اکرم (ص) بودند، درحال که اعمالشان ضد اسلام بود. مردم ایران در مقابل هردوی این ها ایستادند؛ هم بنی امیه و هم بنی عباس را ساقط کردند. بنی عباس با فکر ایران خواجه نصیرالدین طوسی و به توسط هولاکوخان منقرض شد. بعدها همین ایرانی ها در مقابل عثمانی هم که مدعی خلافت پیامبر اکرم (ص) بود ایستادند. ایرانی ها تنها راه نجات را راه اهل بیت (علیهم السلام) می دانستند.
ولایتی افزود: نکته مهم این است که در طول تاریخ ایران در دوره اسلامی، هیچ کدام از حکومت هایی که پیش از صفویه، در ایران به قدرت رسیدند نه مدعی احیای ایران شدند و نه چنین تدارکی کردند؛ مثلاً غزنویان نگفتند ما پادشاه ایرانیم، سلجوقیان همین طور، خوارزمشاهیان همین طور و دیگران. اما مدعای اصلی صفویه این بود که ما می خواهیم ایران را احیا کنیم. در این راه، دو فاکتور مهم را به کار گرفتند: بخشی از تاریخ اسطوره ای ایران را که با عقاید اسلامی در تعارض نباشد ترویج کردند و دیگری اسلام ناب را که از نظر شیعیان همان اسلام اهل بیتی است تقویت کردند. از این نظر، صفویه کارِ کارستانی کردند. حتی پادشاهان صفویه در بسیاری از موارد که مصالح اسلام و تشیع اقتضا می کرد، از نظرات خود صرف نظر می کردند و از امثال ملا احمد اردبیلی، محقق کرکی، شیخ بهاءالدین جبل عاملی، میرفندرسکی و میرداماد تبعیت می کردند.
او با تبیین دیدگاه های مختلف در این خصوص تصریح کرد: این ها علمایی بودند که تکیه شان بر مردم بود؛ یعنی در دولت صفویه برعکس دولت عثمانی عمل می شد زیرا در عثمانی، شیخ الاسلام را سلطان عثمانی انتخاب می کرد، اما در ایران عهد صفوی، حکم پادشاهیِ شاه صفوی را عالمی چون محقق کَرَکی تنفیذ می کرد و بخشی از اختیارات خود را به عنوان ولی فقیه در غیبت امام زمان (عج) را به شاه صفوی واگذار می کرد».
مجموعه برنامه مستند «ایران» گفتگویی علمی با موضوع «ایران و هویت ایرانیان» است که هر هفته از شبکه دوم سیما پخش می شود.
مازندمجلس: ولایتی در ویژه برنامه ای با عنوان «بازخوانی سیاست های تمدن ساز صفویه» از مجموعه برنامه مستند «ایران» که از شبکه دو سیما پخش می شود گفت: «وضع کنونی و آینده هر کشوری مبتنی است بر تاریخ آن کشور و تاریخ، در حقیقت، آینه ای است که می توان با عبرت گرفتن از آن، آینده را ساخت. در گذشته، اگر تاریخ ما بخش های افتخارآمیزی دارد –که دارد و کم هم نیست- و مشکلاتی هم داشته، باید آن را تبیین نمود تا اشتباهات گذشتگان را تکرار نکنیم و اعمال مثبت آن ها را در پیش بگیریم.
منبع : نامه نیوز