مازندمجلس: به گزارش هنرنیوز ، ارکستر سمفونیک صداوسیما که از دهه هفتاد تأسیس شد، این روزها وضعیت خاصی دارد. حضور در سی‌وسومین جشنواره موسیقی فجر پس از چندین سال دوری می‌تواند بار دیگر نام این ارکستر رسمی را که دوران طلایی فعالیتش در دهه هفتاد از یاد نرفته، زنده کند. ارکسترسمفونیک صداوسیما از ماه‌ها قبل با حضور بیش از ۷۵ هنرمندکارش را آغاز کرده و اکنون در کنار دیگر ارکسترهای حاضر در جشنواره، به اجرای برنامه خواهد پرداخت. حضور ما در روزهای نزدیک به جشنواره و در سرصحنه تمرین موزیسین‌ها و گروه کر، فرصت مناسبی بود تا برخی از دست‌اندرکاران این ارکستر به گفتگو بنشینیم:

اولین گام برای پویایی و ارتقای کیفی ارکستر

عبدالرضا صفایی مدیر ارکستر با اشاره به تاریخچه ارکستر سازمان، گفت: ارکستر سمفونیک دفتر موسیقی و سرود سازمان صداوسیما کار خود را با فرمان مقام معظم رهبری بعد از بازدید تاریخی ایشان از سازمان آغاز کرد که بی‌تردید از اثر برکت همان حضور است که این مجموعه بعد از سال‌ها هنوز پابرجاست و امروز با قوت و قدرت جلوه‌گری می‌کند. از دیرباز، هنرمندان بسیاری در این مجموعه حضور داشته و در جلوه‌گری آن کوشیده‌اند که یادشان را گرامی می‌داریم و هنرشان را ارج می‌نهیم. آخرین آن‌ها مرحوم بیگلری‌پور بود که رهبری ارکستر را برعهده داشت که خدایش بیامرزد. آخرین حضور ارکستر در جشنواره بین‌المللی موسیقی فجر مربوط به همان دوره حضور ایشان است.

مدیر ارکستر سمفونیک صداوسیما با تأکید بر انتخاب بهترین هنرمندان در آزمون‌های فنی گرفته شده افزود: ما هیچ محدودیتی در پذیرش استعدادهای جوان نداشتیم و اساساً کوشیدیم تا با حضور پراستعدادترین نوازندگان جوان در کنار هنرمندان باسابقه و پیشکسوت، هماهنگی زیبایی را از یک هم‌نوازی به صحنه بیاوریم. حضور دائم نوازندگان و تمرین‌های مستمر، اولین گام برای پویایی و ارتقای کیفی ارکستر است. ساختار ارکستر درست مثل یک سازمان است و نظم و هماهنگی در آن از بیش‌ترین اعتبار برخوردار است که خوشبختانه در دوسال اخیر این نظم و هماهنگی و استمرار وجود داشته است.

وی حضور ارکستر سمفونیک سازمان در سی‌وسومین جشنواره موسیقی فجر را فرصت مناسبی برای این ارتقا ارکستر دانست و گفت: با همراهی مدیر دفتر موسیقی و سرود سازمان و شورای سیاست‌گذاری دفتر موسیقی تصمیم گرفتیم پس از چند سال وقفه، امسال در بخش جنبی جشنواره حضور داشته باشیم که این حضور می‌تواند اتفاق خوشایند و درخشانی در کارنامه این ارکستر باشد که امیدوارم این رخداد هنری موجب شناخت بیش‌تر این مجموعه شود.

ارکستر سمفونیک نماد توسعه‌یافتگی فرهنگی است

سهراب کاشف، رهبر جوان ارکستر سمفونیک سازمان این روزها مشغول تمرین با ارکستر صداوسیماست. او در حالی از دو سال گذشته چوب رهبری ارکستر سمفونیک صداوسیما را به دست گرفته که با امید به اعتلا و ارتقای این ارکستر تمام موقعیت‌های کاری‌اش را در اتریش به‌عنوان‌ رهبری ارکستر، کنار گذاشته و در این مدت با حضورش بسیاری از نوازندگان پیشکسوت و بااستعداد را به صداوسیما فراخوانده است.

وی با اشاره به ظرفیت بالای این ارکستر گفت: صداوسیما با سابقه درخشانی که در این فضا دارد، کوشیده تا جایگاهش را تثبیت کند و به توفیقات بیش‌تری برسد. بی‌گمان، یکی از سیاست‌های موسیقی صداوسیما تولید موسیقی‌های ایرانی حماسی و ارکسترال است و باید آثار تولید شده در این حیطه از بار ارزشی فاخر و باکیفیتی برخوردار باشد. از این رو قطعات ارکستری و حماسی انتخاب شده، همواره از پیام معنوی و انسانی برخوردار بوده‌اند.

کاشف با اشاره به اهمیت وجود ارکستر صداوسیما تصریح می‌کند: ارکستر سمفونیک نماد توسعه‌یافتگی فرهنگی و اجتماعی و ارزش‌گذاری به هنر موسیقی در هر کشور است. در هر کشوری ارکسترهای تلویزیونی از معتبرترین و ارزشمندترین ارکسترهایند و به نوعی ویترین هنری آن سازمان محسوب می‌شوند.

وی با اشاره به حضور 75 نوازنده ارکستر به اضافه یک گروه کر نیز گفت: با هدف ایجاد همدلی و همکاری نزدیک میان هنرمندان موسیقی از خوانندگان و نوازندگان برجسته دعوت کرده‌ایم تا با ما همکاری کنند. تعدادی از نوازندگان جوان و مستعد علاقه‌مند نیز طی قبولی در آزمونی که برگزار کردیم، انتخاب شدند و در این میان یکی از سرمایه‌های این ارکستر حضور نوازندگان پیشکسوت و استادانی است که چند دهه با صداوسیما همکاری دارند و باعث افتخار من است که حضورشان به ارتقای این ارکستر کمک می‌کند.

وی دغدغه‌مندی مدیران موسیقی سازمان و قوت قلب دادن به هنرمندان را مهم‌ترین دلیل برای حضورش در صداوسیما دانست و عنوان کرد: در این مدت با حمایت و پشتیبانی آقایان محمدباقر معلم و عبدالرضا صفایی در ارکستر حضور داشتم و به پیشرفت آن ایمان دارم. اکنون ما در مسیری رو به رشد درحرکت هستیم و هرچند می‌دانم این راه طولانی و دشوار است، اما حضور مستمر و تلاش و عزم همکارانم من را به توفیق در این مسیر امیدوار کرده‌است.
خوشحالم که پس از سال‌ها دوری از این جشنواره با کمک مدیران و هنرمندان موسیقی روی صحنه‌ای می‌رویم که عموم مردم نظاره‌گر آن هستند و این اتفاق قوت قلبی برای من و همه نوازندگان و خوانندگان این ارکستر است.

باید ارکستر سمفونیک صداوسیما را بشناسانیم

رازمیک اوحانیان رهبر کر ارکستر سمفونیک صداوسیما از رهبران برجسته موسیقی ایرانی است که در سال ٩٤ نشان درجه یک هنری را از دست رئیس‌جمهور دریافت کرد. وی در سه دوره داور و دارنده مدال طلا از فستیوال موسیقی ارمنستان و سال‌ها داور جشنواره بین‌المللی موسیقی فجر بوده‌است. اوحانیان از سال 85، رهبری کر ارکستر سمفونیک صداوسیما را برعهده دارد.

وی مهم‌ترین ویژگی این ارکستر را حضور در رویدادهای سیاسی و اجتماعی دانست و گفت: در همه جای دنیا برپایی ارکسترهای رسمی در محافل سیاسی بر عهده ارکسترهای رسمی کشور است که اکنون ارکستر سازمان صداوسیما این مسئولیت را برعهده گرفته است و این اجراها در حضور مقام معظم رهبری و مجلس شورای اسلامی بیانگر اعتبار این ارکستر است.

به گفته اوحانیان، حضور صدای انسانی در هر ارکستر سمفونیک ترکیب احساسات والای انسانی با موسیقی است. از این رو امیدواریم رسانه‌های ما در شناساندن فرهنگ موسیقی کرال به مخاطبان تلاش کنند.

این مدرس و پژوهشگر موسیقی با تاکید بر اهمیت حضور ارکستر سمفونیک صداوسیما در جشنواره موسیقی فجر توضیح داد: باید ارکستر سمفونیک صداوسیما برای بسیاری از مخاطبان رسانه شناسانده شود. حضور صداوسیما در جشنواره‌ موسیقی فجر با این ابعاد فراگیر و بین‌المللی و حضور جوانان و گروه‌های مختلف از تمام کشور، اهمیت زیادی در حوزه موسیقی دارد و بستر مناسبی برای تربیت نسل آینده موسیقایی و همچنین تربیت شنونده ” می‌شود “ خوب در صداوسیما دارد.

وی افزود: در حالی‌که تمام گروه‌های موسیقی کشور و آهنگسازان با امید و اشتیاق برای آماده‌کردن برنامه‌هایشان در جشنواره موسیقی فجر طبق جدول تعیین‌شده تلاش می‌کنند، گروه کر ارکستر سمفونیک صداوسیما نیز در حال تمرین مستمر برای حضور موفق در جشنواره است. خوشبختانه گروه کر ارکستر سمفونیک توانسته در سازمان به جایگاه مناسبی دست پیدا کند و امیدوارم بتوانیم با سعی و تلاش جمعی، این ارکستر را به مخاطبان بشناسانیم. امیدوارم سازمان به این نتیجه برسد که می‌تواند اجرای تحویل سال را به این گروه بسپارد یا با برپایی اجراهای ماهانه در سازمان برای همکاران بر اهمیت این هنر در صداوسیما پافشاری کند.

اجرای قطعات سنجری و حنانه

کیومرث ناصری، نوازنده توبا از سازهای بادی برنجی است. این ساز که به‌تنهایی در ارکستر سمفونیک صداوسیما حضور دارد، بم‌ترین ساز خانواده برنجی است. ناصری که دانش‌آموخته دانشکده صداوسیماست از سال 89 همکاری‌اش را با ارکستر صداوسیما با سازهای هورن و توبا ادامه داده است. وی که برنامه‌ریزی اجرای زنده ارکستر صداوسیما در جشنواره موسیقی فجر را نیز برعهده دارد، گفت: نوازندگان ارکستر و خوانندگان کر دو روز در هفته تمرین‌هایشان را ادامه می‌دهند و هم‌اکنون ارکستر آمادگی لازم برای یک اجرای فاخر و درخور توجه را پیدا کرده‌است.

ناصری با اشار به هشت قطعه‌ای که قرار است روز سه‌شنبه 26 دی در تالار رودکی اجرا شود، افزود: در جشنواره امسال، ارکستر صداوسیما با جرای هشت قطعه (سه کلاسیک و پنج ایرانی) حضور دارد. دو قطعه «نیایش یزدان»، «رقص دایره» و «افق بیکران» از زنده‌یاد حشمت سنجری، قطعه «هزاردستان» از زنده‌یاد مرتضی حنانه و قطعه «ای ایران» از زنده‌یاد روح‌الله خالقی قطعات ایرانی این اجرا هستند.

این نوازنده جوان ادامه داد: انتخاب سه قطعه کلاسیک کوریولان از بتهوون، مارش اسلاو از چایکوفسکی، فینلاندیا از ژان سیبلیوس نیز بخش دیگری از این اجرا با حضور 40 نوازنده سازهای زهی و 35 نوازنده سازهای بادی، کوبه‌ای و... است.

اهمیت حضور نوازنده‌های خلاق و مستعد

حسین تاجیک نوازنده اُبوا از سازهای بادی چوبی است. وی 40 سال است که در ارکسترهای مختلف حضور دارد و از ابتدای راه‌اندازی ارکستر سمفونیک صداوسیما نوازندگی این ساز را برعهده داشته است. اهمیت این ساز در ارکستر به این سبب است که به علت دشواری تنظیم کوک آن، کوک ارکستر قبل از نواختن از این ساز گرفته می‌شود. تاجیک می‌گوید: بخشی از موسیقی‌هایی که در ارکستر صداوسیما اجرا می‌شود، موسیقی‌های حماسی و ملی است و این ساز، نقش مؤثری در ارائه این سمفونی‌ها و قطعات دارد.

وی با اشاره به پیشینه فرهنگی ایران و اهمیت موسیقی در ادبیات و هنر تصریح کرد: شناخت موسیقی و ملودی‌های قومی و ملی، توانایی‌ای به صداوسیما می‌دهد تا از این هنر برای ارتباط با مخاطب بومی و بین‌المللی استفاده کند. امروز بیش از هر زمان دیگر باید به فکر ارتقای موسیقی صداوسیما بود و با جذب نوازنده‌های خلاق و مستعد ارکستر صداوسیما را به روزهای درخشان یک دهه قبلش برگرداند.

جذب نیروهای مستعد برای ارکستر صداوسیما

ناصر رحیمی‌فراهانی متولد ۱۳۴۱، دانش‌آموخته هنرستان موسیقی ملی، نوازنده فلوت است که از سال ۱۳۵۸ به‌صورت حرفه‌ای وارد ارکستر رادیو شده و از سال ۱۳۶۸ نیز با ارکستر مجلسی صداوسیما و ارکستر ملی و گروه‌های متعدد موسیقی به‌عنوان سولیست همکاری داشته است. وی با اشاره به ویژگی این ساز در ارکستر سمفونی کفت: فلوت جزو سازهای بادی چوبی بدون زبانه است که به ظاهر فلزی است که با شکل چوب در ارکسترها نواخته می‌شود. ضمن اینکه در نواختن این ساز باید توانایی‌های فیزیولوژیک مناسبی داشت.

رحیمی برپایی ارکستر سمفونیک صداوسیما و رونق دوباره آن را نقطه روشنی در کارنامه موسیقیایی رسانه ملی دانست و تاکید کرد: رونق ارکستر صداوسیما سبب جذب نیروهای مستعد و جوانی می‌شود که در این مسیر دانش‌آموخته‌اند و به آینده موسیقی در ایران امیدوارند. پس از زنده‌یاد بیگلری‌پور ارکستر صداوسیما با وقفه‌های کوتاه‌مدت امکان حضور مستمر در جشنواره‌ها را نداشت، اما از دوسال پیش تاکنون این ارکستر به آرامش و نظم مناسب دست پیدا کرده و حضور در جشنواره موسیقی نیز موجب دلگرمی نوازندگان شده‌است. وی حضور این ارکستر در جشنواره موسیقی فجر را روزنه امیدی برای دیده شدن استعدادهای موسیقی و توجه صداوسیما به نشان دادن ارکستر برای مخاطبان توصیف کرد.

ارتقای کیفی ارکستر با برپایی ارکسترهای رسمی

فرشاد شیخی، نوازنده ساز هورن از خانواده سازهای بادی برنجی است. وی از سال 82 تدریس موسیقی را در دانشگاه صداوسیما آغاز کرده و از سال 89 نیز به ارکستر صداوسیما پیوسته است. به گفته وی، این ساز چند شخصیتی به‌عنوان پل ارتباطی بین سازهای بادی برنجی و زهی، بادی برنجی و کوبه‌ای و بادی برنجی و سازهای برنجی در ارکستر حضور دارد. شیخی، گردهم آمدن دوباره نوازندگان ارکستر صداوسیما را نتیجه مدیریت درست و همدلی نوازندگان دانست و گفت: ارکستر صداوسیما جایگاه مناسبی در حوزه ارکسترهای ایرانی دارد و بسیاری از نوازنده‌ها به همکاری با این ارکستر تمایل دارند؛ چرا که این ارکستر نماینده موسیقی ملی و نظام است.

شیخی اجرای زنده ارکستر صداوسیما در جشنواره موسیقی فجر را اتفاق منحصر به فرد و امیدوارکننده‌ای دانست و تأکید کرد: این هنر، در جایی باید دیده شود و حضور ارکسترهای مختلف در میان مردم، آنان را با انواع سازها آشنا می‌کند و موجب ارتقای دانش موسیقایی جوانان می‌شود. رسانه ملی نیز از این رهگذر می‌تواند به مراتب بالاتری دست یابد.

اجرای ارکستر همکاران را به موسیقی علاقه‌مند می‌کند

جاوید عسکری را با خوانندگی ترانه‌های «پاییز» و «خط مقدم» می‌شناسیم. وی که آواز را نزد اسفندیار قره‌باغی آموخته از بهمن 1376 به عضویت گروه کر سمفونیک صداوسیما درآمده و تاکنون بالغ بر 170 قطعه موسیقی در فضای موسیقی پاپ تلفیقی، ارکستر بزرگ (سمفونیک) با مضامین عاطفی و اجتماعی اجرا کرده‌است.

وی مهم‌ترین تفاوت سولیستی را که از دل گروه کر متولد می‌شود با خوانندگان دیگر در آموزه‌های علمی و مبانی تئوریک می‌داند. به گفته جاوید، همین ویژگی مبنای تفاوت گروه کر با گروه سرود را پایه‌ریزی می‌کند. به گفته این مدرس آواز، در جشنواره موسیقی فجر این گروه کر با اجرای دو قطعه «نیایش یزدان» از زنده‌یاد حشمت سنجری و «ای ایران» از زنده‌یاد روح‌الله خالقی حضور دارند.

عسکری این حضور را نقطه امیدی برای گروه کر ارکستر سازمان دانست و گفت: بسیاری از همکاران در صداوسیما نیز از حضور این هنرمندان اطلاعی ندارند و اگر اجراهای ما بیش‌تر شود مخاطبان نیز به این هنر علاقه‌مند خواهند شد.

فارس