به گزارش خبرنگار سیاسی ایلنا، سیدعباس عراقچی عصر امروز در سیمنار قدرتهای بزرگ و امنیت منطقه غرب آسیا که در دانشگاه عالی دفاع ملی برگزار شد، گفت: منطقه غرب آسیا در شرایط حساسی به سرمیبرد و با تهدیدات مختلف مختلف و عوامل تنشآفرین متعددی مواجهه است مواجه است.
خاورمیانه بزرگترین بازار تسیحاتی دنیا است
وی با اشاره به رقابتهای تسلیحاتی در منطقه اظهار داشت: طبق برآوردهای صورت گرفته از سوی موسسات بینالمللی، خاورمیانه بزرگترین بازار تسیحاتی دنیا است و از سال ۲۰۱۲ هر چند بازار تسلیحاتی ۱۰ درصد رشد داشته است، این مسئله شکل جدیتری به خود گرفته و عربستان، قطر و امارات و ترکیه بزرگترین خریداران و امریکا بزرگترین فروشنده است.
معاون وزیر امور خارجه با اشاره به بودجه نظامی عربستان تصریح کرد: بودجه نظامی عربستان سال گذشته و امسال ۶۴ میلیارد دلار بوده است که چهارمین بودجه بزرگ نظامی را بعد از امریکا، چین و روسیه در دنیا دارد. اسرائیل نیز در رتبه پنجم است و ایران در رتبه نوزدهم قرار دارد. این رقابت و انباشت بسیار زیاد تسلیحات زمینه تنش را ایجاد میکند. کشورها به رقابت با یکدیگر افتادهاند و تنشهای سیاسی میان کشورها هم موجب شده تا هر کدام برای جلب نظر امریکا و کشورهای اروپایی رقابت تسلیحاتی داشته باشند.
عراقچی ادامه داد: مشهور است عربستان برای اینکه ترامپ را به ریاض بکشاند تعهد ۴۰۰ میلیارد دلار خرید تسلیحاتی را کرده یا قطر در تنش با عربستان، به خرید تسلیحات روی آورده است. با این حال، آنچه برای منطقه خطرناک است، رقابت و انباشت تسلیحات است و مشهور است هرکجا انباشت سلاح رخ میدهد، فروشندگان به فکر استفاده از آن سلاح و فروش جدید میافتند.
تسلیحات نامتعارف در منطقه در دست رژیم صیهونیستی است
وی با بیان اینکه تسلیحات نامتعارف در منطقه در دست رژیم صیهونیستی است، خاطرنشان کرد: گفته میشود اسرائیل ۷۵ تا ۴۰۰ کلاهک هستهای دارد. من حتی ۷۰۰ کلاهک را هم شنیدهام. اگر منطقه غرب آسیا را هم گستردهتر کنیم پاکستان و هند هر کدام ۱۰۰ کلاهک هستهای دارند و اسرائیل و مصر نیز به کنوانسیون منع سلاحهای شیمیایی نپیوستهاند.
این دیپلمات عالیرتبه کشورمان افزود: ایده خاورمیانه عاری از تسلیحات هستهای که از دهه ۷۰ میلیادی توسط ایران و مصر مطرح شد به خاطر امریکا و همپیمانانش به نتیجه نرسیده است.
عراقچی اضافه کرد: در کنار سلاحهای متعارف و نامتعارف باید به سلاحهای نامتقارن اشاره کنم که این تسلیحات در اختیار گروههای تروریستی و انتحاری است.
وی در تشریح دیگر عوامل تنشآفرین در منطقه خاطرنشان کرد: تهدیدهای تروریستی منابع ثروت را از منطقه خارج میکند و به اختلافات فرقهای و قومی دامن میزند. باید در کنار آن به پدیده توسعهنیافتگی منطقه، فقر، بیکاری و... اشاره کنم. رژیمهای سرکوبگر و غیرمردمسالار که مردم خود را سرکوب می کنند و دخالتهای خارجی موجب شده تا منطقه غرب آسیا پرتنش و پر از بحران و جنگ و بیثباتی، شکافهای سیاسی و... شود.
معاون وزیر امور خارجه با بیان اینکه روی دیگر سکه، تقویت محور مقاومت است، ابراز داشت: در شرایطی که منطقه در وضعیت آشفته، درگیری و نابسامان است، محور مقاومت و تفکر ضد سلطه رو به رشد و تقویت است. محور مقاومت در حزبالله لبنان، انصارالله، سوریه، عراق و بحرین و... رشد کرده و جای پا پیدا کرده است.
افزایش اقتدار و نفود نظام جمهوری اسلامی بزرگترین عامل نگرانی آمریکاست
عراقچی با بیان اینکه از زاویه امریکا، شاهد افزایش نفوذ و اقتدار جمهوری اسلامی در وضعیت فعلی غرب آسیا است و این بزرگترین عامل نگرانی امریکا است، عنوان کرد: از دید امریکا، ایران نفوذ، حضور و قدرت خود را گسترش داده و روز به روز نیز گسترش داده است. تقویت محور مقامت، تقویت اقتدار ایران، حضور مجدد روسیه در منطقه باعث نگرانی امریکا و رژیم صیهونیستی شده و اسرائیل بعد از سالها با تهدیدات بیرونی روبهرو شده است.
وی یادآور شد: برخلاف اینکه برخی تصور میکنند بحرانها و تنشهای منطقه، باعث آرامش خاطر اسرائیل شده است، من تصور میکنم اسرائیل دچار وحشت بیشتری نسبت به تهدیدهای فعلی و تهدیدهای آتی شده است.
این دیپلمات ارشد کشورمان با اشاره به تصمیم اخیر ترامپ بیان کرد: اقدام ترامپ در شناسایی قدس به عنوان پایتخت رژیم صیهونیستی ناشی از آن است که پیام حمایت و پشتیبانی امریکا از اسرائیل را اعلام و بیشتر از پیش تحکیم کند، حمایتی که مدعی هستند در زمان اوباما ضعیف و متزلزل شده است.
تنش در غرب آسیا در امنیت اروپا نیز اثر مستقیم دارد
عراقچی در تشریح نگاه اروپا به منطقه غرب آسیا گفت: اروپا از منظر دیگری به نام امنیت خود به غرب آسیا نگاه میکند زیرا تنش در غرب آسیا در امنیت اروپا نیز اثر مستقیم دارد؛ هم در افزایش تروریسم در اروپا و هم افزایش مهاجرت. بحران سوریه موجب مهاجرت میلیونی به اروپا شده و به تنش جدی امنیتی اروپاییها تبدیل شده است. به عبارتی، نگاه اروپا به منطقه غرب آسیا امنیتی است.
وی با بیان اینکه در این منطقه پرآشوب، ایران دارای اهمیت بسیاری است، اظهار داشت: در امریکا و دولت جدید این کشور، نگاهی که وجود دارد، برجام به تقویت اقتدار ایران در منطقه کمک بسیاری کرده است. این مطلب در مقالات متعددی که در حال انتشار است و هم در اظهارات ترامپ و مسئولان دیگر امریکایی و صحبتهای که با مسئولان اروپایی داریم، مطرح شده و آنها میگویند برجام موجب افزایش اقتدار ایران شده است و از دید آنها، رفتار ایران را تهاجمی کرده و هیج تغییری در سیاستهای ایران نسبت به امریکا و اسرائیل نداده است.
رئیس ستاد پیگیری برجام در وزارت امور خارجه تاکید بر اینکه از دید امریکا، ایران دارای نفوذ فوقالعادهای در غرب آسیا شده است، اظهار داشت: از منظر آنها ایران در سوریه، توانسته نظام موجود و شخص بشار اسد را حفظ و داعش را شکست دهد. حزبالله عامل ثبات در لبنان شده و هر روز به اقتدارش افزوده میشود. در عراق دوستان ایران به قدرت رسیدهاند و ایران در کردستان بازی فتنهگران را برهم میزند و در یمن عربستانی که میخواست دو ماهه کار یمن را تمام کند، امروز گلایه میکند به من موشک میزنند.
عراقچی با بیان اینکه از منظر امریکا قدرت نظامی ایران افزایش یافته است، تصریح کرد: هنوز موشکها وجود دارند و در صورت لزوم، ایران آزمایش موشکی میکند و در صورت لزوم عملیات موشکی هم انجام میدهد که علیه داعش دیدیم. از منظر امریکا، ایران دارای ثبات است و انتخابات ۷۳ درصدی برگزار میکند، نفت خود را میفروشد، پولهایش را میگیرد و توافقاتش صورت میگیرد و کشتیهایی که فقل شده بودند، قفلشان باز شده است و توانسته از مقبولیت و مشروعیت بینالمللی برخودار شود.
وی ادامه داد: از منظر امریکا برنامه هستهای ایران به مسیر خود ادامه میدهد و هم غنیسازی صورت میگیرد و هم راکتور اراک در زمانبندی خود به راکتور جدیدتری تبدیل میشود، همکاریهای هستهای با ایران آغاز شده و از همه مهمتر برنامه هستهای ایران توسط شورای امنیت سازمان ملل تاییده شده است.
منطق اروپا این است که برجام جایگزینی ندارد
معاون وزیر امور خارجه با بیان اینکه از دید امریکا، برجام از یک طرف عامل قدرتمندتر شدن ایران شده است و از طرفی فقدان برجام وضعیت خطرناکتری را رقم میزند، خاطرنشان کرد: این مسئله، عامل اختلاف امریکا و اروپا شده است. ترامپ میگوید برجام را باید از بین برد ولی اروپا و سازمان ملل در برابرش هستند. منطق اروپا این است که برجام جایگزینی ندارد و منطقه غرب آسیا بدون برجام به شدت ناامنتر از امروز خواهد بود.
عراقچی افزود: از حدود یک ماه و نیم پیش اروپاییها بعد امنیتی را به ادبیات خود اضافه کردهاند و میگویند برجام را حمایت میکنند و برجام مولفه مهمی در امنیت اروپا است و در گفتار موگرینی و اشمید و... مشاهده میکنیم که برجام را عامل امنیت بخش خود میدانند.
وی با بیان اینکه کسانی که فکر میکنند عامل حمایت اروپا از برجام به خاطر مسائل اقتصادی است در اشتباه به سر میبرند، ابراز داشت: منافع اقتصادی برجام برای اروپا به مراتب از منافع اقتصادیشان با امریکا کمتر و حتی ناچیز است. دلایل حمایت اروپا از برجام امنیتی، سیاسی و بعد اقتصادی است. امنیتی است چون میدانند بدون برجام غرب آسیا ناامن خواهد بود. از نظر سیاسی هم برجام برایشان مهم است زیرا برجام به نام اتحادیه اروپا است و تنها موفقیت سیاست خارجی واحد اروپایی برجام است. آنها در هیچ عرصهای در سیاست خارجی به موفقیت نرسیدهاند.
این دیپلمات عالیرتبه کشورمان با اشاره به اظهارات ترامپ بیان کرد: حرف ترامپ به اوباما این است که در برابر لغو همه تحریمها و دادن همه پولها، برجام چه دستاوردی داشته است؟ از دید آنها تمام موفقیت برجام به عقب افتادن ساخت بمب هستهای از سوی ایران به مدت ۱۰ سال است. البته ما به دنبال بمب هستهای نبوده و نیستیم. ما در برجام محدودیتهایی را پذیرفتیم که همگیشان زماندار است و تا هشت سال دیگر محدودیتهایشان از بین رفته است.
عراقچی اضافه کرد: خودشان میدانند موضع ما در برجام جدی است و هیچ مذاکره دیگری نداریم و ارتباطی میان برجام با موضوعات دیگر به ویژه مسائل موشکی و سیاستهای منطقهای نمیتوانند ایجاد کنند و اگر بخواهند بکنند، برجام را از دست خواهند داد.
وی با اشاره سخنان ترامپ در زمان رقابت های انتخابات ریاست جمهوری امریکا یادآور شد: ترامپ با شعار پاره کردن برجام آمد و شعار ننگینترین توافق در تاریخ امریکا را داد و قول داد به محض رسیدن به قدرت برجام را پاره کند. در اسفند سال ۹۳، زمانی که مشخص شده بود احتمالا به توافقی میرسیم، ۴۷ سناتور نامه سرگشاده به رهبران ایران نوشتند و به قول خودشان هشدار دادند رئیسجمهور بعدی امریکا با چرخش یک قلم برجام را از بین میبرد. ۱۱ ماه از ریاست جمهوری جدید امریکا میگذرد ولی ترامپ موفق به چرخاندن قلم نشده است.
رئیس ستاد پیگیری برجام تاکید کرد: این مسئله به خاطر استحکام برجام است. برای پاره کردن برجام، قطعنامه شورای امنیت باید توسط یکی از اعضای شورای امنیت پاره شود. دلیل دوم به خاطر اهمیت برجام است. ترامپ اگر بخواهد برجام را پاره کند، باید به این سوال پاسخ دهد که آیا منطقه غرب آسیا بدون برجام امنتر است؟ البته سیاست هوشمندانه ایران در پایبندی به توافق موجب شده تا بهانهای به طرف مقابل ندهیم.
عراقچی عنوان کرد: آنقدر هوشمند بودیم که در زمین ترامپ بازی نکرده و نکنیم. ترامپ بعد از هشت، نه ماه آینده برجام را به کنگره سپرد و کنگره هم دو ماه فرصت بررسی دارد و اخباری که میرسد این است که کنگره هم قصد از بین بردن آن را ندارد. بعد از دو ماه اگر کنگره کاری نکند، باید ببینم رئیس جمهورامریکا چه میکند ولی قطعا سیاستهای عقل و منطق اقتضا میکند سیاست صحیحی را در پیش بگیرد هرچند که این عنصر کمتر در هیات حاکمه جدید مشاهده میشود.