به گزارش خبرنگار گروه جامعه خبرگزاری میزان، سال ۸۳ بود که برای اولین بار، شهرداری تهران اقدام به برنامه ریزی برای اسکان شبانه افراد بی خانمان شهر تهران کرد.
آن زمان بود که ۲ مددسرا به شکل چادر در پارک المهدی واقع در منطقه ۹ و محله هرندی منطقه ۱۲ دایر شد.
پس از آن، از سال ۸۵، دو مددسرای خاوران و بهمن کار خود را در تهران آغاز کردند. استقبال افراد بی خانمان شهر تهران از این دو مددسرا در حال افزایش بود و شهرداری برای تمرکز زدایی از این مراکز، اقدام به راه اندازی مددسرا‌هایی در سطح مناطق ۲۲ گانه شهر کرد.
سرد شدن هوا، خوابیدن در خیابان‌ها را غیر ممکن می‌کند و در این شرایط است که افراد کارتن خواب به مراکز تحت نظر شهرداری مراجعه کرده تا شب را صبح برسانند.
در حال حاضر گفته می‌شود که ظرفیت مددسرا‌های شهر تهران ۳ هزار و ۵۰۰ نفر است و افراد بی خانمان و کارتن خواب می‌توانند در شب‌های سرد برای در امان ماندن از سرمای هوا به این مددسراها مراجعه کنند.
رضا قدیمی، مدیرعامل سازمان خدمات اجتماعی شهرداری تهران در گفت و گو با خبرنگار گروه جامعه خبرگزاری میزان اقدامات شهرداری پایتخت و سازمان خدمات اجتماعی شهرداری در مددسراها را همزمان با سرد شدن هوای پایتخت تشریح کرد.
وی در این رابطه گفت: طی شب‌های گذشته، شاهد سرد شدن دمای هوا در شهر تهران بودیم و با بارش اولین برف در پایتخت، نگرانی‌ها از وضعیت افراد بی خانمان و کارتن خواب شهر تهران افزایش یافته است. شهروندان نسبت به وضعیت این افراد ابراز نگرانی می‌کنند و ما برای کاهش نگرانی‌های این عده و به منظور کمک به افراد بی سرپرست برنامه‌هایی را در شهرداری تهران داریم.
قدیمی افزود: پیش از آغاز فصل سرما برای ساماندهی کارتن خواب‌ها برنامه ریزی شده بود و در تلاش هستیم که با ارائه خدمات، افراد بی خانمان شهر در فصل زمستان و همزمان با بارش برف و باران در امان باشند. طی کردن شب در شرایطی که سرپناهی وجود نداشته باشد در زمستان بسیار دشوار است و ما نیز به این موضوع واقف هستیم.
مدیرعامل سازمان خدمات اجتماعی شهرداری تهران با اشاره به فعالیت مددسراها در شهر تهران اظهارکرد: پیش از آغاز فصل سرما ۱۶ مددسرا در شهر تهران فعالیت می‌کردند که ظرفیت این ۱۶ مددسرا، ۳ هزار تن بود.
وی ادامه داد: با سرد‌تر شدن دمای هوا و با دستور شهردار پایتخت، ۲ مددسرای دیگر در مناطق ۱۳ و یک تهران دایر شد تا کارتن خواب‌هایی که در این مناطق تردد می‌کنند نیز بتوانند از خدمات مددسراها بهره‌مند شوند.
قدیمی از افزایش ظرفیت مددسرا‌های شهر تهران خبرداد و تصریح کرد: با افزایش تعداد مددسراها، به ظرفیت آنها نیز افزوده شد و اکنون می‌توانیم از ۳ هزار و ۵۰۰ فرد بی خانمان و کارتن خواب در مددسراها نگهداری کنیم.
مدیرعامل سازمان خدمات اجتماعی شهرداری تهران با اشاره به گشت‌های شبانه روزی نیرو‌های سازمان خدمات اجتماعی شهرداری به منظور شناسایی افراد بی خانمان شهر تهران اذعان کرد: نیرو‌های ما به صورت شبانه روزی در حال گشت زنی در سطح شهر هستند تا در صورت مواجه با افراد بی خانمان و کارتن خواب آنها را تا مددسراها هدایت کنند.
وی افزود: ۱۵ تیم به صورت شبانه روزی در سطح مناطق تردد می‌کنند که کار آنها صرفا رسیدگی به وضعیت افراد بی خانمان و ساماندهی این افراد است.
مدیرعامل سازمان خدمات اجتماعی شهرداری تهران در خصوص فعالیت‌های گرمخانه‌های سیار شهرداری در سطح مناطق تهران تصریح کرد: در حال حاضر ۱۰ اتوبوس تحت عنوان گرمخانه‌های سیار در ساعات پایانی شب در سطح شهر تهران تردد می‌کنند تا در صورت مشاهده افراد کارتن خواب، آنها را جذب کنند.
قدیمی ادامه داد: افراد کارتن خوابی که قصد حضور در مددسراها را ندارند می‌توانند در اتوبوس‌های ویژه‌ای که به آنها گرمخانه سیار گفته می‌شود حضور پیدا کرده و پس از گذراندن یک شب و دریافت صبحانه، با شروع صبح فعالیت روزانه خود را آغاز کنند.
وی با تاکید بر اینکه هدایت افراد کارتن خواب به سمت سامان سرا‌ها و گرمخانه‌های سیار به هیچ وجه اجباری نیست خاطرنشان کرد: افراد کارتن خواب و بی خانمان به هیچ وجه به صورت اجباری به مراکز شهرداری تهران برده نمی‌شوند و تیم‌های سیار ما با خواست خود افراد آنها را تا مراکز هدایت می‌کنند.
مدیرعامل سازمان خدمات اجتماعی شهرداری تهران از شناسایی پاتوق‌های کارتن خواب و افراد معتاد بی خانمان شهر تهران خبرداد و گفت: نیرو‌های سازمان خدمات اجتماعی شهرداری تهران پاتوق‌های معتادان را شناسایی کرده و با حضور در این پاتوق ها، اقدام به هدایت آنها به سمت مددسراها می‌کنند.
قدیمی تاکید کرد: زمانی که نیرو‌های ما در پاتوق‌های معتادان حاضر می‌شوند، افرادی که تمایل داشته باشند با آنها همراه شده تا شب را در مددسراها به صبح برسانند. در بسیاری از مواقع و با سرد شدن هوا، معتادان ترجیح می‌دهند شب‌ها پاتوق‌های خود را ترک کرده تا از سرما جان سالم به سر ببرند.
وی در خصوص زمان ارائه خدمات به افراد کارتن خواب و بی خانمان شهر تهران خاطرنشان کرد: کارتن خواب‌هایی که در مددسراها حضور پیدا می‌کنند از ساعت ۱۷ پذیرش شده و می‌توانند تا ساعت ۷ صبح در مددسراها حاضر باشند. بعد از این ساعت، افراد محل را ترک کرده و بار دیگر هم زمان با عصر می‌توانند در مددسراها پذیرش شوند.
مدیرعامل سازمان خدمات اجتماعی شهرداری تهران افزود: افرادی که در مددسراها حاضر می‌شوند علاوه بر غذای گرمی که دریافت می‌کنند می‌توانند مشمول خدمات پزشکی ارائه شده نیز شوند. اگر معتادی در حال متادون درمانی باشد نیز، در مددسراها خدمات لازم در این زمینه را دریافت می‌کند و از این بابت هیچ مشکلی وجود ندارد.
قدیمی خواستار شناسایی سامانه ۱۳۷ به شهروندان تهرانی شد و اظهارکرد: درخواست ما این است که سامانه ۱۳۷ هر چه بیشتر به شهروندان تهرانی معرفی شود تا آنها زمانی که با افراد بی خانمان و کارتن مواجه می‌شوند این موضوع را به سامانه ۱۳۷ اطلاع دهند. اکنون بسیاری از شهروندان می‌دانند که می‌توانند مشکلات خود را با این سامانه مطرح کنند، اما در رابطه با اطلاع از وضعیت افراد کارتن خواب معرفی ویژه‌ای صورت نگرفته است.
وی تاکید کرد: در بسیاری از مواقع دیده شده که افراد کارتن خواب و بی سرپناه از دید نیرو‌های گشت سازمان خدمات اجتماعی شهرداری تهران پنهان می‌مانند. برای جلوگیری از این اتفاق، شهروندان تهرانی می‌توانند مکان‌هایی که کارتن خواب‌ها را مشاهده می‌کنند به نیرو‌های سازمان خدمات اجتماعی اطلاع دهند.
مدیرعامل سازمان خدمات اجتماعی شهرداری تهران از نظارت دقیق بر وضعیت مددسرا‌های شهر تهران خبرداد و اذعان کرد: ناظرین سازمان خدمات اجتماعی شهرداری تهران نظارت دقیقی بر عملکرد افراد حاضر در مددسراها دارند تا در شب‌های سرد وضعیت مددسراها با مشکل مواجه نشود.
قدیمی خاطرنشان کرد: شرایط مددسراها از نظر فعالیت وسایل گرمایشی و همچنین وجود آب گرم رصد می‌شود تا در صورت وجود هر گونه اشکال، در کمترین زمان ممکن، مشکلات برطرف شود. نظارت ما به گونه‌ای است که مددسراها هیچ مشکلی نداشته باشند تا معتادان به راحتی شب را در مددسراها به صبح برسانند.
وی در خصوص حواشی مطرح شده طی روز‌های اخیر پیرامون مرگ یک کارتن خواب در شهر تهران به علت سرما تصریح کرد: تاکنون هیچ موردی از مرگ کارتن خواب در شهر تهران مبنی بر یخ زدگی گزارش نشده است و موضوعات این چنینی مورد تایید ما نیست.
مدیرعامل سازمان خدمات اجتماعی شهرداری تهران تاکید کرد: طی روز‌های اخیر سرمای هوا علت مرگ هیچ کارتن خوابی در شهر تهران نبوده است و خوشبختانه در سال جاری و با سرد شدن هوای شهر تهران، هنوز گزارشی در این زمینه ارائه نشده است.
قدیمی با اشاره به دلایل متعدد مرگ کارتن‌ها در شهرها بیان کرد: دلایل مرگ کارتن خواب‌ها متعدد است. در برخی از مواقع دیده شده که کارتن خواب‌ها به دلیل اوردوز ناشی از مصرف بیش از اندازه مواد مخدر جان خود را از دست می‌دهند و یا به دلیل شدت بیماری و یا اعتیاد می‌میرند.
وی با بیان اینکه " شهرداری وظیفه تامین زیرساخت در شهر به منظور ارائه خدمات به افراد بی خانمان را برعهده دارد" گفت: شهرداری به منظور کاهش آسیب‌های اجتماعی در شهر تهران خدماتی را ارائه می‌کند که از آن جمله می‌توان به راه اندازی و اداره سامان سرا‌ها برای ارائه خدمات به افراد بی خانمان شهر اشاره کرد.
مدیرعامل سازمان خدمات اجتماعی شهرداری تهران با اشاره به فعالیت مددسرا‌های اضطراری در شهر تهران اظهارکرد: با سرد شدن دمای هوا، در بسیاری از مواقع شهرداری اقدام به راه اندازی مددسرا‌های اضطراری در شهر تهران می‌کند. این کار به منظور ارائه خدمات به افراد بی خانمان صورت می‌گیرد و اعتقاد ما این است که هیچ کارتن خوابی در صورت تمایل نباید به دلیل نبودن مکان برای خوابیدن در فصل سرما در خیابان بماند.
قدیمی با تاکید بر اهمیت فعالیت سمن‌ها در حوزه ارائه خدمات به کارتن خواب‌ها و افراد بی خانمان خاطرنشان کرد: انجمن‌های زیادی هم اکنون در حوزه معتادان به ارائه خدمات می‌پردازند و باید به این موضوع توجه شود که بدون بهره گیری از ظرفیت‌های این بخش، کمک به کارتن خواب‌های شهر ممکن نیست.
وی تاکید کرد: تعداد افراد بی خانمان و کارتن خواب حاضر در شهر تهران قابل توجه است و شهرداری به تنهایی قادر نیست تمام خدمات مورد نیاز را به این اقشار ارائه دهد.
مدیرعامل سازمان خدمات اجتماعی شهرداری تهران با بیان اینکه " نگهداری از افراد بی خانمان و کارتن خواب در سامان سرا‌ها موقتی است" اظهارکرد: حضور افراد بی خانمان و کارتن خواب در مددسراها به صورت موقتی است و این طور نیست که مددسراها تبدیل به خانه‌ای دائمی برای این افراد شود.
قدیمی با تاکید بر اینکه تنها افراد معتاد در مددسرا‌های سازمان بهزیستی تهران حضور پیدا نمی‌کنند اذعان کرد: باید به این موضوع توجه شود که مددسرا‌های شهرداری تهران تنها مکانی برای نگهداری از افراد معتاد بی خانمان نیست بلکه در میان افرادی که در این مراکز حضور پیدا می‌کنند، آسیب دیدگان اجتماعی، متکدیان غیر معتاد و افراد مجهول الهویه نیز حضور دارند.
وی با اشاره به ارائه خدمات به افراد بی خانمان و کارتن خواب زن در مراکز شهرداری تهران اظهارکرد: علاوه بر کارتن خواب‌ها و افراد بی خانمان مرد، زنان با این شرایط نیز در فصل سرما برای در امان ماندن می‌توانند به مددسرا‌های شهرداری تهران مراجعه کرده و در این مکان‌ها استقرار پیدا کنند.
مدیرعامل سازمان خدمات اجتماعی شهرداری تهران گسترش شهر‌های صنعتی را عاملی برای افزایش پدیده کارتن خوابی دانست و تصریح کرد: یکی از دلایل افزایش پدیده کارتن خوابی در شهرها، گسترش شهر‌های صنعتی است. در کلانشهر تهران با رشد روز افزون جمعیت مواجه هستیم و همین موضوعات مشکلاتی را در پی دارد.
قدیمی با اشاره به وضعیت اشتغال در بسیاری از شهر‌های کوچک خاطرنشان کرد: بسیاری از افراد با هدف اشتغال به کار راهی شهر تهران می‌شوند و پس از گذشت مدت زمانی که موفق به یافتن کاری مناسب نمی‌شوند، دیگر به شهر‌های خود باز نمی‌گردند.
وی تاکید کرد: در میان نفراتی که برای اقامت در مددسرا‌های شهر تهران حاضر می‌شوند، تعداد قابل توجهی از این گونه افراد دیده می‌شود.
مدیرعامل سازمان خدمات اجتماعی شهرداری تهران نیافتن شغلی مناسب را یکی از دلایل کارتن خوابی افراد دانست و اذعان کرد: فردی که با هدف کسب کار با درآمد بالا راهی شهر تهران شده است، زمانی که شغلی مناسب پیدا نمی‌کند به مرور زمان وجهی که با خود به تهران آورده را نیز به اتمام می‌رساند. در این شرایط وی از روی ناچاری کم کم به کارتن خوابی روی می‌آورد.
قدیمی خاطرنشان کرد: در بسیاری از مواقع دیده شده که یک فرد حتی در شهر خود شغلی آبرومند داشته است، اما تنها به این خاطر که می‌تواند در تهران درآمد بالاتری داشته باشد راهی پایتخت شده و پس از آن به این خاطر که با بازگشت به شهر خود دچار سرخوردگی می‌شود، تهران را ترک نکرده و سر از پاتوق‌های کارتن خواب‌های شهر در آورده است.
وی اظهارکرد: این افراد به نوعی قربانیانی به حساب می آیند که اگر مشکلات آنها برطرف می‌شد به سمت کارتن خوابی و یا اعتیاد روی نمی آوردند و بدون شک با برنامه ریزی‌هایی می‌توان مشکلات این افراد را برطرف کرد.
مدیرعامل سازمان خدمات اجتماعی شهرداری تهران خواستار همکاری هر چه بیشتر شهروندان با شهرداری با شروع سرمای هوا شد و بیان کرد: درخواست ما این است که شهروندان در صورت هر نوع مواجهه با افراد کارتن خواب در سطح شهر این موضوع را به سامانه ۱۳۷ اطلاع دهند و به نوعی به عنوان همکاران شهرداری عمل کنند.