مازندمجلس: بازار سنتی گاز در حال تغییر است. ورود گاز مایع (LNG) روسیه به بازار جهانی گاز نشان آشکاری است از شکست تحریم شرکتهای گاز روسی به دست ایالات متحده است.
رویترز در گزارش تحلیلی خود درباره بازار جهانی گاز مایع و تحریمهای ایالات متحده علیه روسیه نوشت: این محموله مورد بحث توسط گسلیس (Gaselys)، نفتکش فرانسوی، روز سه شنبه پس از تأخیرهای متعدد و عبور از مسیرهای نامتعارف به سمت بوستون در حال حرکت بود و گمانههای زیادی را میان تحلیلگران حوزه انرژی پدید آورد. این در حالیست که اعضای انجمن اقتصاد جهانی در اجلاس داووس درباره نتایج عصر نوین سیاستهای انرژی صحبت میکردند، مسیر به شدت مراقبت شده گسلیس نشان آشکاری از تغییر چهره بازارهای انرژی و تشدید رقابت روسیه-آمریکا برای فروش جهانی گاز دارد. اکنون این پرسش مطرح است که آیا ایالات متحده واقعاً در حال تبدیل شدن به صادرکننده انرژی میشود یا خیر.
به نظر میرسد که در سالهای اخیر اوضاع به نفع ایالات متحده بوده است. به لطف رونقی که نفت شل ایجاد کرد. تولید نفت و گاز «غیر متعارف» آغاز شد و ایالات متحده در سال 2011 به عنوان تولید کننده اول گاز طبیعی در جهان ظهور کرد. در سال 2016، شرکت انرژی آمریکایی چنیر (Cheniere) صادرات گاز مایع را به جهان، از آسیا تا آمریکای لاتین و به اروپا آغاز کرد و عصر طلایی گاز آمریکا سرانجام فرا رسید.
این اتفاق خبر خوبی برای متحدان ایالات متحده در اروپای شرقی بود. بسیاری از این کشورها مدت مدیدی به واردات گاز از دشمن منطقهای خود، روسیه، وابسته بودند. تابستان گذشته دو کشور لهستان و لیتوانی برای نخستین بار گاز مایع را از آمریکا وارد کردند که نقطه عطفی تاریخی و نمادین در حوزه سیاست انرژی محسوب میشود.
در همین حال، روسیه بزرگترین صادر کننده گاز دنیا تلاش کرد موقعیت خود را در بازارهای گاز اروپا تقویت کند. پاییز سال گذشته، شرکت بزرگ گازپروم قراردادی 10 ساله را برای تأمین گاز لوله کشی شده به کرواسی امضا کرد که ظاهراً برای کاهش تقاضای واردات بیشتر گاز بود. این اتفاق زمانی رخ داد که اتحادیه اروپا 101.40 میلیون یورو (121 میلیون دلار) برای ساخت پایانه اختصاصی گاز مایع این کشور اختصاص داد. هدف اروپا کاهش وابستگی منطقه به گاز روسیه بود.
از طرف دیگر، روسیه نیز به دنبال افزایش صادرات گاز مایع خود و ورود به بازارهای جهانی است. روسیه، به رغم آنکه اولین صادر کننده گاز طبیعی جهان است، همچنان از ظرفیت صادرات گاز مایع خود عقب است. با این حال، در دسامبر جاری دومین مجموعه گاز مایع روسیه، یمل LNG، برای نخستین بار صادرات خود را آغاز کرد. این خبر که گاز سیبری شرکت یمل قرار است به عنوان هدیه کریسمس ولادیمیر پوتین، و از طریق انگلستان به بوستون ارسال شود در ماه ژانویه علنی شد.
از آن زمان، محموله گاز مایع و مسیر غیر مستقیم آن به بوستون گمانههای زیادی را میان تحلیلگران حوزه انرژی ایجاد کرد. در اواخر دسامبر شرکت دولتی-روسی سوکمفلات (Sovcomflot) گاز مایع مجتمع یمل را به پایانهای در جزیره گرین بریتانیا تحویل داد.
دو روز بعد، نفتکش فرانسوی گسلیس برای بارگیری محموله گاز مایع انبار شده به جزیره گرین رسید. واحد آمریکای شمالی شرکت انرژی فرانسوی انجی اس. ای. (Engie SA) این محموله را از شرکت مالزیایی پترولیوم نشنال خریداری کرد. سرانجام، دادههای کشتی رانی تامپسون رویترز نشان داد که کشتی گسلیس به سمت پایانه واردات گاز مایع اورت در نزدیکی بوستون در حال حرکت است – البته پس از گردش و تغییر مسیرهای توضیح داده نشده. کشتی گسلیس ابتدا در نزدیکی اسپانیا توقف کرد و سپس از جزایر قناری عبور کرد. این کشتی سپس، در 19 ژانویه و با عبور از نیمی از اقیانوس اطلس به بهانه «تأخیر ناشی از آب و هوا» به سمت اسپانیا تغییر مسیر داد و دو مرتبه مسیر خود به سمت بوستون را ادامه داد.
با توجه به آنکه پایانه اورت گاهی اوقات برای واردات گاز مایع، و به طور خاص از ترینیداد و توباگو استفاده میشود. تحویل این محموله روسی بیسابقه بود. ورود این محموله بیشتر به این دلیل بحث برانگیز است که سهم اصلی شرکت یمل LNG در اختیار شرکت نواتک روسی است و این شرکت از 2014 و به دنبال الحاق کریمه به خاک روسیه در جنگ شرق اوکراین در لیست تحریمهای مالی ایالات متحده قرار گرفته است.
ماجرای محموله گسلیس واقعیتهای جهانی شدن بازار گاز طبیعی را نشان میدهد. محرک این فرایند جهانی شدن تولید و صادرات گاز آمریکاست که حجم بیشتری از گاز مایع را وارد بازار کرده است. علاوه بر این باید به عامل رشد تجارت گاز مایع اشاره کرد که در مقابل صادرات گاز طبیعی سنتی، بدواً جهانی است. بازار سنتی گاز طبیعی، در مقابل به قراردادهای بلند مدت و لولههای زمینی و منطقهای وابسته است.
منابع گاز مایع را میتوان با استفاده کشتی از یک نقطه جهان به جای دیگری صادر کرد. از این روی، این امکان برای گاز مایع روسیه وجود دارد که در آینده راه خود را به ایالات متحده باز کند.
بازار جهانی گاز در حال پیچیدهتر و درهم تنیدهتر شدن است. ژئوپولیتیک گاز طبیعی در حال تغییر است. این تغییرات وضعیت ثابت پنجاه ساله تجارت و صادرات گاز از طریق لولههای زمینی را از روسیه به دولتهای اروپایی به خطر انداخته است. مسیرها، تأمینکنندهها و صادرکنندهها و شرکای تجاری جدیدی در حال ظهور هستند و ایالات متحده همچنان به کندی در حال تبدیل شدن به ابرقدرت انرژی است. واشنگتن باید متوجه پروژههای تحریم گاز مایع (LNG) باشد که در بازار جهانی گاز راه خود به ایالات متحده پیدا میکنند.
منبع: اعتماد آنلاین
منبع : نامه نیوز