۱- مگر کشتیها هم تصادف میکنند؟ بله به راحتی! اگر عبارت collision at sea را سرچ کنید شگفت زده خواهید شد و میبینید کشتیها هم مثل سایر وسایل نقلیه آمار تصادف بالایی دارند. کشتی یک وسیله نقلیه است و راهبرش اگر خطا کند تصادم اتفاق میافتد. بنابراین خطای انسانی بخش جدا نشدنی از این ماجراست. اگر افسر ناوبری تصمیم اشتباهی بگیرد و یا دیر تصمیمی را اتخاذ کند نتیجه ناخوشایندی رقم خواهد زد. ضمن آنکه محدودهای که سانحه رخ داده است منطقه پر ترددی است.
۲ - آیا نفرات در موتورخانه بودند؟ به نظر بنده و سایر همکاران خیر. دستورالعملهای ایمنی دریایی خیلی شفاف و مشخص هستند. بعد از تصادم باید تعادل کشتی، اطفا حریق و ترک کشتی را مد نظر قرار داد. هیچگاه هیچ دستوری مبنی بر پناه گرفتن در کشتی در حال غرق شدن نبوده و نیست.
۳ - -آیا کشتی چیزی به نام اتاق ایزوله یا اتاق امن دارد؟ خیر همچین اتاقی با تمام داستانهایی که حول آن گفته شده است برای موارد ایمنی مثل حریق وجود ندارد. از موتورخانه تنها در زمان حمله دزدان دریایی به عنوان اتاق امن استفاده میشود.هیچ ناخدایی در یک کشتی گرفتار حریق که هر لحظه امکان غرق شدن دارد از نفراتش نمیخواهد که در پایینترین نقطه کشتی که موتورخانه است پناه بگیرند. نهایتا نفرات در بحرانیترین حالت با پوشیدن لباس شناوری و جلیقه نجات به دریا میزنند.
۴ - امکانات ایمنی این مدل کشتی های نفتکش بسیار زیاد است؛ دو قایق نجات، ۵ قایق نجات بادی، ۱۴ حلقه ی نجات، جلیقه نجات و لباس شناوری بیشتر از تعداد سرنشینان. هر دو هفته یکبار هم پروسه تخلیه و استفاده ازاین تجهیزات تمرین میشود و همه نفرات دانش کافی دارند.
۵ - امکانات اطفا حریق این کلاس کشتی ها بسیار زیاد است. دو نوع فوم مختلف با ظرفیت بالا، سیستم اطفا حریق با آب با تغذیه نامحدود از آب دریا و تجهیزات کامل شامل nozzle, hose, hydrant, monitor gun انواع کپسولهای قابل حمل در سایزها و تایپهای مختلف
۶ - چرا پرسنل خودشان اطفا حریق نکردند؟ تصادم در نقطه ی بسیار بدی اتفاق افتاده محموله کشتی یک میلیون بشکه میعانات گازی (condensate) بوده و به اندازه بنزین قابلیت اشتعال دارد و اطفای حریق نزدیک به ۱۳۰ هزار تن سوخت در یک کشتی تصادف کرده و از کار افتاده٬ انتخاب اول یک ناخدا نخواهد بود.
۷ - چرا آتش سوزی رخ داده است؟ احتمالا کشتی چینی بعد از برخورد٬ بدنه نفکش را پاره کرده و به قسمت مخزن رسوخ کرده همانجایی که ماده قابل اشتعال پس از جرقه بدنه فولادی بشدت مشتعل شده است.
۸ - احتمالا تصمیم ناخدا به ترک کشتی طبق دستورالعمل ایمنی بوده و در حین جمع شدن افراد یا mustering در محوطه قایق نجات٬ گرفتار یک انفجار کاری شده اند و همه چیز برایشان به پایان رسیده است. کشتی طوری طراحی شده که رو به باد قرار میگیرد، باد شدید آن شب٬ سوخت نشت کرده را به سمت عقب که قایق نجات در آنجا قرار داشته برده و به تبع آن شعلههای آتش و حجم عظیمی از گازهای کشنده و دود را به این قسمت برده است که به همین دلیل کارآیی نفرات در امر نجات کاهش پیدا است.
۹ - به غیر از گرما، شعله و دود که روند عملیات و کارآیی نفرات را کند میکرده تاریکی شب و از همه مهمتر کشندگی گازهای سمی که تمام محوطه را دربرگرفته اند را هم باید به محدودیتهای موجود اضافه کنید. در این حین اگر انفجاری رخ داده باشد همه بی پناه در معرض میلیونها ترکش و صدها متر شعله و چند صد درجه گرما بودهاند.
۱۰ - آیا کشتیها جعبه سیاه دارند؟ بله - دستگاهی ضد ضربه، ضد آب و ضد حریق به نام VDR تمامی مکالمات پل فرمادهی، مکالمات رادیویی، اسکرین شات لجظه ای رادارها و نقشه های الکترونیک و سایر اطلاعات ناوبری مثل موقعیت جی پی اس، سمت و قطب نما و ... را در خودش هر لحظه ذخیره میکند.
VDRتوسط تیم امداد و نجات چینی روز قبل از غرق شدن برداشته شد و تحویل مقامات شد و از اطلاعاتش به راحتی میتوان تمام جزئیات تصادف و واکنشهای بعدی در پل فرماندهی را دید و شنید.
۱۱ - چرا پرچم پاناما؟ اول اینکه در نظر بگیرید مالکیت کشتی هیچ ارتباطی با پرچم آن ندارد مثلا شما میتوانید ماشین خود را هم در تهران پلاک کنید هم سایر شهرستانها ولی مالکیت ماشین متعلق به شماست و پلاک تنها شماره ثبت شما را مشخص میکند پرچم کشتی دقیقا همین است . پرچم هر کشتی نشان دهنده استاندارهایی است که یک کشتی پیروی میکند. پاناما کشتیهای با استاندارد بالا را ثبت میکند و این برای کلاس کاری کشتی بسیار مهم است و نشان میدهد شما یک کشتی به روز و مجهز با استانداردهای بالا در اختیار اجاره کننده ها قرار میدهید.
۱۲ - تمام نفس وجود یک کشتی کار اقتصادی است یعنی ساخته می شود تا اجاره شود و حمل بار کند هرچه پرچم و کلاس رده بندی کشتی از استاندارد بالاتری برخوردار باشد بنابراین شانس بازاریابی آن کشتی هم بالاتر میرود و نهایتا برای مالک صرفه ی اقتصادی دارد چون مشتری بیشتری دارد.
۱۳ - مقصر تصادم کیست؟ اول اینکه در تصادف کشتیها مثل ماشین یک نفر مقصر و یک نفر متضرر جد ندارد بلکه درصدی از تقصیر بین طرفین توسط کارشناسان خبره تقسیم میشود چون در هر صورت هر دو شناور موظف به انجام مانور جهت جلوگیری از تصادم هستند و وظیفه قانونی هر دو طرف ماجراست.
۱۴ - اطلاعات میدانی زیادی برای بررسی تصادف توسط کارشناسان جمع آوری میشود و با تطبیق گزارشات میدانی با اطلاعاتی که از VDR استخراج میشود سهم تقصیر طرفین تصادف مشخص میشود.
۱۵ - بیمه و خسارت؟ بله. کشتی ها بیمههای پوششی بسیاری دارند که تمامی ابعاد یک حادثه را برای مالک جبران میکنند. اعم از خسارت مالی، خسارت جانی و حتی مسئولیتهای اجتماعی مثل خسارت ناشی از آلودگی زیست محیطی و ... برای اینکه بیمه گر بهتر و معتبرتری نصیب مالک کشتی شود باید پرچم و رده بندی با استانداردهای بالا داشته باشد. این مجموعهها حلقههای اقتصادی نزدیکی دارند و اگر میخواهید دسترسی به بهترینها داشته باشید باید رده بندی و پرچم و بیمه هم سطح انتخاب کنید.
مازندمجلس: به گفته یکی از کاپیتان های باسابقه کشتی های اقیانوس پیما، خطای انسانی بخش جدا نشدنی حادثه سانچی است.اگر افسر ناوبری دیر یا اشتباه تصمیم بگیرد نتیجه ناخوشایندی رقم می خورد.
منبع : مهر