مازندمجلس: آیت الله علیرضا اعرافی گفت: در تعامل روزافزون میان حوزه و آموزش و پرورش نقش ائمه جمعه و روحانیت سازنده و دارای اهمیت است، زیرا رسالت روحانیت ایجاب می کند در تعالی و اعتلای آموزش و پرورش که سکانداری تعلیم و تربیت ۱۴ میلیون معلم و دانش آموز را برعهده دارد، بی تفاوت نباشد.
نیم نگاهی به فرآیند تحولات آموزش و پرورش
مدیر حوزه های علمیه سراسر کشور، فرایند تحولات آموزش و پرورش اشاره کرد و گفت: آموزش و پرورش، مسیر، مراحل و ادوار گوناگونی را پشت سرگذاشته است و امروز شاهد پیشرفت های چشمگیر علم و فرهنگ دردستگاه تعلیم وتربیت در پرتو انقلاب اسلامی هستیم و همان گونه که رهبری فرمودند نباید این دستاوردهای بزرگ را دست کم بگیریم.
آیت الله اعرافی یادآور شد: در حالی که ایران با شرایط تحریم و سختی و فشار بیرونی دست و پنجه نرم می کند، خوشبختانه به حدود ۴۰ شاخص علمی دست یافته ایم و در شاخص های گوناکونی مانند دانشجویی، کتاب، استاد، منابع علمی، مجله و مقاله و فناوری های نوین و ده ها شاخص دیگر، گام های بزرگی را با دستانی خالی بر داشته ایم  که بسیار شگفت انگیز است.
وی تصریح کرد: این شاخص ها نشان دهنده آن است که می توان روی پای خود ایستاد و الگوی جدید و نویی را خلق کرد و در همه قلمروهای علم و دانش پیش رفت. خوشبختانه بسیاری از قله های علم و دانش توسط دانشگاه، حوزه و آموزش و پرورش به دست آمده است، البته باید کمبودها و کاستی ها و نقاط آسیب پذیر راشناخت.
وی اظهار داشت: در آموزش و پرورش طبق آمار وضعیت قبل از انقلاب با بعد از پیروزی قابل مقایسه نیست. پوشش تعلیم و تربیت، قبل از انقلاب، حدود ۳۷ درصد بوده حالا بیش از ۹۰ درصد است.
آیت الله اعرافی گفت: گسترش فضاهای آموزشی در همه نقاط، بدون هیچ قیدی و افزایش دانش آموز، معلم ،آموزشگاه، توسعه زیرساختهای آموزشی و تولید انبوه منابع ، متون و اسناد گوناگون همچون سند تحول بنیادین حکایت از پیشرفتهای افتخار آمیز در آموزش و پرورش دارد.
آیت الله اعرافی خاطرنشان کرد: در کنار همه مسئولیت ها باید از این دستاوردهای علمی صیانت کرد و در این راه نباید از بازشناسی و ضعف ها غفلت ورزید و فلسفه این گونه نشست ها رصد نقاط قوت و ضعف با حضور نخبگان حوزه و آموزش و پرورش است.
آسیب ها و چالش های پیش رو
آیت الله اعرافی بیان کرد: با اینکه حجم وسیعی از متون ایجاد شده است، اما برخی از کاستی ها ما را به نتیجه مطلوب نمی رساند. دور بودن از واقعیت ها و عدم اتصال به نیازهای اجتماعی و حالت انتزاعی گرفتن از آسیب هایی است که علاوه بر آموزش و پرورش در حوزه ها نیز وجود دارد.
وی خاطرنشان کرد: حوزه باید معنای خود را در خدمت به جامعه پیدا کند و جامعه از وجود و محصول آن بهره بگیرد. اگر مدارسی داریم که هنوز از حضور روحانی مناسب خالی است، ازضعف ماست که هنوز طلبه ای متناسب با نیاز آموزش و پرورش تربیت نکرده ایم. فراموش نکنیم حوزه انقلابی رسالت خود را در خدمت به جامعه می داند و باید در رفع آسیب های اجتماعی و تربیت دینی تلاش کند.
آیت الله اعرافی افزود: از ضعف های مهم، انتزاعی عمل کردن، عدم اتصال به جامعه، پاسخ ندادن به نیازهای واقعی و نیز، عدم تربیت جامعه  است که در سند تحول مورد تأکید قرار گرفته اما  کمتر به آن توجه شده است. براین اساس حوزه باید در فضاهای آموزش و پرورش، دانشگاه، مساجد و مدارس پاسخگو باشد. ذات نهادهای علمی و فرهنگی این گونه است که رشته آموزش و مهارت باید دردهای جامعه را درمان و به نیازهای روحی و معنوی پاسخ دهد. رسالت دانشگاه و مدرسه نیز همین است.
ره آورد سند تحول هویت بخشی ملی، اسلامی و انقلابی است
وی گفت: انسان متعالی دارای بعد روحی، شخصیتی، اخلاقی و مهارتی است و در سند تحول همه اینها  مورد تأکید است. ۲۰ شاخص مهم در سند تحول وجود دارد که یکی از آنها تربیت و مهارت می باشد. دانش آموز باید طبق این سند، سبک زندگی سالم را فرا بگیرد و احساس هویت تاریخی، ملی، اسلامی و انقلابی داشته باشد.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی توضیح داد: اینکه بر هویت بخشی انقلابی تأکید داریم برای آن است که در درگیری های گفتمانی هر چه عقب بنشینیم، دشمن جلو می آید و تا همه اصالت ما را نگیرد دست بردار نخواهد بود. بنابر این در این رزم عمیق، تمدنی و گفتمانی نباید عقب نشست بلکه با قدرت، درایت و حکمت پیش برویم تا دشمنان عقب بروند.
وی ادامه داد: وقتی در دستگاه رهبری تصویب شد در برابر تروریسم آمریکایی مقاومت کنیم، این امر با پیگیری و درایت تحقق یافت، پس اهداف دیگر را نیز همین گونه می توان پیش برد.
سه ضلع نظام جامع تعلیم وتربیت
مدیر حوزه های علمیه سراسر کشور عنوان کرد: تعامل سه ضلع آموزش و پرورش، دانشگاه و حوزه اهمیت زیادی دارد. این تعامل باید با حفظ جایگاهها و حریم ها هم افزا و نظام مند باشد.
وی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: در حوزه منابع انسانی با همه پیشرفت ها نیازمند تحول بزرگی هستیم. در شورای انقلاب فرهنگی دانشگاه فرهنگیان تصویب شد و بندهایی را در مقدمه آوردیم از این دانشگاه انتظارات بالایی می رود، اما هنوز در ابتدای راه است، از طرفی نظام مدیریتی آموزش و پرورش در متون و منابع جای ارتقاء دارد در این خصوص منابع مالی مناسب و همکاری ها و هم افزایی های بیشتر می تواند کارساز باشد.
مدیر حوزه های علمیه اضافه کرد: در بخش حوزه های علمیه نیز تحولات بسیاری باید رخ دهد تا پاسخگوی نیازها باشیم. در ستادهای مرکزی عزمی شکل گرفته تا این خلا ها کاهش یابد. نظام رشته ای حوزه نیز  باید ارتقاء یاید زیرا رشته های فعلی پاسخ گو نیست. ایجاد رشته های متاسب با تعلیم و تربیت از ضرورت های حوزه امروز است. بنده طبق مطالعات در فقه تعلیم و تربیت به مدت ۱۵ سال به این نتیجه رسیدم که هنوز اول راه هستیم.
وی افزود: درحوزه باید حدود ۲۰ الی ۳۰ رشته طراحی شود. علوم تربیتی منظومه ای، خانواده بزرگی است که با نگاه دینی و اسلامی خودمان باید انجام شود.
برخی از محورهای همکاری های حوزه و آموزش و پرورش
آیت الله اعرافی با بیان برخی محور های همکار حوزه و آموزش و پرورش یادآورشد : برخی از محورهای مهم و بنیادی وجود دارد که آموزش و پرورش و حوزه را به هم متصل می کند. یکی از آنها  نظام آموزشی پاسخگو در حوزه است. باید در این نظام رشته ای کار شود. خوشبختانه  ۱۲ رشته دانشی در منظومه رشته ها طراحی و در شورای توسعه تصویب شد که در این میان تعلیم و تربیت باید بیش از این مورد توجه باشد.
وی در مورد تطور در نظام آموزشی بیان کرد: تربیت نیروی انسانی اهمیت زیادی دارد. باید در این بخش تحول بزرگی رقم بخورد. در دانشگاه فرهنگیان و حوزه علمیه  باید دوره های مناسب برای معلمان تعریف شود و نظام پژوهشی متناسب با نیازهای جدید تدوین شود.
ستاد همکاریها در آستانه یک خیز بلند
مدیر حوزه های علمیه سراسر کشور یادآور شد: ستاد همکاری ها باید خیز بگیرد و رشته هایی را در حوزه تعلیم و تربیت تعریف کند. این امرامکانات وسیعی می خواهد. در این راه ستاد همکاری ها باید آفاق وسیع تری را مد نظر قرار دهد و به همه آفاق توجه نماید و در زیرساخت رشته ای تحولاتی ایجاد کند.
محوریت سند تحول در فعالیت ها، انتظار جامعه علمی و فرهنگی کشور
آیت الله اعرافی عنوان کرد: امروز با مطالعات وسیعی که صورت گرفته، سند در وضعیت خوبی قرار دارد. انتظار جامعه علمی و فرهنگی این است که سند محوریت داشته باشد. به جای اینکه ۲۰۳۰ داشته باشیم خودمان  برای منطقه و جهان اسلام سند تدوین نمائیم و بر روی اسناد بومی و انقلابی کار کنیم.
مدیر حوزه های علمیه اظهار داشت: نظام آموز ش های کاربردی و مهارتی نیز از جایگاه بالایی برخوردار است. اکنون ۲۵۰ کار ویژه برای روحانیون در مدیریت حوزه  تعریف شده و نظام مهارتی در حال انجام است. باید نظام کاربردی مطلق را با نیاز آموزش و پرورش تعریف کنیم. بر این اساس در حوزه متون و منابع باید گام برداشت.
وی خاطرنشان کرد: محور دیگر، نظام تبلیغی است که باید ارتقاء یابد. در تبلیغات و فعالیت های فرهنگی کارهای خوبی به سرانجام رسیده است. در این باره نیازمند یک شبکه کارآمد تبلیغی هستیم.
آیت الله اعرافی مقوله گزینش و پذیرش برای حوزه علمیه را یک ظرفیت مهم دیگری دانست و گفت: در پذیرش حوزه ها نیز ستاد همکاری ها می تواند اثر گذار باشد.
وی ضمن استقبال از برگزاری یازدهمین نشست دبیران ستادی و استانی همکاریهای حوزه و آموزش و پرورش تأکید کرد: نشست ها باید از حالت تشریفاتی خارج شود و دقیق تر محورها مشخص و بررسی شود. از آموزش و پرورش انتظار می رود تحرک بیشتری در این زمینه داشته باشد. حضور روحانیت در آموزش و پرورش یک ضرورت است نه یک  ضرورت صنفی بلکه ضرورت آرمانی بزرگ و دینی است. از طرفی باید بر فرآیند حضور حوزه در این عرصه بازنگری شود.