مازندمجلس:
کمتر از ۴۸ ساعت تا اعلام تصمیم رئیس‌جمهوری آمریکا درباره برجام زمان باقی مانده است؛ تصمیمی که می‌تواند یا به ادامه روند حفظ برجام منجر شود یا یک توافق بین المللی تاریخی را با مرگ زودرس مواجه کند.
تاکنون ده‌ها تحلیل و گزارش از سوی رسانه‌های خارجی در این زمینه منتشر شده است و سرنوشت برجام به مساله نخست محافل سیاسی در آمریکا تبدیل شده است تا جایی که چه مخالفان و چه موافقان این توافق با وجود اختلاف‌نظرهایی که با یکدیگر بر سر نقاط قوت و ضعف برجام دارند اما خواستار حفظ و ادامه پایبندی واشنگتن به آن هستند.
در این بین شاید برای بسیاری روند تصمیم‌گیری «دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا و پیامدهای آن روشن نباشد، در ادامه نگاهی داریم به پرسش‌هایی که در این زمینه می‌تواند مطرح شود.
۳ گزینه پیش روی ترامپ کدامند؟
بر اساس قوانین آمریکا، رئیس‌جمهوری این کشور باید هر سه ماه یک بار پایبندی ایران به تعهدات خود بر اساس برجام را تایید کند، این اقدام از سوی رئیس‌جمهور آمریکا تا زمان ریاست‌جمهوری باراک اوباما بدون وقفه انجام شد اما تایید سه ماهه این توافق با روی کار آمدن دونالد ترامپ جمهوری خواه با بیم و امیدهایی پیگیری شد. اگر چه این توافق دو مرتبه از سوی رئیس جمهور آمریکا به تایید رسید اما ۱۳ اکتبر گذشته ترامپ از تایید پایبندی ایران به توافق هسته‌ای ایران و گروه ۱+۵ خودداری کرد و تصمیم‌گیری درباره سرنوشت برجام را به کنگره آمریکا سپرد.
کنگره نیز سه ماه فرصت داشت تا پیش از موعد بعدی تایید برجام، لایحه‌ای را ضمن جلب توجه دولت این کشور و همچنین کشورهای اروپایی درباره اصلاح توافق هسته‌ای ایران اعمال کند. اما کنگره آمریکا در این فاصله اقدامی در مورد اعمال مجدد تحریم‌هایی که براساس برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) در سال ۲۰۱۵ معلق شده بود، انجام نداد.
بر این اساس و بنا بر اعلام وزارت خارجه آمریکا قرار است جمعه دونالد ترامپ با فراسیدن موعد دیگری برای تایید یا رد پایبندی ایران به برجام، درباره ادامه روند کار این توافق تصمیم‌گیری کند. همچنین قرار است ترامپ امروز -پنجشنبه- با برخی از مقام‌های ارشد دولت این کشور دیدار و درباره تصمیم‌گیری روز جمعه خود به آن‌ها مشورت کند.
در اینجا سه گزینه پیش روی کاخ سفید است:
-گزینه اول، تایید پایبندی ایران به برجام است. در این صورت، برجام که به شدت مورد حمایت جامعه بین‌المللی به ویژه کشورهای اروپایی و مورد مخالفت برخی کشورهای عربی و اسرائیل و همچنین افراط‌گر‌ایان در دو کشور ایران و آمریکا است، به روند خود ادامه خواهد داد.
گزینه دوم، عدم تایید پایبندی ایران به برجام است. که در این صورت تحریم‌های آمریکا مرتبط با برنامه هسته‌ای ایران که از سال ۲۰۱۵ تاکنون و بر اساس توافق هسته‌ای لغو شده است بار دیگر علیه تهران بازگردانده خواهد شد، این اقدام به معنای نقض برجام از سوی آمریکا و به نوعی دیگر عقب‌نشینی این کشور از این توافق است. تهران نیز اعلام کرده است که در این صورت گزینه‌هایی روی میز دارد و اقدام متقابل انجام خواهد داد. بسیاری از تحلیلگران این اقدام را منزله مرگ برجام می‌دانند.
گزینه سوم حفظ برجام و اعمال تحریم‌های موازی. در این صورت این احتمال وجود دارد که ترامپ ضمن حفظ برجام تحریم‌هایی که نقض برجام نیز محسوب نشود را علیه تهران اعمال کند.